Jaka WPR?

Za nami półmetek Wspólnej Polityki Rolnej i dobry czas na pierwsze oceny. O wypowiedź jak powinna być polityka rolna Unii Europejskiej poprosiliśmy Wiktora Szmulewicza - prezesa Krajowej Rady Izb Rolniczych:

Przyjęta na lata 2007-13 WPR w kwestii rozdysponowania środków praktycznie jest już przesądzona. Teraz trwa dyskusja o to jaką i czy w ogóle ma być wspólna polityka rolna. Stanowisko Izby jest takie, że opowiadamy się za kontynuacją dotychczasowych dobrych dla naszego rolnictwa doświadczeń, a więc utrzymaniem budżetu unijnego na zbliżonym do 50% poziomie wszystkich środków unijnych i co najważniejsze doprowadzenia po 2013 roku do zrównania wszystkich dopłat we wszystkich krajach członkowskich do jednakowego poziomu. Wyjątkiem mają być obszary o niekorzystnych warunkach gospodarowania, czyli tzw. ONW gdzie rolnicy za swój dodatkowy trud pracy np. na stromych, górskich zboczach powinni być dodatkowo dofinansowywani.

Przyłączamy się do tych głosów, by coraz bardziej odchodzić od dopłat do produkcji ale twardo utrzymywać dopłaty obszarowe, pod warunkiem, jak już wcześniej zaznaczałem, ujednolicenia ich poziomu we wszystkich krajach członkowskich. Na szczęście do mniejszości zaliczane są głosy, np. przedstawicieli Anglii czy Szwecji na rzecz tzw. renacjonalizacji polityki rolnej, czyli przejścia na dopłaty bezpośrednio z budżetów samych państw członkowskich.

Najwięksi gracze, tacy jak np. Niemcy doskonale rozumieją potrzebę utrzymywania wspólnej, europejskiej polityki i zaprzestania wzajemnego konkurowania na wewnątrzunijnym rynku na rzecz obrony wspólnych interesów przed Amerykami obu półkul, Chinami, Ukrainą a nawet Rosją i generalnie producentami z krajów trzeciego świata.

Analizując sytuację na poszczególnych rynkach, np. w mleczarstwie wiadomo, że mamy w Europie nadprodukcję, ale zauważmy, iż u nas produkcja mleka i jego przetworów rośnie i zapowiada się przekroczenie przyznanej nam kwoty na sezon 2009/2010. Możemy zatem się spodziewać nawet naliczania kar, dlatego przestrzegałbym producentów mleka przed zbyt dużym "rozpędzaniem" się bo może to się wiązać z przykrymi konsekwencjami finansowymi. Trzeba albo bilansować kwotę na własny użytek, albo kupować od innych brakujące kwoty. Na rynku cukrowym reforma jest już praktycznie zakończona a jej celem miało być doprowadzenie do obniżki cen. Tak się niestety nie stało i może się niebawem okazać, że trzeba będzie zwiększać uprawy buraka, jeśli ceny nadal będą rosły. Jeśli mówić o błędach, to na pewno niepotrzebnie połasiliśmy się na rekompensaty w zamian za zmniejszenie kwoty cukrowej o 100 tys. ton. Mówię połasiliśmy się, bo dopłaty otrzymali i rolnicy, i cukrownie. W bliższej lub dalszej perspektywie rozstrzygnięty będzie spór co było bardziej opłacalne - utrzymanie większej o 100 tys. ton kwoty, czy otrzymane rekompensaty.

W sprawach drażliwych, np. GMO oceniamy to bardziej jako szum medialny i spór stricte polityczny, niż merytoryczny. Ja na sprawę patrzę pod kątem ewentualnych korzyści lub strat jeślibyśmy wprowadzili całkowite zakazy uwalniania do środowiska i dopuszczania do obrotu roślin i organizmów genetycznie zmodyfikowanych. Korzyści byłyby oczywiste, gdyby w całym kraju obowiązywał wspomniany zakaz a nasza zdrowa, ekologiczna żywność uzyskałaby wysoką, czyli godziwą za dodatkowy nakład pracy zapłatę w postaci wyższych cen i łatwości sprzedawania takiej zdrowej, polskiej żywności na rynkach zagranicznych. Z drugiej strony wprowadzając GMO nawet na szerszą skalę w uprawach zbożowych, np. w kukurydzy MON 810 nigdy nie staniemy się europejską potęgą, bo nie mamy sprzyjających warunków klimatycznych i obszarowych. Jeśli mamy konkurować to charakterem, specyfiką i generalnie innością naszych produktów. Mamy dużą szansę, bo polska marka żywnościowa była znana i w Europie, i w USA. Trzeba więc do dobrych tradycji wracać a brak GMO może być dodatkowym atutem w zdobywaniu i rynków, i dobrych cen. I jest to zadanie dla marketingu i branż z nim związanych.