Pod koniec stycznia 2016 roku w siedzibie COBORU w Słupi Wielkiej odbyło się czwarte posiedzenie Komisji ds. rejestracji odmian roślin oleistych i włóknistych w kadencji 2013-2016. Posiedzenie Komisji poprzedzone zostało spotkaniem członków Komisji z przedstawicielami jednostek zgłaszających odmiany i zaproszonymi użytkownikami odmian roślin oleistych i włóknistych. Na spotkaniu mieli oni możliwość przedstawienia swoich uwag oraz dodatkowych informacji i argumentów w odniesieniu do odmian, które były przedmiotem opiniowania przez Komisję. W trakcie właściwego posiedzenia Komisja m.in. pozytywnie zaopiniowała wpisanie do Krajowego rejestru dwudziestu odmian rzepaku ozimego i dwóch odmian rzepaku jarego. (źródło: www.coboru.pl).
Niewątpliwie na szczególną uwagę zasługują: Archimedes i DK Platinum – odmiany odporne na kiłę kapusty – chorobę, która w ostatnim czasie przede wszystkim z uwagi na zwiększenie areału uprawy rzepaku i stosowanie uproszczeń w zmianowaniu, stanowi coraz większe zagrożenie. Jej rozprzestrzenianiu się sprzyja uprawa w monokulturze, ograniczona ilość uprawek zarówno pożniwnych, jak i przedsiewnych. Źródłem zakażenia może być nawet przyczepiona do kół maszyn i innych narzędzi uprawowych zainfekowana gleba. Niestety nie można jej zwalczać chemicznie.
Patogenem chorobotwórczym wywołującym kiłę kapusty jest pierwotniak Plasmodiophora brassicae. Jego zarodniki zwane pływkami mogą przetrwać w glebie nawet dekadę, gdyż są wyjątkowo tolerancyjne na niekorzystne czynniki środowiska takie, jak mróz, susza czy długotrwały brak żywiciela. Posiadają zdolność przemieszczania się w wilgotnej glebie na stosunkowo duże odległości. Na korzeniach zainfekowanych roślin pojawiają się jasnożółte narośla i/lub zgrubienia różnych kształtów i wielkości. Wraz z upływem czasu brunatnieją i ulegają rozkładowi. W ten sposób dochodzi do uszkodzenia systemu korzeniowego, który nie jest w stanie pobrać ani wody ani substancji pokarmowych. Efektem tego jest żółknięcie liści, zahamowanie wzrostu, szybsze pąkowanie i kwitnienie, a w rezultacie i więdnięcie całej rośliny, silne zwłaszcza w okresach deficytu wody. W skrajnych przypadkach kiła kapusty może spowodować całkowitą utratę plonu rzepaku. Jest to niewątpliwie najgroźniejsza i najtrudniejsza do opanowania choroba atakująca rośliny krzyżowe. Dlatego też pojawienie się na rynku odmian rzepaku odpornych na ten patogen może wyeliminować najpoważniejszy problem z jakim od lat borykają się producenci rzepaku.
Wpisana w tym roku do rejestru odmiana DK Platinium to wyjątkowo plenny mieszaniec (109% wzorca), który przełamuje dotychczasowy kompromis pomiędzy odpornością na kiłę kapusty a wysokim plonem. Ponadprzeciętny poziom plonowania tej odmiany został potwierdzony urzędowymi badaniami COBORU. Odmiana ta polecana jest do siewu w terminie optymalnym lub opóźnionym na wszystkich stanowiskach glebowych. Odznacza się mocnym wigorem jesiennym, niską tendencją do elongacji szyjki korzeniowej przed zimą oraz bardzo dobrą zimotrwałością. Wiosną tempo wzrostu jest optymalne, średniowczesny termin kwitnienia i dojrzewania. Rośliny są wysokie i odporne na wyleganie. Charakteryzują się także podwyższoną odpornością na pękanie łuszczyn i osypywanie się nasion.
Odmiany rzepaku odporne na kiłę kapustnych z pewnością szybko zyskają uznanie producentów, tym bardziej, iż obydwie zarejestrowane odmiany plonują znacznie powyżej wzorca.
Anna Rogowska