Jak wynika z raportów Światowej Organizacji Zdrowia, średnio na milion mieszkańców dużej aglomeracji miejskiej, około czternaście tysięcy osób umiera z powodu wdychania cząsteczek stałych. Najgroźniejsze są ultradrobne cząstki pyłu zawieszonego w powietrzu, których średnica jest o kilkaset razy mniejsza od średnicy ludzkiego włosa.
Masę i stężenie tych drobin naukowcy z Narodowego Centrum Badań Jądrowych badają przy pomocy aparatury Mobilnego Laboratorium Pomiarów Środowiskowych.
- To jeden z nielicznych w Polsce mobilnych pojazdów badawczych, który umożliwia prowadzenie okresowych oraz ciągłych badań powietrza niemal w każdym rejonie Polski - mówi mgr inż. Małgorzata Bogusz z Zakładu Interdyscyplinarnych Zastosowań Fizyki NCBJ.
Na wyposażenie Mobilnego Laboratorium składa się zarówno aparatura będąca w powszechnym użyciu przez wojewódzkie inspektoraty ochrony środowiska, które są prawnie zobligowane do pomiarów wybranych zanieczyszczeń, jak i nowoczesne analizatory, które jako nieliczne są w stanie mierzyć liczbę ultra drobnych cząstek pyłu zawieszonego.
- Laboratorium zostało również doposażone w zestaw do pomiarów gazowych zanieczyszczeń powietrza, w tym tlenków azotu, tlenku węgla i ozonu oraz stację meteo, kontrolującą warunki meteorologiczne panujące w miejscu pomiarów – dodaje Małgorzata Bogusz.
Ważnym elementem Mobilnego Laboratorium jest dziesięciometrowy maszt stacji meteo, z ultradźwiękowym czujnikiem wiatru, kontrolujący warunki meteorologiczne panujące w miejscu pomiarów.
Ocena jakości powietrza nabiera coraz większego znaczenia, szczególnie w aglomeracjach narażonych na smog utrudniający życie mieszkańcom. Największym sprawcą zanieczyszczeń jest komunikacja samochodowa. Według raportu Najwyższej Izby Kontroli w Warszawie samochody odpowiadają za 63% zanieczyszczeń.
Po Warszawie jeździ ich ponad 1,2 miliona, w tym ponad 900 tysięcy osobowych. Na każdy tysiąc mieszkańców przypadają więc 543 samochody osobowe. To więcej niż wynosi unijna średnia (484 samochody na 1000 mieszkańców) i dużo więcej niż ten sam współczynnik na przykład dla Berlina (300 samochodów na 1000 mieszkańców).
Pył zawieszony w powietrzu może być przyczyną dolegliwości, takich jak: uporczywy kaszel, infekcje dróg oddechowych czy choroby alergiczne. Jego wdychanie zwiększa także ryzyko wystąpienia astmy, obturacyjnej choroby płuc, niewydolności serca, nadciśnienia tętniczego, a nawet zawału serca, udaru mózgu czy niektórych nowotworów złośliwych (m.in. raka płuc). Długotrwałe wdychanie pyłu zawieszonego w powietrzu przyspiesza również starzenie się układu nerwowego, co zwykle prowadzi do upośledzenia sprawności umysłowej.
Unowocześnienie aparatury pomiarowej, a także przygotowanie zaawansowanych algorytmów służących do analizowania i prognozowania stężeń pyłu zawieszonego pozwoli na szybsze reagowanie w celu redukcji stężenia zanieczyszczenia w atmosferze, a tym samym przyczyni się do poprawy stanu zdrowia mieszkańców.
Korzyści dla Laboratorium Pomiarów Środowiskowych:
Dzięki funduszom z Projektu, Laboratorium Pomiarów Środowiskowych otrzymało na remonty i budowę mobilnego laboratorium niemal 2,2 mln zł. Intencją projektu było również doprowadzenie do zacieśnienia współpracy między różnymi instytucjami naukowymi i badawczymi. Mobilne laboratorium pozwoliło na nawiązanie jej m.in. z Instytutem Chemii i Techniki Jądrowej, Politechniką Warszawską, Instytutem Geofizyki Polskiej Akademii Nauk, jak również z firmą KAMIKA Instruments.
Szczegółowy tytuł projektu 4 LABy:
„Wzmocnienie potencjału innowacyjnego ośrodka w Świerku w zakresie rozwoju technologii wykorzystujących promieniowanie jonizujące”
Źródło dofinansowania:
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego w ramach Priorytetu I. „Tworzenie warunków dla rozwoju potencjału innowacyjnego i przedsiębiorczości na Mazowszu”, Działanie 1.1 „Wzmocnienie sektora badawczo-rozwojowego” Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 2007-2013.
***
Link do materiału filmowego:
https://www.youtube.com/watch?v=oXkQ4SmsEkM
7283553
1