Pollinus skutecznym sposobem na lepszy plon

Plony obcopylnych gatunków roślin w dużej mierze zależą od warunków sprzyjających oblotowi owadów zapylających, szczególnie pszczół. Pszczoła miodna i inne owady zapylające poszukując pokarmu kierują się zapachem wydzielanym przez kwitnące rośliny. Wykorzystując silną reakcję pszczół na zapach można kierować je na uprawy wymagające lepszego zapylenia.
Jest to możliwe dzięki opryskiwaniu roślin atraktantami. Należy do nich Pollinus produkowany przez firmę Arysta Lifescience. Jest to preparat zawierający kompozycję czterech związków zapachowych pochodzenia roślinnego. Aktywne składniki preparatu Pollinus imitują feromon wydzielany przez pszczoły zwiadowczynie dla wskazania zbieraczkom źródła pożytku. Pollinus ma silny, kwiatowy zapach zwabiający pszczoły, trzmiele oraz inne owady zapylające. Zwiększa więc atrakcyjność kwiatów, które w normalnych warunkach byłyby uznane przez nie za mało atrakcyjne, np. z powodu zapachu lub małej ilości wydzielanego nektaru. Pszczoły odnajdują opryskaną plantację i nie szukają nektaru na kwiatach konkurencyjnych. Pollinus maksymalizuje również zapylenie kiedy okres zapylania jest skrócony, czy to z powodu złych warunków pogodowych np. niska temperatura (10-15 oC), pochmurna pogoda, czy też gdy dana uprawa ma krótki okres zapylania. Zalecany jest również do stosowania w rejonach, w których kwitną uprawy konkurencyjne – bardziej atrakcyjne dla pszczół.
Na plantacji potraktowanej preparatem Pollinus pszczoły pojawiają się w większej liczbie i pracują aktywniej. Dzięki temu zwiększa się efektywność zapylenia, czego następstwem jest wzrost jakości i wielkości plonu. Dla poprawienia warunków zapylenia zaleca się ustawianie od 2 do 4 rodzin pszczelich na hektarze plantacji.
Prawidłowe wykształcenie owoców, regularność kształtu oraz ich wielkość jest w dużym stopniu związana z właściwym zapyleniem i wykształceniem nasion. Np. do pełnego zapłodnienia kwiatów jabłoni potrzeba ok. 10 ziaren pyłku, w przypadku ogórka niezbędne są setki ziaren pyłku. Wówczas ilość nasion jest maksymalna a owoce są dobrze rozwinięte. Owoce powstające przy niepełnym zapłodnieniu są często mniejsze, niekształtne, mają mniejszą ilość nasion zgromadzoną najczęściej w silniej rozwiniętej części owocu. Większa ilość nasion w owocu wpływa nie tylko na wzrost ich wielkości i właściwy kształt ale poprawia również ich zdolność przechowalniczą. Wiąże się to z dodatnim wpływem liczby nasion na zawartość wapnia w owocach.
Uprawy sadownicze
Skuteczność opryskiwania jabłoni preparatem Pollinus oceniania była w 2004 roku w Instytucie Sadownictwa i Kwiaciarstwa (ISK). Jabłonie odmiany ‘Jonagold’ opryskiwano preparatem Pollinus na początku kwitnienia (5-10% kwiatów było otwartych) w dawce 1 l/ha przy wydatku cieczy około 500 l/ha. Wykazano, że liczba nasion w owocu z drzew opryskiwanych preparatem Pollinus była istotnie wyższa w porównaniu do owoców z drzew nie traktowanych powyższym środkiem. Jabłka z nielicznymi nasionami są gorzej odżywione wapniem i częściej ulegają rozpadom miąższu lub gorzkiej plamistości podskórnej. Zawiązki i owoce o większej liczbie nasion produkują więcej auksyn (regulator wzrostu). Transport auksyn z rozwijających się tkanek sprzyja lepszemu ich zaopatrzeniu w wapń a co za
tym idzie poprawieniu ich zdolności przechowalniczej. Pod wpływem opryskiwania drzew preparatem Pollinus średnia masa owocu zwiększyła się o 20%, a plon owoców wzrósł o 21%. W ISK oceniano również skuteczności opryskiwania preparatem Pollinus w uprawie wiśni odmiany ‘Łutówka’. Zwyżka plonu owoców w wyniku opryskiwania preparatem Pollinus wyniosła 18% w pierwszym roku badań. W doświadczeniu tym opryskiwania preparatem Pollinus wykonywano na początku kwitnienia, gdy 10-15% kwiatów było otwartych. ‘Łutówka’ jest odmianą samopłodną, tj. do owocowania nie wymaga pyłku innej odmiany a kwiaty wiśni są bardziej atrakcyjne dla owadów niż kwiaty jabłoni (zawierają więcej cukru w nektarze). Wskazuje to, że pozytywne działanie opryskiwania preparatem Pollinus może mieć miejsce nie tylko u jabłoni i grusz będącymi gatunkami obcopylnymi, ale także u gatunków samopłodnych, których kwiaty „z przyjemnością” odwiedzane są przez pszczoły.
Pollinus może być z powodzeniem stosowany także na plantacjach porzeczki czarnej i truskawek. Należy jednak jeszcze raz podkreślić, że skuteczność opryskiwania preparatem Pollinus będzie wysoka jeśli w sadzie będzie wystarczająca liczba rodzin pszczelich (2-4 ule na 1 ha sadu). Ule należy dostarczyć do sadu na początku kwitnienia. Wcześniejsze sprowadzenie uli do sadu może spowodować „rozbiegnięcie” się pszczół na okoliczne kwitnące uprawy.
Pollinus należy stosować szczególnie:
- w warunkach niesprzyjających oblotowi owadów zapylających
- w rejonach o dużej liczbie drzew kwitnących jednocześnie (wysoka „konkurencja” o pszczoły)
- przy uprawie gatunków mało atrakcyjnych dla owadów zapylających: grusza, jabłoń, wiśnia, porzeczki
- w przypadku odmian triploidalnych: Jonagold i sporty, Boskoop i sporty, Mutsu, Lukasówka
- w uprawach pod osłonami (np. truskawka pod niskimi tunelami)
Zalecenia stosowania
Najlepsze wyniki zwyżki plonu można uzyskać wykonując 2 zabiegi opryskiwania w okresie kwitnienia roślin. Pierwszy - na początku kwitnienia - gdy ok. 10-15 % kwiatów jest otwartych, drugi w pełni kwitnienia, gdy około 90 % kwiatów jest w pełni otwartych. Zabiegi należy wykonywać wcześnie rano w czasie ładnej pogody, najlepiej jeżeli nie zanosi się na deszcz. Preparat zwabiając pszczoły i inne owady zapylające do kwatery nim potraktowanej powoduje również pewną zwyżkę plonu w sąsiednich – nie opryskanych kwaterach. Zalecana dawka preparatu, niezależnie od uprawy w której jest on stosowany wynosi 1 l/ha. Różna jest natomiast zalecana ilość wody. W sadach i plantacjach krzewów jagodowych stosuje się 600 l wody na 1 ha. Pollinus jest w pełni bezpieczny dla ludzi i zwierząt, także dla wszystkich owadów drapieżnych i pasożytniczych. Nie powoduje również żadnego ujemnego wpływu na rośliny. Zastosowanie preparatu Pollinus podnosi opłacalność produkcji.