Dzięki środkom z ARiMR wieś jest coraz bogatsza

To główna teza raportu "Polska wieś 2012" przygotowanego przez Fundację na Rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa. Ta instytucja, począwszy od 2000 r. co dwa lata przygotowuje taki raport. W tym roku stał się podstawą do dyskusji na temat kondycji polskiej wsi, przeprowadzonej w ramach Forum Debaty Publicznej,  w której wziął udział między innymi Prezydent RP Bronisław Komorowski.

Z raportu wynika, że polska wieś bogaci się w bardzo szybkim tempie. Dzieje się tak głównie za sprawą pomocy Unii Europejskiej w Ramach Wspólnej Polityki Rolnej, kierowanej na rozwój polskiej wsi i obszarów wiejskich. Od 2004, czyli od wejścia Polski do Unii Europejskiej do 2010 r. dochód w rolnictwie zwiększył się dwukrotnie w porównaniu z okresem przed unijną akcesją. Przy czym połowę rolniczych dochodów stanowią różnego rodzaju dotacje unijne. Rozdzielane są one głównie przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, która wypłaciła swoim beneficjentom od 2004 roku do końca maja 2012 roku ponad 139 miliardów złotych. Z tej kwoty 76,8 miliarda zł. to dopłaty bezpośrednie, które mają m.in. rekompensować rolnikom wzrost kosztów środków produkcji, a pozostałe blisko 62,5 miliarda złotych to pieniądze otrzymywane w ramach unijnych programów wspierających rozwój rolnictwa i obszarów wiejskich - ostatnim z nich jest PROW 2007-2013 z budzetem ponad 70 miliardów złotych. Unijne pieniądze pozwoliły m.in. na zakup około 40 tys. ciągników, blisko 460 tys. tysięcy nowoczesnych i wydajnych  maszyn i urządzeń rolniczych, wybudowanie lub modernizację 5 tys. budynków służących do produkcji rolniczej - chlewni, obór, kurników czy też inwestycje w blisko 3 tysiącach zakładów przetwórczych. Efektem takiej pomocy jest także powstanie na obszarach wiejskich około 34 tysięcy nowych miejsc pracy.

Z raportu wynika też, że na terenach wiejskich zachodzą również korzystne zmiany społeczne. Polska wieś jest np. stosunkowo młoda w porównaniu do innych unijnych krajów. Potwierdza to wynik badania Eurostatu, według którego w Polsce najwięcej jest młodych rolników spośród wszystkich państw UE. Taki stan sprawia, że niektóre państwa np. Rumunia, gdzie średnia wieku rolników przekracza 60 lat, starają się brać przykład z Polski by odmłodzić swoją wieś.

To, że w Polsce mamy tylu młodych rolników wynika z kilku przesłanek. Jedną z nich jest unijne wsparcie finansowe przeznaczone dla młodych ludzi, którzy zdecydowali się zostać rolnikami i mogą skorzystać z premii wypłacanych w ramach działania "Ułatwianie startu młodym rolnikom". Pomoc taka oferowana była już w latach 2004 - 2006, a także dostępna była w Programie Rozwoju Obszarów  Wiejskich na lata 2007 - 2013. To wsparcie polega na przekazaniu bezzwrotnej premii finansowej, którą młody rolnik przeznaczał na inwestycje w swoim gospodarstwie. Dodatkowy pozytywny efekt przyniosło połączenie pomocy dla młodych rolników ze wsparciem dla rolników w wieku przedemerytalnym, którzy w zamian za tzw. rentę strukturalną przekazali swoje gospodarstwo młodszym następcom. W sumie dzięki wsparciu przyznanemu przez ARiMR powstało blisko 37 tys. nowych gospodarstw prowadzonych przez młodych, dobrze wykształconych i przygotowanych do zawodu rolników.

Nie byłoby także tak wielu chętnych do pozostania na wsi, gdyby na tych terenach nie nastąpił gwałtowny rozwój cywilizacyjny. To kolejny wniosek z lektury raportu przygotowanego przez Fundację na Rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa. Ponad połowa mieszkańców wsi ma dostęp do Internetu, a także pozostała infrastruktura rozwija się bardzo dynamicznie. Polskie wsie posiadają własne wodociągi, gazociągi, oczyszczalnie ścieków, szkoły, lepsze drogi a i połączenia z  miastami są na coraz wyższym poziomie. To sprawia, że polska wieś staje się atrakcyjnym miejscem do życia i coraz chętniej osiedlają się na niej ludzie z miasta. Potwierdzają to wyniki opublikowane w tym raporcie - około 60% mieszkańców polskiej wsi nie ma już żadnego związku z rolnictwem.    

Wielu ludzi mieszkających w miastach, wybiera wieś na swoje miejsce do życia, zamiast ciasnego i dusznego miasta, bo także widzi, że oprócz świeżego powietrza będzie mogło korzystać z dobrze przygotowanej infrastruktury i nie pogorszy sobie dostępu do „dóbr cywilizacji”. A do tego będzie mogło cieszyć się z uroków lasów, łąk pełnych dzikiego ptactwa, oczek wodnych zagubionych pośród pól uprawnych, bo takie relaksujące widoki oferuje swoim mieszkańcom nasza wieś.

Zdaniem prof. Jerzego Wilkina, autora raportu - obraz przemian zachodzących na wsi, jaki się z niego wyłania, jest raczej pozytywny i optymistyczny, zwłaszcza jeśli zostanie usytuowany w porównawczej perspektywie historycznej i międzynarodowej.