Miasta obniżyły podatki, ale inwestorzy nie przyszli

Miasta, które przyjęły strategię preferencji podatkowych skierowanych do przedsiębiorców nie przyciągną nowych inwestorów.
Miasta i gminy mają ograniczone możliwości stosowania zachęt inwestycyjnych, ale jednym z najgorszych rozwiązań jest obniżanie stawek podatku od nieruchomości dla gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Izabela Ukonu, konsultant podatkowy w Accreo Taxand, przyznaje, że zastosowanie niższych niż maksymalne stawek podatku od nieruchomość skutkuje obniżeniem wpływów do budżetu miasta. Nie ma jednak żadnego przełożenia na decyzje inwestorów o lokowaniu biznesu w mieście, które stosuje niskie stawki. Miasta uchwalają więc stawki dla przedsiębiorców na najwyższym ustawowo dopuszczalnym poziomie. Strategię stosowania maksymalnych stawek stosują m.in. Gdańsk, Poznań i Warszawa. Wkrótce do nich dołączy Kraków i inne miasta.

Dr Bogumił Pahl, adiunkt w Katedrze Prawa Finansowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, tłumaczy, że uchwalanie stawek na poziomie niższym niż stawki maksymalne skutkuje tym, że samorządy pozbawiają się dochodów, a co za tym idzie mają mniej środków na realizację swoich zadań. Niższe stawki są jednak korzystne dla podatników. Bogumił Pahl zwraca jednak uwagę, że podatnicy żądają też, aby w gminie (mieście) były realizowane określone inwestycje. Nie można ich jednak prowadzić, jeżeli brakuje środków finansowych.

Beata Hudziak, doradca podatkowy i partner w Grant Thornton, tłumaczy, że jednym z często przytaczanych powodów obniżania stawek podatku od nieruchomości lub udzielania ulg jest chęć stymulowania lokalnego rozwoju gospodarczego.

 
Podatek od nieruchomości
– Niewątpliwie odpowiednia polityka podatkowa gmin może stanowić ważny instrument wspierania rozwoju lokalnych mniejszych przedsiębiorstw, którym takie udogodnienia podatkowe ułatwiają stabilny rozwój – przyznaje nasza rozmówczyni.

Dodaje, że nie można jednak mówić o wielkim wpływie obniżonych stawek podatku od nieruchomości na podejmowanie decyzji o wyborze określonej lokalizacji inwestycji. Beata Hudziak uważa, że nowi inwestorzy interesują się funkcjonującym w danej gminie systemem podatkowym, ale nie jest to z pewnością decydujące kryterium. Bogumił Pahl jest wręcz przekonany, że niższe stawki podatku mogą jedynie w niewielkim zakresie zachęcić przedsiębiorców do otwierania firm na terenie danej gminy.

Praktyka miast
Doświadczenia miast pokazują, że nie warto obniżać stawek podatku od nieruchomości.

Teresa Blacharska, skarbnik miasta Gdańsk, potwierdza, że obniżanie stawek podatku nie stanowi zachęty dla inwestorów. Podobnie jest w Lublinie czy Katowicach.

Karol Kieliszek z Kancelarii prezydenta miasta Lublin tłumaczy, że mimo iż miasto nie stosuje maksymalnych stawek podatku od nieruchomości, nie zauważono korelacji pomiędzy stosowaniem niższych stawek a zwiększeniem zainteresowania inwestorów.

Michał Łyczek, zastępca dyrektora wydziału finansowego Urzędu Miasta Łódź, wyjaśnia, że obniżanie stawek podatku od nieruchomości nie ma tak istotnego znaczenia dla przedsiębiorców, ponieważ podatek ten stanowi koszt uzyskania przychodu i w strukturze kosztów firmy nie stanowi istotnej pozycji.

– Coroczna waloryzacja stawek dla drobnych przedsiębiorców posiadających budynek o powierzchni 100 mkw. oznacza na ogół przyrost obciążenia w granicach od kilku do 10 zł rocznie – wyjaśnia Michał Łyczek.

Dodaje, że dla średniego przedsiębiorcy, który posiada budynek o powierzchni 500 mkw., wzrost stawek o wskaźnik inflacji powoduje wzrost podatku do ok. 50 zł rocznie. A zatem dla przedsiębiorców nie są to obciążenia, które mogłyby wpływać na politykę inwestycyjną firm.

Z kolei dla samorządów skutek obniżania (niezastosowania maksymalnych) stawek podatkowych może stanowić istotny uszczerbek we wpływach do budżetu. W przypadku Łodzi uszczerbek ten za 2011 r. szacuje się na ok. 12 mln zł.

– Każde obniżenie (lub podwyższenie) stawki od budynku związanego z działalnością gospodarczą o 10 gr rodzi dla budżetu miasta skutki finansowe w wysokości 1 mln zł – wyjaśnia Michał Łyczek.

Z powodu braków efektów związanych z obniżaniem stawek podatku dla firm Kraków podjął niedawno uchwałę o podwyższeniu do roku 2014 stawek do poziomów maksymalnych.