Przyczyny wzrostu liczby komórek somatycznych w mleku

Spełnienie wymogów odnośnie zawartości komórek somatycznych w mleku przysparza producentom mleka najwięcej problemów. Przyjmuje się, że mleko ze zdrowego wymienia zawiera około 100 tys./ml komórek somatycznych. Przy czym im młodsza krowa, tym mniej w mleku komórek. Zdrowa krowa w 1 laktacji nie powinna mieć więcej niż 35 tys./ml komórek, w 2 laktacji ok. 50 tys./ml, w 3 laktacji ok. 60 tys./ml, w 4 laktacji ok. 85 tys./ml. Liczba komórek somatycznych wiąże się ze stanem zdrowotnym wymienia. W przypadku wystąpienia stanu zapalnego liczba tych komórek może wynosić od kilku do kilkunastu, a nawet do kilkudziesięciu mln/ml.

Głównymi przyczynami powodującymi wzrost zawartości komórek somatycznych w mleku są :

• brud, wilgoć i przeciągi w oborze,
• urazy mechaniczne wymienia ( stłuczenia, uderzenia, rana na strzyku ),
• drażnienie wymienia w wyniku niesprawnie działającej dojarki i zużytych, popękanych i chropowatych wewnątrz gum strzykowych; pustodoju, niedokładnego wydojenia krów,
• niewygodne ( zbyt krótkie ) stanowisko w oborze,
• wysokie temperatury,
• złej jakości pasze lub gwałtowne przejście z żywienia np. zimowego na letnie

Wzrost ilości komórek somatycznych w mleku obserwuje się również u krów :

• krótko przed zasuszaniem (wydajność około 2 litry /dzień lub krowy dojone tylko raz dziennie),
• po wycieleniu w czasie wytwarzania siary,
• w czasie rui,
• chorych na stany zapalne narządów rodnych (np. zapalenie jajników i jajowodów, ropomacicze, ronienia itp.),
• cierpiących na schorzenia kończyn (zanokcica, wrzody, ropnie - zwłaszcza na kończynach tylnych),
• zarobaczonych,
• żywionych złej jakości paszami (zgniłe, zapleśniałe, przemarznięte),
• przy braku dostatecznej ilości wody,
• przy braku mikroelementów w dawce pokarmowej,
• w czasie upałów w miesiącach letnich - wpływ na to ma stres spowodowany wysoką temperaturą, a także mechaniczne drażnienie wymion przy wychodzeniu krów na pastwisko,
• przy wszelkich bodźcach wywołujących stres i niepokój zwierząt.

W związku z tym, niewielką ilość komórek somatycznych w mleku można osiągnąć tylko wtedy, gdy doimy zdrowe krowy i stworzymy im poprawne warunki bytowania.