Niech fiskus wypłaci odszkodowania

Urzędy skarbowe nie miały prawa żądać zapłacenia wyższych podatków od osób prowadzących działalność gospodarczą w działach specjalnych rolnictwa - taki jest wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego. Rolnicy, którzy takie podatki jednak zapłacili, teraz zapowiadają pozwy wobec Skarbu Państwa nie tylko o zwrot podatków, ale i o odszkodowanie.

Wyrok NSA kończy wieloletni spór między rolnikami a fiskusem. Jego przedmiotem była interpretacja prawa podatkowego. Otóż przez wiele lat działy specjalne produkcji rolnej były obciążone podatkiem ryczałtowym. Ale kilka lat temu została ogłoszona przez resort finansów nowa interpretacja prawna, wedle której znaczna część podatników powinna płacić nie podatek ryczałtowy, ale rzeczywisty, na podstawie ksiąg podatkowych. Co więcej, urzędy podatkowe naliczyły zainteresowanym należności za kilka lat wstecz z odsetkami i wystawiły nakazy natychmiastowej zapłaty. W niektórych przypadkach takie należności były tak duże, że doprowadzały do bankructwa. Nic więc dziwnego, że do sądów spłynęły pozwy przeciwko skarbówce. Sprawa oparła się w końcu o NSA i sąd administracyjny stanął w obronie podatników. Bo według sądu, "podatnicy uzyskujący przychody z działów specjalnych produkcji rolnej nie mają obowiązku prowadzenia od 1 stycznia 2001 r. ksiąg rachunkowych". Czyli interpretacja przepisów podatkowych w wykonaniu urzędów skarbowych była, delikatnie mówiąc, niewłaściwa. A skoro tak, to po pierwsze - Skarb Państwa powinien oddać wszystkim podatnikom niesłusznie pobrany podatek wraz z odsetkami, a po drugie - mają oni podstawy do występowania o odszkodowania.
- Ten wyrok mnie dziwi, prawdę mówiąc, można się było go spodziewać. Sądy już nieraz orzekały w podobnych sprawach po myśli podatników, słusznie zauważając, że źródła prawa nie może stanowić taka czy inna interpretacja przepisów dokonana przez urzędników. Prawo podatkowe musi precyzyjnie i jasno określać zobowiązania podatkowe nakładane w tym przypadku na osoby prowadzące specjalne działy produkcji rolnej - mówi Tomasz Jankowski, doradca podatkowy.
Zresztą najwyraźniej i Ministerstwo Finansów spodziewało się kłopotów z sądem, bo, jak już wcześniej informowaliśmy, w resorcie przedstawiono projekt nowelizacji prawa podatkowego zmieniający zasady rozliczania się z fiskusem przez tę grupę podatników. Osoby, których dochody byłyby niższe niż równowartość 150 tys. euro, nadal rozliczałyby się na dotychczasowych zasadach. Pozostali - to zaledwie kilka procent wśród prowadzących działy specjalne - musieliby prowadzić podatkowe księgi przychodów i rozchodów lub księgi rachunkowe. Te drugie mają być obowiązkowe dla podatników, którzy osiągnęliby obroty przekraczające równowartość 1,2 mln euro rocznie. "Wysokość dochodu z działów specjalnych produkcji rolnej przy zastosowaniu norm szacunkowych nie wiąże się z rzeczywistym dochodem osiąganym z tej działalności, a w konsekwencji nie oddaje również rzeczywistych rozmiarów tej działalności" - argumentuje ministerstwo. Do działów specjalnych produkcji rolnej zalicza się m.in. hodowlę drobiu, zwierząt futerkowych, uprawę roślin w szklarniach lub ogrzewanych tunelach foliowych, uprawę pieczarek i hodowlę pszczół. Te nowe przepisy mają obowiązywać od 1 stycznia 2012 roku.