Cukier biały, kryształ, lodowy, puder, złocisty, bursztynowy i w wielu innych odmianach można obejrzeć na wystawie "Sama słodycz", zorganizowanej w Muzeum Regionalnym w Jaworze z okazji 200 lat cukrownictwa na Śląsku.
Niezwykłą ekspozycję, której pomysł zrodził się w niemieckim Muzeum Krajoznawstwa Śląskiego w Haus Schlesien rozpoczyna przedstawienie historii cukru produkowanego najpierw jedynie z trzciny cukrowej a potem także z buraków.
Cukier to dziś podstawowy artykuł spożywczy, ale jeszcze dwieście lat temu
było zupełnie inaczej. Jak widać na wystawie cukierniczki zamykane były wtedy na
kluczyki i pilnie strzeżone przez panie domu – wyjaśnia Mirosław Szkiłądź,
komisarz wystawy.
Surowy cukier produkowany z trzciny cukrowej,
przywożono wtedy zza oceanu i uszlachetniano go na Śląsku w dwóch rafineriach.
Tak było do czasu nowej epoki w przemyśle cukrowniczym. W 1802 roku w Konarach,
z inicjatywy chemika, Franza Carla Acharda, powstała fabryka eksperymentująca z
przerabianiem na cukier buraków pastewnych.
Wystawa pozwala prześledzić
rewolucję w cukrownictwie i pamiątki z tego czasu: rysunki prezentujące ówczesne
cukrownie, maszyny stosowane w tym przemyśle, tajniki hodowli buraka. Są także
ciekawostki: można obejrzeć laboratoryjny sprzęt stosowany do mierzenia poziomu
cukru na poszczególnych etapach hodowli, dowiedzieć się ile kostek cukru
powstaje z jednego buraka i ile cukru zużywa w ciągu miesiąca przeciętny
Polak.
Na wystawie są także liczne zdjęcia z zabytkowych śląskich
cukrowni i papiery wartościowe wypuszczane przez poszczególne fabryki,
okolicznościowe znaczki i plakaty związane z cukrem.
Wiele tych fabryk istnieje do dzisiaj m.in. w Pszennie, Starym Jaworze czy
Malczycach. Dzięki sprzyjającym warunkom Śląsk stał się obok Nadrenii i Niziny
Magdeburskiej najważniejszym obszarem uprawy buraka cukrowego w ówczesnych
Niemczech – mówi komisarz wystawy.
Na wystawie zgromadzono też cukier w
różnych postaciach: używany przez cukierników w formie pasty, kandyzowany,
wyglądający jak bursztyn; w kolorze złota czy w kształcie lodu. Jest także
kolekcja prezentująca kilkaset saszetek z cukrem z różnych stron świata oraz
zbiór kostek cukru np. przypominających domino lub takich, których opakowania
tworzą miniaturową serię przedstawiającą zabytki Paryża. Prezentowane są także
zabytkowe cukierniczki i wykwintne akcesoria służące do przygotowywania i
podawania herbaty.