Za czas niewykonywania pracy pracownik ma prawo do wynagrodzenia tylko wówczas, gdy przepisy prawa pracy tak stanowią – przypomina Państwowa Inspekcja Pracy, podkreślając, że w pewnych sytuacjach trzeba wypłacić pensję, nawet jeżeli ktoś nie wykonywał w danym czasie żadnej pracy.
PIP wyjaśnia, że zgodnie z kodeksem pracy, pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia m.in. za czas:
• zwolnienia od pracy na poszukiwanie pracy (art. 37 par. 1 k.p.),
•
nieprzepracowany w związku ze zmniejszeniem wymiaru czasu pracy pracownikom, o
których mowa w art. 1295 k.p. (dotyczy m.in. pracownic w ciąży),
•
zwolnienia od pracy na 2 dni na opiekę nad dzieckiem do lat 14 (art. 188
k.p.),
• zwolnienia od pracy ciężarnej pracownicy na zalecone przez lekarza
badania lekarskie przeprowadzane w związku z ciążą (art. 185 par. 2 k.p.),
•
powstrzymywania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z miejsca pracy ze
względu na zaistnienie bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia lub życia
pracownika (art. 210 par. 3 k.p.),
• przeprowadzania badań lekarskich
okresowych i kontrolnych (art. 229 par. 2 i 3 k.p.),
• szkolenia w zakresie
bezpieczeństwa i higieny pracy (art. 2373 par. 3 k.p.),
•
uczestnictwa w posiedzeniu komisji bezpieczeństwa i higieny pracy w charakterze
członka tej komisji (art. 23713 par. 2 k.p.),
• uczestnictwa w
posiedzeniu komisji pojednawczej w charakterze członka tej komisji (art. 257
k.p.),
• niezdolności do pracy wskutek choroby (art. 92 k.p.),
• zwolnień
od pracy oraz usprawiedliwionej nieobecności w pracy w przypadkach
przewidzianych w rozporządzeniu ministra pracy i polityki socjalnej z 15 maja
1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania
pracownikom zwolnień od pracy (Dz.U. nr 60, poz. 281), np. w związku ze ślubem
dziecka.
Przy ustalaniu wynagrodzenia przysługującego za czas zwolnienia od pracy oraz za czas niewykonywania pracy stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop, z tym że składniki wynagrodzenia ustalane w wysokości przeciętnej oblicza się z miesiąca, w którym przypadło zwolnienie od pracy lub okres niewykonywania pracy. Za czas niewykonywania pracy pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, obliczane według zasad zawartych w par. 5 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w kodeksie pracy (Dz.U. nr 62, poz. 289 z późn. zm.).
Inspekcja pracy zwraca także uwagę na sytuację, w której mimo że pracownik był gotowy do pracy, to jednak nie mógł jej wykonać. PIP przypomina, że pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków wynagradzania – 60 proc. wynagrodzenia. W każdym przypadku wynagrodzenie to nie może być jednak niższe od płacy minimalnej.