Blisko 60% środków z PROW 2007-2013 jest już zagospodarowane

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa weszła w decydujący etap wdrażania Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Wszystkie 22 "działania", które się w nim znajdują, zostały uruchomione. Podpisane umowy i zobowiązania wynikające np. z przyznanych rent strukturalnych (wypłacane są przez 10 lat) oraz z premii zalesieniowych (realizowanych 15 lat) "zagospodarowały" w sumie 33,6 mld zł, czyli 50% środków PROW. ARiMR zdążyła już wypłacić beneficjentom blisko 13,8 miliarda zł, ale w 2010 r. kwota wypłat zostanie niemal podwojona bo do beneficjentów trafi kolejne 12 miliardów zł i będzie to absolutnie "rekordowa" kwota  wypłacona w ciągu jednego roku.

Zainteresowanie otrzymaniem pomocy finansowej z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, którego budżet wynosi 17,2 miliarda euro, jest wśród rolników, przetwórców z sektora rolno-spożywczego i innych beneficjentów np. "Lokalnych grup działania" bardzo duże. Świadczy o tym liczba składanych w Agencji wniosków o udzielnie wsparcia  i  suma "zakontraktowanych" pieniędzy w umowach z beneficjentami.  Agencja już przekazała na konta bankowe beneficjentów blisko 13,6 miliarda zł. Pozostali, z którymi zawarto umowy, otrzymają wsparcie, gdy zrealizują inwestycje zatwierdzone do dofinansowania i prawidłowo je rozliczą. Niewielka część złożonych w ubiegłym roku wniosków nie została jeszcze rozpatrzona do końca.

W ARiMR trwają obecnie przygotowania do uruchomienia w tym roku kolejnych naborów wniosków o wsparcie udzielane ze środków z PROW 2007-2013. Terminy, w których będzie można składać odpowiednie dokumenty zostaną ogłoszone, zgodnie z obowiązującymi przepisami  i w większości przypadków odbędzie się  to na  dwa tygodnie przed uruchomieniem naboru na dane "działanie". ARiMR planuje, że w 2010 r. beneficjenci PROW 2007-2013 otrzymają łączne wypłaty w wysokości 12 miliardów złotych. Będzie to więc o około 4 miliardy zł więcej niż w roku ubiegłym, który do tej pory był "rekordowy".

Z wypłaconych dotychczas blisko 13,6 miliarda zł w ramach PROW 2007-2013 najwięcej, bo ponad 4  mld zł Agencja przeznaczyła na realizację dopłat ONW. Dopłaty te  wspierają prowadzenie produkcji rolniczej na terenach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania. Wsparcie takie otrzymuje co roku około 750 tys. rolników.

Na wypłaty rent strukturalnych, które realizowane są bez żadnych zakłóceń, ARiMR wydała do 25 marca br. z PROW 2007-2013 ponad 2,87 mld zł. Renty takie dostaje około 65 tys. rolników, którzy po ukończeniu 55 lat zdecydowali się na przekazanie gospodarstw następcom. W tym roku przewiduje się kolejny nabór wniosków o przyznanie rent, z którymi wiąże się przekazywanie gospodarstw w ręce młodych następców i poprawa struktury agrarnej w kraju.

Dla ponad 100 tys. rolników, którzy realizują programy rolnośrodowiskowe w swoich gospodarstwach, ARiMR wypłaciła z PROW 2007-2013 blisko 2,4 mld zł. Gospodarstwa przechodzące na ekologiczne metody produkcji lub stosujące technologie zapobiegające erozji gleb oraz zajmujące się hodowlą rodzimych ras zwierząt i uprawą cennych genetycznie gatunków roślin otrzymują  z tego programu dofinansowanie przez 5 lat. Dofinansowanie to ma im zrekompensować utratę dochodów, które osiągaliby stosując intensywnie nawozy sztuczne czy środki ochrony roślin.

Rolnikom, którzy zrealizowali inwestycje wspierane z działania "Modernizacja gospodarstw rolnych" Agencja wypłaciła ponad 1,8 mld zł. Taką pomoc finansową z PROW 2007-2013 otrzymało przeszło 17,6 tys. rolników, w tym ponad 3 tys. beneficjentów,  którzy złożyli wnioski w 2009 r.  Większość tych pieniędzy inwestorzy przeznaczyli na zakup nowoczesnych ciągników, maszyn i urządzeń rolniczych. Podkreślić należy, że ARiMR podpisała dotychczas ponad 29 tys. umów o przyznaniu pomocy łącznie na blisko 3,9 mld zł i oczekuje na złożenie wniosków o płatność po zakończeniu inwestycji.

Na premie ułatwiające młodym rolnikom start zawodowy Agencja wydała blisko
267 mln zł. Do 25 marca br. premię taką w wysokości 50 tys. zł otrzymało 5335 rolników. W niedługim czasie, zgodnie z zapowiedzią Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Marka Sawickiego, premia dla młodych rolników ma być podwyższona do 75 tys. zł. Wielu "młodych rolników" czekając na zwiększenie premii wstrzymało się z podpisaniem umów z ARiMR na dotychczasowych zasadach. Czekają  na wejście w życie korzystniejszych rozwiązań.

Rolnikom, którzy zalesili grunty, ARiMR wypłaciła w formie pomocy pokrywającej część kosztów oraz premii pielęgnacyjnych i zalesieniowych blisko 224 mln zł. Pieniądze te otrzymało około 10 tys. rolników, którzy założyli uprawy leśne na słabych glebach. Rolnicze użytkowanie takich gruntów nie gwarantowało rolnikom odpowiednich dochodów.

Dla wielu rolników szansą na zwiększenie ich dochodów oraz stworzenie nowych miejsc pracy m.in. dla domowników jest rozpoczęcie działalności gospodarczej niezwiązanej bezpośrednio z rolnictwem. Do nich jest kierowane działanie o nazwie "Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej". Największe zainteresowanie uzyskaniem tego wsparcia można zauważyć w regionach mających dobre warunki do uruchomienia działalności agroturystycznej. Rolnicy, którzy rozpoczęli pozarolniczą działalność i złożyli wnioski o wsparcie do ARiMR otrzymali z PROW 2007-2013 dofinansowanie w wysokości blisko 126 mln zł. Wypłaty otrzymało 1649 beneficjentów,  spośród około 3,8 tys. z którymi  ARiMR podpisała umowy o przyznanie pomocy z tego działania.

Grupom producentów rolnych ARiMR wypłaciła z PROW 2007-2013 ponad 91 mln zł. Urzędy marszałkowskie zarejestrowały przeszło 500 grup. Dofinansowanie na pokrycie kosztów administracyjnych funkcjonowania otrzymało 494 grupy.
Przedsiębiorcom z przetwórstwa rolnego, którzy zdążyli do tej pory zrealizować i rozliczyć inwestycje dofinansowywane z działania "Zwiększanie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej", ARiMR wypłaciła do 25 marca 2010 r. blisko143 mln zł. Wsparcie refinansujące część kosztów poniesionych na takie inwestycje wypłacone zostało 172 firmom spośród 615, z którymi Agencja podpisała umowy o przyznaniu pomocy. Łączna kwota wynikająca z podpisanych umów opiewa na ponad 947 mln zł. Średnia wysokość pomocy wypłaconej w przeliczeniu na jeden projekt wynosi ponad 800 tysięcy zł. Wśród beneficjentów pomocy dominują firmy działające w branży mięsnej, mleczarskiej i owocowo-warzywnej.  Do Agencji zdążyło też wpłynąć 360 wniosków o wypłacenie pieniędzy. Złożyli je Ci przedsiębiorcy, którym udało się już wykonać inwestycje objęte dofinansowaniem. Oczekują oni na ponad 371 mln zł. Niestety 474 beneficjentom Agencja, po rozpatrzeniu ich wniosków, była zmuszona odmówić przyznania pomocy bo wnioskodawcy nie spełniali kryteriów uzyskania wsparcia.

ARiMR rozpoczęła  też płatności w ramach działania "Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw". Na razie na konta 67 firm, które zdążyły stworzyć nowe miejsca pracy, Agencja przekazała ponad 6,5 mln zł. Z 1070 firmami, które realizują takie projekty, Agencja  podpisała umowy  o udzielnie wsparcia  na łączną kwotę ponad 146 mln zł. Większość z tych firm zapowiada złożenie wkrótce wniosków o płatność. W tym roku przewiduje się zmniejszenie wymagań dla firm, które chcą stworzyć nowe miejsca pracy, w związku z czym można przewidzieć zwiększenie zainteresowania otrzymaniem dofinansowania na ten cel i wszystko wskazuje, że liczba wniosków wzrośnie w stosunku do ubr.

Ponad 46 mln zł wypłacono na realizację inwestycji w ramach trzech spośród sześciu tzw. działań delegowanych, wdrażanych przez samorządy wojewódzkie. Pieniądze te  z PROW 2007-2013 przeznaczone zostały na wsparcie działalności "Lokalnych grup działania", inwestycji w "Odnowę i rozwój wsi" oraz "Podstawowych usług dla gospodarki i ludności wiejskiej".

Dotychczasowy przebieg wdrażania PROW 2007-2013 pozwala mieć pewność, że tak jak to było w wypadku programów z lat 2004-2006, zostanie on zrealizowany w pełni a środki finansowe znajdujące się w jego budżecie będą wykorzystane w całości.