Natura 2000 motorem zrównowazonego rozwoju

Za obszary Natura 2000 uznaje się tereny najważniejsze dla zachowania zagrożonych lub bardzo rzadkich gatunków roślin, zwierząt czy
charakterystycznych siedlisk przyrodniczych, mających znaczenie dla ochrony wartości przyrodniczych Europy. W Polsce wyznaczonych zostało oficjalnie już 505 obszarów, które zajmują łącznie ok. 18 % powierzchni kraju. Kolejnych kilkaset obszarów jest obecnie konsultowanych.
"Powstanie sieci obszarów chronionych Natura 2000 spotkało się w Polsce z różnym przyjęciem - mówi Krzysztof Kamieniecki z Instytutu na rzecz Ekorozwoju (InE) - Wciąż brakuje informacji o celach ich powoływania i wiedzy o zasadach ich użytkowania, dlatego też Instytut na rzecz Ekorozwoju systematycznie realizuje projekty promujące koncepcję Natura 2000."
Realizowane przez InE projekty oparte są na założeniu, że podstawowym elementem powodzenia realizacji programu jest wiedza o jego istocieoraz poszerzenie  świadomości społecznej w zakresie możliwości prowadzenia działalności gospodarczej na obszarach objętych ochroną oraz w ich otoczeniu. Wiedzę na te tematy InE gromadzi i przekazuje do szerokiego kręgu odbiorców - do każdego, kto chce więcej wiedzieć o nowej formie ochrony przyrody w Polsce. Głównym narzędziem komunikacji z odbiorcami projektu jest
utworzony w roku 2005 portal "Natura 2000 a turystyka": www.natura2000.org.pl. Bieżący projekt - rozpoczęty w kwietniu - nosi tytuł: "Natura 2000 motorem zrównoważonego rozwoju", adresowany jest, jako program edukacyjny, przede wszystkim do młodzieży gimnazjalnej i branży turystycznej.
Jaka istnieje relacja pomiędzy uczniami szkół gimnazjalnych, Naturą 2000 i branżą turystyczną?
"Zarówno szkoła, jak i sektor turystyczny, potrzebują podstawowej wiedzy na temat obszarów chronionych - kontynuuje Krzysztof Kamieniecki - uczniowie, by wchodząc wkrótce w dorosłe życie respektowali reguły ochrony środowiska, przedstawiciele turystyki, by traktowali obszary Natura 2000 jako możliwość poszerzenia swej oferty  i własnego rozwoju." Portal Natura 2000 zawiera materiały, które w nowoczesnej szkolnej praktyce będą mogły być wykorzystane do prowadzenia atrakcyjnych lekcji - z wykorzystaniem tzw. e-szkoleń dostępnych na portalu. Inne materiały, jak katalog obszarów Natura 2000 czy dobre przykłady (Skorzystać na Naturze
2000) oraz Poradnik dla nauczycieli, pomagają w rozszerzeniu programu o nowe treści i metody dotyczące współczesnych zagadnień ochrony środowiska.
By zachęcić uczniów i szkoły do zagłębienia się w tematykę sieci obszarów chronionych Natura 2000, Instytut organizuje konkurs dla gimnazjalistów na prace prezentujące walory przyrodnicze i turystyczne obszaru objętego siecią. Doświadczenie z lat ubiegłych wskazuje, że młodzież chętnie podejmuje konkursowe wyzwania. Konkurs zostanie ogłoszony na początku nowego roku szkolnego. Instytut liczy na pomoc instytucji zajmujących się doskonaleniem kadr nauczycielskich w rozpowszechnianiu informacji o konkursie. W roku szkolnym 2007/2008 ośrodki i centra doskonalenia nauczycieli oraz kuratoria bardzo pomogły w rozpropagowaniu informacji o portalu i konkursie.
A co z branżą turystyczną?
Portal zawiera informacje przydatne dla wielu potencjalnych adresatów: począwszy od administracji regionalnej i lokalnej, poprzez regionalne i lokalne organizacje turystyczne, aż po biura turystyczne. Tam znajdują się również interesujące materiały dla  ykładowców i uczniów szkół prowadzących zajęcia z zakresu turystyki. Opisy walorów turystycznych każdego z obszarów
Natura 2000 są dorobkiem InE jedynym w swoi rodzaju - takiego pełnego katalogu można by lepiej się dopracować wspólnie z branżą turystyczną.
Również przykłady działalności turystycznej prowadzonej w granicach lub w bezpośrednim sąsiedztwie trenów będących pod ochrona mogą być pomocne w dostrzeganiu nowej szansy a nie bariery rozwoju produktu turystycznego w regionach przyrodniczo wrażliwych. Dzięki portalowi, zarówno indywidualne osoby jak i instytucje, będą mogły bardziej świadomie prowadzić swoją działalność. Może to być także sam turysta, który trafi na dany teren dzięki opisowi znalezionemu na Portalu InE.
"Instytut nie zamierza pozostawić osób zainteresowanych turystyką sam na sam z informacjami o obszarach Natura 2000, które są dostępne na portalu - dodaje Krzysztof Kamieniecki - Zamierzamy w najbliższym czasie rozpocząć szkolenia, by wskazać branży turystycznej potencjalne korzyści z faktu, że mamy w Polsce sieć obszarów chronionych Natura 2000. Wiele zebranych przez
Instytut przykładów dowodzi, że przedsiębiorcze osoby zdołały dostrzec te korzyści i prowadzą intratne przedsięwzięcia o profilu turystycznym."
Zainteresowani informacjami o sieci Natura 2000, nie związani ze środowiskiem szkolnictwa i turystyką, zgłaszają się do Instytutu z prośbą o dodatkowe informacje. Oznacza to, że w społeczeństwie polskim istnieje zainteresowanie siecią, jeżeli nie zawsze podyktowane "ekologiczną" świadomością, to życiowymi sprawami, w tym możliwością uprawiania turystyki i rekreacji w obiektach chronionych. Część z obszarów Natura 2000 powstała w powiązaniu ze znanymi parkami narodowymi, krajobrazowymi, rezerwatami. Wiele
z tych obszarów jest jednak utworzonych w miejscach niechronionych dotychczas, "dziewiczych" pod względem szerszej znajomości ich walorów przyrodniczych. W tych sytuacjach, przed władzami lokalnymi, promotorami turystyki otwiera się szansa na nowy wizerunek gminy, powiatu, czy wsi.