Grupy producentów rolnych szansą dla polskich rolników

Pod takim tytułem odbyło się 11 września br. w Spale seminarium poświęcone promowaniu zrzeszania się rolników w grupy producentów. Poprzedzającą uroczystości dożynkowe konferencję zorganizowały: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego i  Krajowa Rada Izb Rolniczych przy wsparciu MRiRW oraz Krajowego Centrum Doradztwa Rozwoju Rolnictwa. Konferencja miała za zadanie pokazać rolę grup producentów oraz konieczność ich tworzenia. Nie ma żadnych prawnych przeszkód, które nie pozwalałyby im się zawiązywać. Nowelizacja ustawy o grupach producentów rolnych dopuściła możliwość tworzenia grup przez osoby prawne, zatwierdzone zostało także działanie w ramach PROW pozwalające na ich finansowanie. Środki będą dostępne prawdopodobnie od 1 grudnia bieżącego roku. Barierą jest więc przede wszystkim aspekt psychologiczny, obawa przed łączeniem się w grupy – powiedziała obecna na konferencji Daria Oleszczuk, podsekretarz stanu w MRiRW.

Proces tworzenia grup producenckich w Polsce przebiega bardzo powoli i jest w powijakach w stosunku do produkcji rolnej w naszym kraju. Do tej pory zarejestrowano jedynie 71 grup. Tymczasem w rozwiniętych krajach Unii Europejskiej ilość produktów rolniczych dostarczanych na rynek poprzez producentów zorganizowanych waha się od 40-95%. Polski rolnik musi więc stawiać dzisiaj samodzielnie czoło dobrze zorganizowanym producentom Europy Zachodniej.

W opinii organizatora seminarium Zdziasława Gumkowskiego z Biura Integracji Europejskiej, eksperta w Kancelarii Prezydenta RP temat organizowania się rolników jest bardzo istotny i aktualny. W kilka miesięcy po wejściu Polski do UE, nasi rolnicy widzą, że w pojedynkę nie mają szans zaistnieć na rynku europejskim, czy światowym Europa Zachodnia w tym względzie dawno już się z organizowała, a u nas ten temat dopiero dojrzał do rozwiązania. Trzeba za wszelką cenę pokonać barierę niechęci do współpracy wśród rolników i w ten sposób podnosić poziom naszego rolnictwa. Na konferencję udało nam się zaprosić najlepszych w tej dziedzinie specjalistów oraz zapewnić dla tej idei poparcie prezydenta RP

Seminarium*, prowadzone przez prof. Mariana Podstawkę z SGGW oraz  Krzysztofa Ardanowskiego, prezesa Zarządu KRIR miało za zadanie ukazać problemy organizacji i funkcjonowania grup producentów rolnych w Polsce, wpływ zorganizowania się rolników na ich pozycję konkurencyjną, pokazać systemy wsparcia finansowego grup, oraz wskazać konstruktywne przykłady grup odnoszących sukcesy. Za egzemplifikację posłużyły znakomicie radzące sobie: Rynek Hurtowy w Broniszach oraz działające w oparciu o grupy producentów trzody chlewnej Zakłady Mięsne Łuków.

Sesja ogólna przygotowała licznie zgromadzonych na szli rolników, producentów, przedstawicieli już działających grup do warsztatów tematycznych. Zajęcia w ramach grup i organizacji producentów  w sektorze owoców i warzyw prowadziły prof. Lilianna Jabłońska z SGGW, Ryszard Kazubek z MRiRW oraz Zbigniew Przybyszewski  reprezentujący Izby Rolnicze. Panel grup producentów w sektorze mięsa i mleka poprowadzili prof. Jan Mroczek z SGGW, Mirosława Mirosławska-Kozak z MRi RW oraz Wiktor Szmulewicz z Izb Rolniczych. Grupy producentów w sektorze produkcji roślinnej pracowały pod kierunkiem prof. Tadeusza Habera z SGGW Włodzimierza Kowalskiego z MRiRW oraz Zbigniewa Kaszuby z Izb Rolniczych.

Poprzez seminarium chcieliśmy ukazać problem tworzenia grup producenckich jako zadanie do rozwiązania – powiedział prezes Zarządu KRIR, Krzysztof Ardanowski Widzimy szereg mankamentów i brak dynamiki w zawiązywaniu się grup. Nie można mówić, że grupy producenckie rozwijają się w  Polsce dobrze. Obserwujemy pewne przyhamowanie w tempie ich tworzenia, a nawet mamy w pewnych obszarach do czynienia z regresem. Część grup, które powstały nie zamierzają rejestrować się u wojewodów. Poprzez konferencję, na którą zaproszeni zostali naukowcy chcieliśmy zaprezentować teorię funkcjonowania grup producenckich w Europie, pokazać wymierne korzyści rolników zrzeszonych w  grupach. w UE  Przedstawione przez dr Lemanowicz badania udowodniły, że grupy aktywnie działające w Polsce przynoszą rolnikom konkretne korzyści. Z kolei zadaniem przedstawicieli MRiRW oraz ARiMR było przedstawienie aktualnego stanu uwarunkowań prawnych określających działanie grup producenckich oraz możliwości wsparcia finansowego ze źródeł krajowych oraz z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Bardzo ważne były wystąpienia przedstawicieli istniejących grup producenckich w poszczególnych branżach. Ci pionierzy, którzy zakładali grupy, którzy na co dzień borykają się z brakiem rozwiązań prawnych, czy tez z nielogicznymi rozwiązaniami prawnymi, którzy muszą zmagać się z urzędami skarbowymi, podzielili się swoimi doświadczeniami. Myślę, że taka konferencja, w której uczestniczyli przedstawiciele wszystkich zainteresowanych stron i wszyscy deklarują, że chcą rozwijać wspólną działalność gospodarczą rolników, da bardzo konstruktywne wnioski, które Kancelaria Prezydenta i rząd zobowiązały się przyjąć.

Wnioski ze spalskiej konferencji zostaną przekazane do MRiRW i do Sejmu, by jak najszybciej wyjść na przeciw rolnikom, jako, że grupy producenckie mogą być kluczem do sukcesu polskiego rolnictwa, szczególnie towarowego.

*Program seminarium – sesja ogólna:

• Otwarcie seminarium –prof. dr Tadeusz Borecki, JM Rektor SGGW;
• Proces tworzenia grupy producentów rolnych w Polsce – Daria Oleszczuk, podsekretarz stanu w MRiRW;
• Problemy organizacji i funkcjonowania grup producentów rolnych w Polsce – Witold Boguta, prezes Krajowego Związku Grup Producentów Rolnych;
• Wpływ organizowania się rolników na ich pozycję konkurencyjną – dr Marzena Lemanowicz, SGGW;
• Systemy wsparcia finansowego grup producentów rolnych – Mirosław Drygas, ARiMR;
• Wspieranie tworzenia grup i organizacji producentów owoców i warzyw na przykładzie Rynku Hurtowego – Janusz Byliński, prezes Zarządu RH w Broniszach oraz Sławomir Pietrzak, prezes Zarządu Platformy Logistycznej Bronisze;
• Wspieranie tworzenia grup producentów trzody chlewnej – Ryszard Smolarek, prezes Zakładów Mięsnych Łuków.