Czy można odliczyć faktury za ciastka i kawę

Wydatki poniesione na artykuły spożywcze zużyte jako poczęstunek dla kontrahentów można przypisać do ogólnych kosztów związanych z działalnością opodatkowaną.
Artykuły spożywcze, takie jak kawa, herbata, soki, ciastka, zużywane podczas spotkań z kontrahentami podatnicy kupują na faktury VAT, które są potem podstawą odliczenia podatku. Organy podatkowe w swoich interpretacjach konsekwentnie odmawiają prawa do odliczenia VAT z faktur dokumentujących zakup towarów wykorzystanych jako poczęstunek dla kontrahentów. Co więcej, uznają, że przekazanie tych towarów należy opodatkować na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

W sprawie skutków podatkowych wydatków na poczęstunek dla kontrahentów wypowiedział się już Naczelny Sąd Administracyjny. W pierwszym wyroku dotyczącym tej sprawy NSA uznał, że oceniając skutki podatkowe w VAT poczęstunku dla klientów podatnika, należy sprawdzić, czy nie jest to przekazanie prezentów o małej wartości lub świadczenie usługi (wyrok NSA z 1 października 2010 r., sygn. akt I FSK 1615/09, niepublikowany).

Adrian Jonca, doradca podatkowy z Beiten Burkhardt, twierdzi, że tak szczegółowa interpretacja jest daleka od celów, jakimi kieruje się prawodawca wspólnotowy.

– Powinna tu obowiązywać zasada zdroworozsądkowa, tymczasem orzecznictwo i organy podatkowe kładą nacisk na przeprowadzenie szczegółowego postępowania wyjaśniającego, w jakich okolicznościach poczęstunek został skonsumowany – zauważa ekspert.

Trybunał Sprawiedliwości UE w swoich orzeczeniach dotyczących tego rodzaju spraw zwracał uwagę na cel i deklarację podatnika, zakładając, że jest on uczciwy, dopóki mu się nie udowodni, że przedstawiany stan faktyczny jest nieprawdziwy.

– Jeżeli podatnik deklaruje, że zakupione ciastka, kawa, herbata czy soki zostały zakupione na cele reprezentacji i reklamy, to uznaje się, iż mają one związek z działalnością przedsiębiorstwa i pozwalają na odliczenie VAT według zasad ogólnych – mówi Adrian Jonca.

W Polsce jest jednak odwrotnie, podatnik jest podejrzany o zakup poczęstunku na cele prywatne, w związku z czym przeprowadza się szczegółowe postępowanie wyjaśniające, aby ustalić, kto, o jakiej wartości i w jakim celu skonsumował dany poczęstunek. To normalne, że w każdej firmie podczas spotkań z kontrahentami na stole stoi kawa, herbata czy ciastka.

– Zakupy tego rodzaju są ewidentnie związane z działalnością opodatkowaną i pozwalają na odliczenie – podkreśla Dariusz Malinowski, doradca podatkowy, partner KPMG.
Wyroki sądowe

Prawo do pełnego odliczenia VAT potwierdził jeden z wojewódzkich sądów administracyjnych (wyrok WSA w Warszawie z 18 czerwca 2010 r., sygn. akt III SA/Wa 497/10, niepublikowany). W jego ocenie mimo istnienia zasady pozwalającej na obniżenie podatku w zakresie, w jakim towary (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT), nie wyklucza to prawa do odliczenia z powołaniem się na tzw. kategorię kosztów ogólnych. Potwierdza to zdaniem sądu orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE (wyrok z 22 lutego 2001 r., w sprawie C-408/98, wyrok z 8 czerwca 2000 r. w sprawie C-98/98).

W związku z tym podatek naliczony przy zakupie towarów, które następnie zostaną przekazane nieodpłatnie poza przedsiębiorstwo, ale na cele z nim związane, tj. w ramach czynności niepodlegającej VAT, można odliczyć, o ile wydatki na nabycie tych towarów stanowią ogólny koszt działalności. Następuje to w proporcji, w jakiej ogólna działalność podatnika daje prawo do odliczenia VAT.

Tym samym sąd uznał, że w takiej części, w jakiej wydatki na nabycie towarów spożytkowanych w ramach czynności reprezentacji i reklamy dają się przypisać do ogólnych kosztów związanych z działalnością podatnika w sferze wykonywanych przez niego czynności opodatkowanych, w takiej ma on prawo odliczyć podatek naliczony, powołując się na art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.