4 września, w ramach 66. Zjazdu Europejskiej Federacji Zootechnicznej (EAAP) odbyło się Krajowe Forum Nauka-Praktyce. Na wydarzenie składały się dwa bloki tematyczne – „Monitoring jako pomoc w zarządzaniu stadami bydła i trzody chlewnej” prowadzony przez prof. Zygmunta Macieja Kowalskiego oraz „Selekcja genomowa w praktyce” pod przewodnictwem dr Ignacego Misztala.
Prof. Zygmunt Maciej Kowalski z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie w swoim wykładzie omówił najważniejsze wskaźniki mogące mieć znaczenie w monitorowaniu zaburzeń fizjologicznych u krów mlecznych w okresie okołoporodowym, ze szczególnym uwzględnieniem wykorzystania składu chemicznego mleka. Jak zaznaczył, taki monitoring może być podstawą dobrego zarządzania stadem oraz prewencji zaburzeń metabolicznych. Do najważniejszych konsekwencji błędów popełnianych w okresie przejściowym należy niższa wydajność mleka, zwiększona zachorowalność na choroby metaboliczne i infekcyjne, problemy z rozrodem krów oraz zwiększone brakowanie. Do podstawowych metod oceny prawidłowości żywienia krów mlecznych należą: obserwacja, analiza raportów wynikowych z oceny wartości użytkowej bydła, częstsze badanie, ocena kondycji, oznaczanie składu chemicznego mleka, analiza krwi oraz monitoring ketozy w stadach objętych OWUB.
Profesor Chris Knight z Uniwersytetu w Kopenhadze przedstawił prezentację poświęconą monitoringowi dobrostanu i zdrowia krów mlecznych w ramach platformy DairyCare. Jej celem jest polepszenie dobrostanu zwierząt poprzez przyspieszony rozwój i zastosowanie biotechnologii promujących dobre warunki chowu oraz upowszechnienie dobrych praktyk. Profesor zaznaczył, że istnieje potrzeba dla rozwoju technologii zdolnych do monitorowania dobrostanu zwierząt i zdrowia pojedynczych sztuk w dużych stadach. Pożytecznych informacji mogą dostarczać biomarkery i pomiary aktywności. Ale sukces zapewnia integracja branży i współdziałanie.
Ważnym i szczególnie aktualnym dla Polski tematem jest afrykański pomór świń w Europie i kontrola jego rozprzestrzeniania się. Zagadnienie zostało przedstawione przez
ekspertów z Instytutu Weterynaryjnego w Puławach – prof. Zygmunta Pejsaka, prof. Krzysztofa Śmietankę, dr Andrzeja Kowalczyka i dr Krzysztofa Niemczuka. We wnioskach z tej dyskusji należy zawrzeć fakt, iż nie ma możliwości zwalczenia ASF w Polsce bez współpracy ze wschodnimi sąsiadami. Wirus ten będzie problemem w populacji dzików przez wiele kolejnych lat, ale zasadniczą sprawą jest ochrona stad świń. To nie dziki, ale aktywność ludzi, przede wszystkim środki transportu i nielegalnie przemieszczone mięso zakażonych dzików lub świń będzie przyczyną rozwleczenia ASF na duże odległości.
Z kolei
prof. Dominiek Maes z Uniwersytetu w Ghent zaprezentował choroby o charakterze endermicznym w stadach trzody chlewnej oraz możliwości ich uniknięcia. W tym miejscu wymienił prewencję pierwotną i wtórną oraz monitoring. Dodał, że regularna i nowoczesna diagnostyka, m.in. szybkie testy do identyfikacji wielu drobnoustrojów, może stanowić ochronę przed chorobami.
Druga część Krajowego Forum Nauka – Praktyce poświęcona była selekcji genomowej. Wstępu do tej części dokonał dr Ignacy Misztal z Uniwersytetu w Georgii, który podkreślił wagę selekcji genomowej i jej główną korzyść – lepszy szacunek pokrewieństwa.
Z kolei
dr Tom Lawlor z organizacji branżowej Holstein w USA zaprezentował praktyki zastosowania i wykorzystania selekcji genomowej w amerykańskiej hodowli bydła mlecznego. Dodał, że informacja genomowa zrewolucjonizowała hodowlę bydła mlecznego i pozwala na określenie wartości hodowlanej najlepszych osobników w młodym wieku, zarządzanie stadem, ustalenie pochodzenia, określanie udziału ras u mieszańców, badania problemów genetycznych.
Daniela Lourenco z Uniwersytetu w Georgii odpowiedziała na najczęstsze pytania dotyczące selekcji genomowej oraz przedstawiła wdrożenia genomowej oceny wartości hodowlanej u różnych gatunków zwierząt hodowlanych. Marcin Pszczoła z Katedry Genetyki i Podstaw Hodowli Zwierząt przedstawił zarówno polskim, jak i zagranicznym gościom Forum aktualny krajowy status selekcji genomowej w hodowli bydła mlecznego. W Polsce ta dziedzina jest dopiero na początku drogi rozwoju z przyczyn prawno-organizacyjnych. Niesie ze sobą duży potencjał przy optymalnym wykorzystaniu technologii, w tym włączeniu samic do populacji referencyjnej.
Krajowe Forum Nauka-Praktyce było częścią 66. Zjazdu Europejskiej Federacji Zootechnicznej, którego polskim organizatorem było Polskie Towarzystwo Zootechniczne. W spotkaniu udział wzięła rekordowa liczba uczestników – ponad 1100 osób z 62 krajów świata.