PRZYCZYNY
Pasza łatwo fermentująca, niedrożność przełyku, osłabiona motoryka żwacza,
pasze mączne, rośliny motylkowe, wrodzone skłonności.
OBJAWY KLINICZNE
Widoczne powiększenie objętości brzucha, wypełnienie dołów głodowych
(szczególnie lewego), osowienie, brak apetytu, zwierzę niechętnie porusza się,
stoi z rozstawionymi kończynami. W cięższych przypadkach napięte powłoki
brzucha, nie uginające się pod uciskiem doły głodowe, stękanie,
porykiwanie, wyciągnięcie szyi i wysunięcie języka, zasinienie błon śluzowych,
duszność, bezwolne oddawanie kału. Wypuk nad żwaczem bębenkowy, przy wzdęciu
drobnobańkowym trudno wypukać granicę gazowej i płynno-stałej zawartości
żwacza.
ZMIANY ANATOMOPATOLOGICZNE
Przemieszczenie krwi na obwód, przekrwienie płuc, sinica, zasiniony język
wystający z jamy ustnej.
POMOCNICZE BADANIA LABORATORYJNE
Ze względu na gwałtowny w większości przypadków przebieg i typowy obraz
schorzenia brak wskazań do badań laboratoryjnych. Wykluczyć choroby zakaźne
(wąglik, szelestnica, tężec).
LECZENIE
W przypadku niedrożności przełyku usunąć przyczynę zatkania, przy
nieudanej interwencji trokarować żwacz. Przy wzdęciu gazowym (nagromadzenie
gazu bez piany) usunąć gaz sondą lub trokarem, podać dożwaczowo Tympachol 1
op., Bioruminans 100 ml. W przypadku wzdęcia drobnobańkowego próbować usunąć
pianę przez podanie perforowaną sondą środków zmieniających napięcie
powierzchniowe – preparaty silikonowe – Silitympakon 20-40 ml, oleje
roślinne, olej parafinowy 0,5 litra, 150-200 g NaHCO3 w 1 litrze
wody. Pomocne w leczeniu jest zwiększenie wydzielania śliny (umieszczenie kołka
w jamie gębowej i przywiązanie go do rogów). Jeżeli nie uda się zlikwidować
wzdęcia ww. zabiegami należy przeprowadzić rumenotomię i usunąć treść żwacza.
ZAPOBIEGANIE
Unikać pastwisk i pasz powodujących wzdęcia. Przy braku bezpiecznych pastwisk
przed wypasem zwierzęta napoić i podać suche pasze objętościowe. Stała
obserwacja zwierząt i wczesna interwencja przy wystąpieniu pierwszych objawów
wzdęcia.
na podstawie: "Wybrane choroby bydła", Jacek Sikora