Automatyczne odrolnienie

Sejmowa komisja nadzwyczajna „Przyjazne państwo” przygotowała, a Sejm i Senat uchwaliły, nowelizację ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Jej najważniejszym elementem jest automatyczne odrolnienie – czyli wyłączenie z produkcji rolnej - gruntów rolnych położonych w granicach miast. Na wsi procedur odrolniania nie będą wymagały grunty klas od IV do VI. Brakuje jeszcze tylko podpisu prezydenta i ustawa w nowym kształcie może zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2009 roku.

A co praktycznie ta zmiana prawa oznacza dla obywateli?

Po pierwsze oszczędność czasu i pieniędzy. Jeżeli plany zagospodarowania przestrzennego nie przeznaczają ziemi na inne cele niż budownictwo, bądź tak jak w większości miast, planów takich nie ma, inwestorzy nie będą musieli pokonywać procedury wyłączania gruntów z użytkowania rolniczego. A o skali zjawiska może świadczyć fakt, że obecnie ponad połowa powierzchni polskich aglomeracji to grunty rolne.

Ale są i inne konsekwencje zmian. Kolejna to niejednokrotnie znaczne podniesienie wartości dotychczasowych – w większości – nieużytków. Ceny jednak zaczną szybko spadać gdy inwestorzy zaspokoją pierwszy głód ziemi.

Szybkie i proste odrolnianie niesie również zagrożenia. Gminy będą zainteresowane masowym przekształcaniem w planach zagospodarowania przestrzennego terenów rolnych IV i V klasy na inwestycyjne. Zniknie bowiem nadzór – czasem sięgający aż do ministerstwa rolnictwa – nad procedurą wyłączania gruntów z użytkowania rolniczego.

Ziemia rolna będzie bez żadnych przeszkód przeznaczana pod budownictwo lub usługi. Powraca więc wielokrotnie zadawane pytanie – czy ziemia rolna powinna rodzić, czy też można nią dysponować na cele nierolnicze.

Projekt ma również oponentów. Związek Gmin Wiejskich liczy na prezydenckie weto. ZGW uważa, że zmiana ustawy zakłóca równowagę w zakresie tworzenia warunków rozwoju lokalnego, stawia w uprzywilejowanej pozycji miasta i jest niekorzystna dla gmin wiejskich. Związek Gmin Wiejskich uważa, że wdrożenie przyjętych przez Sejm RP norm prawnych spowodowałoby zmarnotrawienie dużego wysiłku organizacyjnego i finansowego jaki został podjęty dla przygotowania terenów inwestycyjnych.

O tym czy odrolniać na dużą skalę, czy zachować grunty w użytkowaniu rolniczym, nawet jeżeli są niskiej klasy oraz o korzyściach i ewentualnych zagrożeniach wynikających ze zmian w ustawie o ochronie gruntów rolnych i leśnych rozmawiają:

Marian Zalewski – wiceminister rolnictwa
Michał Szczerba – poseł PO
Tomasz Garbowski – poseł Klubu Poselskiego Lewica
Edward Trojanowski – Związek Gmin Wiejskich RP

Na program zapraszamy w niedzielę o 11.25.