Coraz częściej w Polsce i wielu państwach Unii Europejskiej mówi się o konieczności precyzyjnej kontroli łańcucha żywnościowego, czyli drogi jaką żywność pokonuje z pola na talerz konsumenta.
Sprawa jest na tyle ważna, że zajmuje się nią Parlament Europejski, a w naszym kraju powstał już projekt zarządzenia, które czeka na podpis Prezesa Rady Ministrów.
Zanim mleko z gospodarstwa trafi na sklepowa półkę jego cena wzrośnie kilkakrotnie. A nawet kilkunastokrotnie, jeżeli zostanie przetworzone na przykład na żółty ser. I nie byłoby w tym nic dziwnego gdyby o tym wzroście decydowała jedynie marża handlowa.
Jednak ten element jest tylko jednym z wielu składników ceny jakie w przypadku jednego produktu pojawiają się na różnych etapach jego drogi do sklepowej półki. Przy czym w tych relacjach najbardziej pokrzywdzonymi nie muszą być konsumenci.
Umowy, które stawiają na uprzywilejowanej pozycji odbiorców towarów. Odwlekane i przedłużane pod błahym pozorem terminy płatności. Potrącanie od ceny za towar należności za - często iluzoryczne – czynności jakie z tym towarem wykonuje jego odbiorca.
W tym tak zwane półkowe, czyli opłata za umieszczenie produktów na półce. Powyższe przykłady to tylko kilka z długiej listy nieprawidłowości z jakimi mają do czynienia podmioty łańcucha żywnościowego.
W sprawie stosowania przez sieci szeregu praktyk, które zgodnie z ustawą o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji już czterokrotnie orzekał Sąd Najwyższy. A ostatnie jego orzeczenie z 19 sierpnia tego roku dowodzi jednoznacznie, że można dochodzić swoich roszczeń z tytułu niewłaściwego wykonania umowy.
Jednak ta droga jest bardzo długa. Lepiej wszystkie niedopowiedzenia załatwiać polubownie. Szczególnie, że przedstawiciele wielkich sieci handlowych skupieni w Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji potępiają takie nieuczciwe praktyki. Potępiają oficjalnie jednak gdy dochodzi do szczegółów to uważają, że niemożliwe jest stworzenie dokumentu, który mógłby je ograniczyć.
W Polsce, w ostatnich 18. miesiącach ceny żywności wzrosły o około 9%, a działo się to w sytuacji, gdy spadały ceny na surowce - warzywa, owoce, zboże, mleko. Niekorzystne tendencje w skupie spowodowały, że tylko w ostatnim roku dochody rolników spadły aż o 16%.
Czy międzyresortowy zespół powstanie i czy w Polsce jest możliwa administracyjna kontrola łańcucha żywnościowego? Jakie decyzje w tej sprawie mogą zapaść w Parlamencie Europejskim?
Czy jeżeli sieci handlowe zrezygnują z dotychczasowych praktyk, to czy rolnicy za surowce dostarczane przetwórcom mogą dostawać więcej pieniędzy, a konsumenci zapłacą mniej? Kto zechce, a kto będzie musiał podzielić się zyskiem? O tym rozmawiają w studio:
Tadeusz Nalewajk - wiceminister rolnictwa
Marek Kwitek – poseł PiS
Wojciech Olejniczak – eurodeputowany (studio w Brukseli)
Maria Andrzej Faliński – Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji
Andrzej Szczepański – Krajowy Związek Spółdzielni Mleczarskich
Zapraszamy w niedzielę, o 8.00
7229451
1