Aktualna sytuacja na unijnym rynku jaj spożywczych

Średnia unijna cena jaj w zakładach pakowania w pierwszej połowie grudnia (50 tydz.) wyniosła 128,87 EUR/100 kg i była wyższa o 0,3% wobec poprzedniego tygodnia – wynika z danych Komisji Europejskiej przeanalizowanych przez Krajową Izbę Producentów Drobiu i Pasz.

Na podstawie analizy KIPDiP można wnioskować, że cena na początku grudnia tego roku była najwyższą ceną notowaną od początku 2016 roku. Od marca tego roku obserwowano na rynku europejskim postępujący spadek cen jaj, do najniższego poziomu w sierpniu niewiele powyżej 100 EUR/100 kg. Dopiero na przełomie września/października sytuacja cenowa na rynku zaczęła ulegać stopniowej poprawie. Od początku października do połowy grudnia tego roku średnia unijna cena jaj wzrosła o 16,2%, tj. z poziomu 110,95 EUR/100 kg w 40 tyg. roku do 128,87 EUR/100 kg w 50 tyg. Średnia unijna cena zarejestrowana w listopadzie wyniosła 122,43 EUR/100 kg i była wyższa o blisko 10 EUR niż średnia cena w październiku tego roku.

Analizowane przez KIPDiP dane Komisji Europejskiej z pewnością obrazują ogólnie panujący trend na unijnym rynku jaj. Dane zestawione dla średniej unijnej wskazują na postępujący w Europie wzrost cen od października do końca pierwszej połowy grudnia tego roku. Jednak tygodniowe średnie ceny jaj przedstawione dla poszczególnych krajów członkowskich wskazują na znaczne wahania cenowe i niekoniecznie odzwierciedlają faktyczną sytuację na tych rynkach. Pomimo zastosowania jednakowej metodyki zbierania informacji rynkowych, w dużym stopniu, wpływ na występujące rozbieżności mają odmienne uwarunkowania rynkowe i preferencje konsumentów w zakresie metod produkcji w każdym kraju członkowskim oraz pozostałe czynniki wpływające na poziom cen, w tym zmiany kursów walutowych.

Pogłębia się spadek unijnego eksportu jaj i produktów przetwórstwa jaj

Sporządzone przez Krajową Izbę Producentów Drobiu i Pasz zestawienie danych Komisji Europejskiej pokazuje, że w okresie dziesięciu miesięcy 2016 r., sprzedaż jaj i ich przetworów wyniosła łącznie 207 210 ton, a w ujęciu wartościowym 240 218 tys. EUR. Porównując sprzedaż tych produktów na rynki krajów trzecich r/r, jej poziom był o 7,1% niższy. W wymianie handlowej z krajami trzecimi, widoczna jest od połowy tego roku spadkowa dynamika wywozu ww. asortymentu.

W dalszym ciągu, unijni eksporterzy wysyłali przetwory z jaj głównie do Japonii, o łącznym wolumenie sprzedaży 37 482 ton (w ujęciu wartościowym: 36 652 tys. EUR). Jaja w skorupkach z UE importowała przede wszystkim Szwajcaria – na jej rynek trafiło łącznie 33 588 ton jaj (w ujęciu wartościowym: 48 367 tys. EUR). Obydwa kraje są od lat największymi importerami produktów sektora jaj z krajów unijnych. Jednak w okresie ostatnich czterech lat słabnie znaczenie tych rynków w strukturze geograficznej unijnego eksportu. Jak dotąd, udział wywozu do Japonii w unijnym eksporcie ogółem obniżył się z 36% w 2012 r. do 18% w tym roku, tj. o 18 pkt. procent. Podobna sytuacja dotyczy Szwajcarii – udział wywozu do tego kraju zmniejszył się o 7 pkt. procent. w przeciągu ostatnich czterech lat, do 16% za okres dziesięciu miesięcy tego roku.

Odmienne działania widoczne są na pozostałych znaczących kierunkach geograficznych w zagospodarowaniu produktów z UE, gdzie w ujęciu rocznym unijny wywóz jaj i przetworów zwiększył się na poszczególne rynki od 20% do 80%, a nawet dwukrotnie. Tak istotnymi rynkami dla unijnych eksporterów są: Zjednoczone Emiraty Arabskie, Izrael, Hongkong, Tajwan, Tajlandia, Sierra Leone, Rosja, Korea Południowa. Szczegółowe informacje na temat wyników handlowych z ww. państwami przedstawiamy w załączonej tabeli.

Tabela 1.

Najwięksi importerzy jaj i produktów przetwórstwa jaj z Unii Europejskiej.

(Wolumen wywozu w tonach wraz z procentową roczną zmianą)

Na podstawie dotychczasowych danych Komisji Europejskiej za okres dziesięciu miesięcy 2016 r., można spodziewać się, ujemnego rocznego wyniku w unijnym wywozie jaj i ich przetworów na rynki krajów trzecich. Zmiany te, są o tyle niepokojące, że w poprzednich kilku latach obserwowaliśmy stały rozwój eksportu tych produktów na tamtejsze rynki.

Ukraina największym dostawcą produktów sektora jaj do Europy

Od stycznia do października 2016 r. unijny import jaj i przetworów z jaj wyniósł łącznie 14 138 ton. Porównując do jego ubiegłorocznego poziomu jest to spadek o 15%. Tak jak w 2015 r., dominującym dostawcą, z ponad 50% udziałem w imporcie ogółem na unijny rynek, jest Ukraina. Z kraju tego, do tej pory wyeksportowano do UE 7 248 ton ww. produktów. Pomimo zarejestrowanego spadku łącznego wolumenu przywozu jaj i przetworów z krajów trzecich do UE, z Ukrainy jest on wyższy porównując w skali roku, aż o 163,5%.

Z pozostałych kierunków przywozu odnotowano spadek dostaw do UE. Ze Stanów Zjednoczonych o 21%, z Argentyny o 35%, z Indii o 86%. Aktualne dane Komisji Europejskiej wskazują na niższy przywóz przetworów z jaj ze Stanów Zjednoczonych. Odnosząc się jednak do wielkości importu zarejestrowanego w poprzednich miesiącach tego roku, można stwierdzić wzrost udziału importu z tego kraju w unijnym przywozie ogółem, do blisko 15%. Z pewnością wpłynął na to zwiększony przywóz przetworów z jaj w październiku tego roku.

Katarzyna Gawrońska, Krajowa Izba Producentów Drobiu i Pasz