Bożonarodzeniowa sałatka ziemniaczana

Niemal we wszystkich sklepach jarzynowych w Pradze tuż przed świętami Bożego Narodzenia odczuwa się braki ziemniaków, głównie tzw. odmiany sałatkowej, a w sklepach spożywczych kolejki stoją przede wszystkim po jajka.

Obok karpia - właśnie jajka i ziemniaki - to w Czechach podstawowe produkty niezbędne do przygotowania tradycyjnej kolacji wigilijnej. Najbardziej typowym daniem wigilijnym - po smażonym w panierce karpiu - jest bowiem ... kotlet schabowy z podawaną na zimno sałatką ziemniaczaną z gotowanymi, posiekanymi na drobno jajkami i majonezem.

Kiedy w połowie lat 90. - wykorzystując nieograniczone możliwości przewozu przez granicę i niezwykle korzystne różnice cen - polscy handlowcy wykupili w Czechach przed Bożym Narodzeniem jajka, w reakcji na przerażenie obywateli i powszechną krytykę mediów, czeski rząd interwencyjnie zakupił jajka w Niemczech. Nikt nie mógł sobie wyobrazić świąt Bożego Narodzenia bez sałatki ziemniaczanej (bramborovy salat).

W czasie świąt w czeskich domach ustawia się na stołach także misy z ogromną ilością pieczonych niemal przez cały adwent małych ciasteczek (o różnych smakach i kształtach). W innych miskach stoją suszone owoce (głównie jabłka), łuskane orzechy i - często - prażony groch.

Adwent i Boże Narodzenie to w Czechach także czas sprzedaży specjalnej bożonarodzeniowej kiełbaski, cienkiej jak wiedeńskie parówki, białej i bardzo długiej, często sprzedawanej nie na wagę, ale na metry. Kiełbaskę tę je się wyłącznie na ciepło, panierując ją wcześniej w razowej mące i smażąc na oleju.

Tuż przed świętami w czeskich domach roznosi się zapach purpury - mieszanki żywicy i skrawków kory wonnych krzewów, np. jałowca, którą rozsypuje się na rozgrzane blachy pieców, albo pali na talerzykach. Typowe są także tzw. frantiszki - stożki z mieszanki węgla drzewnego i kalafonii oraz opiłków różnych wonnych drzew, które tląc się pachną jak kadzidło.

Choinki, w większości prawdziwe, ubiera się już w pierwszych dniach grudnia. W wielu domach rozbiera się je bardzo szybko, często nawet przed Nowym Rokiem.