NA UPRAWIE KUKURYDZY NA ZIARNO ZAROBIĄ TYLKO NAJLEPSI
Powierzchnia uprawy kukurydzy w Polsce wzrasta od wielu lat, w 2004 r. wyniosła ogółem 679 tys. ha. Według raportu GUS przeprowadzonego na przełomie października i listopada oszacowano, że w 2004 r. zwiększyła się powierzchnia kukurydzy uprawianej na ziarno do 411,7 tys. ha (wzrost o 55,4 tys. ha, tj. o 15,5% w porównaniu z 2003 r.). Oszacowane plony ziarna kukurydzy wynosiły 58,9 dt/ha, a więc o 4,0 dt/ha (o 7,6%) wyższe od ubiegłorocznych. Zbiory ziarna kukurydzy wyniosły ponad 2,3 min ton, tj. o 460,4 tys. ton (o 24,4%) więcej od uzyskanych w 2003 r.
Miniony sezon na większości obszaru Polski należał do bardzo trudnych z dwóch powodów: niesprzyjających warunków pogodowych oraz poważnego wzrostu cen nawozów i energii. Plony w wielu gospodarstwach były niskie, często poniżej opłacalności. Sytuację nieco złagodziły długo oczekiwane dotacje UE.
Mimo tak trudnego roku wielu rolnikom powiodło się i zebrali zadawalające plony. W grupie tej zdecydowanie przeważali najlepsi producenci, dla których agrotechnika kukurydzy nie kryje już większych tajemnic. Miniony rok pokazał jak wiele zależy od zachowania optymalnych terminów siewu i zbioru, właściwej obsady roślin i dobrego odchwaszczania pola. Niestety to nie wszystko - reszta zależy od przebiegu pogody w sezonie wegetacyjnym, a na to nie umiemy wpływać. Jednak tak niekorzystny układ, jaki wystąpił na znacznym obszarze kraju, zdarza się stosunkowo rzadko.
Aby móc wskazać jak często mamy do czynienia z niekorzystnym układem pogody w naszym kraju, przeanalizowałam warunki atmosferyczne i plony kukurydzy w Polsce w okresie ostatniego 20-lecia, posługując się danymi pochodzącymi z doświadczeń COBORU oraz średnimi dla kraju wg GUS (tabela 1).
Warunki pogodowe bardzo silnie różnicują plony kukurydzy w latach. Różnica pomiędzy najwyższymi i najniższymi plonami kukurydzy w okresie ostatnich 20 lat w doświadczeniach wynosiła ponad 50%, a w praktyce rolniczej blisko 60%.
W ocenianym 20-leciu wystąpiły w zależności od grupy mieszańców 2 lub 3 lata niekorzystne dla plonowania kukurydzy oraz 4 lub 5 korzystnych, o plonach powyżej przeciętnych (tab. 1). Najniższe piony uzyskano w warunkach suszy (lata 1992, 94) oraz w latach chłodnych (1984 - raczej suchy i 1987 - mokry). Najkorzystniejsze warunki pogodowe sprzyjające plonowaniu to lata cieple o dużej sumie opadów, szczególnie w okresie przed i po pyleniu. Warunki niesprzyjające pionowaniu kukurydzy występują zarówno w latach suchych, jak i chłodnych, i z takim układem mieliśmy do czynienia w minionym roku.
Okazuje się, że nadeszły czasy, gdy precyzja agrotechniki stała się drogą do sukcesu, zapewniającą zyski z uprawy tej rośliny. Wieloletnie obserwacje dotyczące reakcji kukurydzy na termin siewu wskazują, że w zależności od roku plon roślin zasianych wcześniej jest od kilku do kilkunastu dt/ha wyższy w porównaniu z siewami późniejszymi. Podobnie okazuje się, że optymalnym terminem zbioru kukurydzy na ziarno jest okres 10 do 14 dni po osiągnięciu stadium „czarnej plamki". Jest to moment, gdy załamują się struktury kanalika doprowadzającego asymilaty do ziarniaka i od tego momentu dojrzewanie polega już tylko na oddawaniu wody. Niestety w naszych, polskich warunkach, nawet gdy pogoda jest sucha i ciepła (tak było np. w 2003 r.), opóźnianie zbioru powoduje straty plonu, a spadek wilgotności jest już nieznaczny. Wynika to z faktu, że od końca września czas operacji słonecznej wynosi zaledwie kilka godzin, podczas gdy przez resztę doby mamy do czynienia z wilgocią mgieł czy op
Sprawą oczywistą jest dbałość o prawidłowe nawożenie poprzedzone analizami zawartości składników mineralnych w glebie. Koszt analizy w Stacji Chemiczno-Rolni-czej jest niewielki, natomiast ceny nawozów wzrosły tak bardzo, że wszelkie nawożenie na zapas przestało być uzasadnione.
Dla przypomnienia: odchwaszczanie pola kukurydzy musi zostać przeprowadzone skutecznie, gdyż zacieniane rośliny kukurydzy reagują bez sytuacjach nie zawiązują kolb. Natomiast przy mniejszym liczbę zawiązanych ziarniaków. Okazuje się, że zakup nawet najdroższego środka jest niezwykle tani w porównaniu ze stratami, jakie ponosi właściciel zachwaszczonej plantacji kukurydzy. Zacienianie roślin może być spowodowane również zbyt dużą obsadą roślin, o czym powszechnie wiadomo. Jednak do zfego oświetlenia roślin w fanie prowadzi także 'nierównomiema praca siewnika. Efektem nieprecyzyjnych siewów jest złe oświetlenie rozwijających się roślin, wysianych zbyt gęsto nawet w krótkim fragmencie rzędu. W tym samym rzędzie znajdują się miejsca, w których obsada powinna być większa. Wielu producentów kukurydzy może z pewnością szukać dalszych możliwości zwiększenia plonów w poprawie precyzji wysiewu,
Agrotechnika w nadchodzącym sezonie musi być doskonała, a wręcz perfekcyjna, gdyż wszelkie nawet drobne błędy będą kosztowały coraz drożej. Nakłady na uprawę kukurydzy aktualnie są tak wysokie, że rolnicy, którzy nie potrafią zbierać plonów ziarna powyżej 8»9t/ha, powinni zrezygnować z tej rośliny albo szybko przeanalizować swoje dotychczasowe błędy, bo w przeciwnym razie poniosą straty. Przewidywana kalkulacja kosztów uprawy kukurydzy wskazuje, że aż 6,4t/ha pokrywa nakłady. Warto tu przypomnieć, że średni plon wg GUS w Polsce nie przekraczał w 2004r. 6t/ha. Pokazuje to jak wielu rolników traciło na tej uprawie, bądź nie wykorzystywało potencjału mieszańców, wprowadzając sobie tylko znane, niestety pozorne oszczędności. Kukurydza jest rośliną intensywnej uprawy, wysokonakładową, jednak tylko takie jej traktowanie pozwala na sukces.
Największą pozycję w nakładach stanowiły, podobnie jak w poprzednich latach, koszty suszenia (24%) obok nawozów (21%). Zakup herbicydów to zaledwie 5% nakładów ogółem, a trzeba pamiętać, że prawidłowe odchwaszczanie jest najefektywniejszym sposobem zwiększania plonów.
Założenia do przeprowadzonej kalkulacji, nie ujęte w tabeli 2:
Zastosowano 4 dt/ha polifoski (89 zł/dt), soli potasowej 60% 1,1 dt/ha (60 zł/dt), mocznika 2,2 dt/ha (65 zł/dt). Wykonano oprysk herbicydami Guardian 840 EC 2,5 l/ha (39zł/l) oraz Gesaprim 500 SC 11 (26zł/l).
Zebrano 80 dt/ha ziarna o Wilgotności 34%, co po wysuszeniu do 14% H13 dało 61,4 dt/ha.
Jak wynika z powyższej kalkulacji dochód z 1 ha kukurydzy uprawianej na ziarno wyniósł w 2004 r. 433,10 zł. Koszty produkcji pokrywało 51 dt ziarna (Tabela 2.).
Jak wynika z powyższej kalkulacji, dochód z 1 ha kukurydzy uprawianej na ziarno może wynieść w 2005 r. 668,12 zł (Tabela 3.). Natomiast koszty produkcji wzrosną i - jak przewiduje się - aż około 64 dt ziarna pokryje poniesione nakłady. Nadeszły więc czasy dla najlepszych producentów.
Pełny tekst opracowania (plik do pobrania) zawiera 3 tabele i 2 diagramy: Tabela 1. Liczba lat w okresie 20-lecia (1984-2003) o warunkach sprzyjających i niesprzyjających plonowaniu kukurydzy
Tabela 3. Kalkulacja kosztów uprawy kukurydzy na ziarno w 2005 r. (z uwzględnieniem dotacji bezpośrednich)
Diagram: Udział % kosztów upraw kukurydzy na ziarno w 2004 r.
Diagram: Przewidywana kalkulacja na 2005 r. i założenia do przeprowadzonej kalkulacji.
.png)
Zaloguj przez Facebook
