ANR będzie w większym stopniu kształtować strukturę gospodarstw rolnych

Agencja Nieruchomości Rolnych (ANR) będzie w większym stopniu wpływać na strukturę obszarową gospodarstw rolnych, podejmując m.in. działania prowadzące do ich powiększania i wzmacniania ekonomicznego - poinformował prezes ANR Wacław Szarliński na czwartkowej konferencji Europejskiego Stowarzyszenia Instytucji Rozwoju Obszarów Wiejskich.

Po raz pierwszy w Warszawie odbyło się zgromadzenie generalne Europejskiego Stowarzyszenia Instytucji Rozwoju Obszarów Wiejskich. W czwartkowym spotkaniu wzięli udział przedstawiciele organizacji członkowskich z Belgii, Chorwacji, Grecji, Francji, Hiszpanii, Holandii, Litwy, Luksemburga, Niemiec i Włoch. Spotkanie ma służyć wymianie doświadczeń związanych z obrotem ziemią.

Prezes wyjaśnił, że istnieje potrzeba zmiany dotychczasowej ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego i uszczelniania obrotu ziemią. Projekt przygotowywanej nowelizacji ustawy m.in. ogranicza wielkość nabywanych gruntów oraz wprowadza wymóg trzyletniego zamieszkiwania w gminie, w której chce się kupić ziemię rolną. Zostanie ponadto ograniczone prawo pierwokupu przez ANR do działek powyżej 1 ha.

Szarliński zaznaczył, że Agencja w celu kształtowania ustroju rolnego zamierza szerzej wykorzystywać prawo pierwokupu. W tym roku środki na ten cel zostały zwiększone do 50 mln zł. Dotychczas ANR (od 2003 r.) odkupiła od rolników niecałe 6 tys. ha gruntów za łączną kwotę ok. 34 mln zł. Ponadto do sprzedaży dla rolników będą oferowane grunty pochodzące z zakończonych dzierżaw.

W Polsce występuje duże zróżnicowanie wielkości gospodarstw rolnych. Prawie połowa to gospodarstwa do 5 ha, zaś gospodarstwa powyżej 20 ha stanowią zaledwie 4,5 proc. wszystkich. Według danych resortu rolnictwa, średnia powierzchnia gospodarstwa wynosi 8,4 ha.

Jak powiedział Szarliński, Agencja, która powstała w pierwszych latach transformacji (zaczęła działać od 1992 r.) otrzymała bardzo złożone zadania do realizacji. Polegały one nie tylko na zagospodarowaniu gruntów po byłych państwowych gospodarstwach rolnych, ale także została obciążona pomocą socjalną dla rodzin popegeerowskich. Niedawno nałożono na ANR nowe zadania związane z rekompensatami dla zabużan oraz zaspokojeniem roszczeń prywatyzacyjnych.

Szarliński poinformował, że przejmowanie gruntów do państwowego zasobu ziemi zakończyło się w czerwcu 2000 r. Obecnie w zasobie jest 4,7 mln ha.

Według prezesa, dotychczas trwale rozdysponowane zostało ok. 2 mln ha, w tym sprzedano prawie 1,7 mln ha. Pozostała część - 1,9 mln ha - jest w dzierżawie.

W zasobie Agencji (stan na koniec 2006 r.) jest ok. 386 tys. ha gruntów do rozdysponowania. Z tego: do rolniczego wykorzystania możliwe jest ok. 251 tys. ha, pod zalesienie - ok. 46 tys. ha, na cele nierolne (inwestycyjne) - ok. 31 tys. ha. Ok. 58 tys. ha to grunty, które nie nadają się obecnie do zagospodarowania.

Agencja Nieruchomości Rolnych jest członkiem Europejskiego Stowarzyszenia Instytucji Rozwoju Obszarów Wiejskich (AEIAR) z siedzibą w Brukseli od 2003 r. AEIAR aktualnie zrzesza 25 organizacji z krajów członkowskich UE o profilu podobnym do działalności ANR.