BGŻ: Komentarz do zbiorów zbóż

GUS szacuje, że zbiory zbóż ogółem w Polsce w 2013 r. były minimalnie, bo o 0,6 proc., niższe niż rok wcześniej i wyniosły 28,4 mln t - przypomina Bank Gospodarki Żywnościowej. Wzrosła produkcja pszenicy, żyta i pszenżyta, a znacznie spadła jęczmienia. Zaskoczeniem jest szacowany wzrost produkcji kukurydzy.

Główny Urząd Statystyczny (GUS) opublikował "Wynikowy szacunek produkcji głównych ziemiopłodów rolnych i ogrodniczych w 2013 r.". Zbiory zbóż ogółem szacowane są na 28,4 mln t. Jest to wielkość jedynie o 0,6 proc. niższa niż w roku 2012 i o 6,4 proc. większa niż przeciętnie w latach 2006-10. Spadek produkcji zbóż podstawowych w stosunku do roku 2012 był minimalnie większy, gdyż wyniósł 0,9 proc. Interesująco za to wygląda porównanie do średniej z okresu 2006-10, gdyż mimo sporego wzrostu zbiorów zbóż ogółem, zbiory zbóż podstawowych są o 2,8 proc. niższe. Oznacza to, że kukurydza w ostatnich latach w pewnym sensie wyparła część produkcji zbóż podstawowych i umożliwiła większą produkcję zbóż ogółem niż w drugiej połowie poprzedniej dekady.
Spadek produkcji zbóż w 2013 r. wynikał z mniejszej powierzchni uprawy. Wg GUS wyniosła ona ok. 7,5 mln ha i była niższa od tej z poprzedniego roku o 3,2 proc. (245 tys. ha). Co istotne była również znacznie niższa (o 10,2 proc.) niż w okresie 2006-10 - pokazuje to, że produkcja zbóż w naszym kraju staje się coraz bardziej intensywna, gdyż zmniejszeniu areału upraw towarzyszy wzrost produkcji ziarna. Z jednej strony jest to rezultat większego udziału kukurydzy w produkcji, ale również wzrost udziału pszenicy oraz wzrost przeciętnych plonów poszczególnych gatunków zbóż. Wg GUS w 2013 r. średnia produkcja ziarna z hektara wyniosła 3,80 t (dla wszystkich gatunków zbóż łącznie) i była o 2,7 proc. wyższa niż w 2012 r. i aż o 18,0 proc. wyższa niż przeciętnie w latach 2006-10, kiedy wynosiła 3,22 t.
W przypadku pszenicy zbiory szacowane są na poziomie około 9,5 mln t, w tym 8,6 mln t ozimej i 0,9 mln t jarej. Jest to o około 10 proc. (0,9 mln t) więcej niż w roku 2012. Trzeba jednak pamiętać, że w obecny sezon 2013/14 weszliśmy ze znacznie niższymi zapasami pszenicy. Wg IERiGŻ zapasy te były o ponad 1,0 mln t niższe niż rok wcześniej. Z kolei wg najnowszego raportu "Strategie grains" w skali roku zapasy obniżyły się o 0,5 mln t, a według Sparks Polska o 0,4 mln t. Czyli podaż pszenicy rozumiana jako suma produkcji i zapasów, w bieżącym sezonie w zależności od szacunków może być od 0,1 mln t niższa do 0,5 mln t wyższa niż w sezonie 2012/13.
Zaskoczeniem w najnowszej publikacji GUS jest szacunek produkcji kukurydzy. Wbrew wcześniejszym sygnałom oraz doniesieniom od producentów, GUS podaje, że w 2013 r. produkcja minimalnie wzrosła (o 1,2 proc.) i wyniosła ok. 4,0 mln t. Był to efekt większej o 12,9 proc. powierzchni uprawy, przy niższych o 10,5 proc. przeciętnych plonach.