Hop szklankę mleka

Już wiadomo, że dzieciom nie będzie tak dobrze jak było do tej pory ze szklanka mleka. Nie 5 razy w tygodniu ale tylko trzy razy wypija szklankę mleka. Dlaczego? Bo w budżecie brakuje około 113 mln zł na program "Szklanka Mleka". W związku z tym ministerstwo rolnictwa przygotowało projekt rozporządzenia, który zakłada, że mleko ma trafiać do dzieci nie przez cały rok szkolny, ale przez osiem miesięcy i tylko trzy razy w tygodniu. Nowe przepisy mają wejść w życie od 1 grudnia 2009 r.

Co to oznacza dla zakładów mleczarskich, które, tak jak np. w Wysokiem Mazowieckiem zainwestowało po kilkadziesiąt milionów złotych w linie automatyczne? Może to oznaczać niewykorzystanie mocy produkcyjnych i straty liczone w milionach złotych.

Pierwszymi oznakami "złej pogody" dla mleczarzy było obniżenie stawek o ok. 20 proc. w porównaniu z rokiem ubiegłym. Na tym nie koniec, bowiem jak wynika z wyliczeń Agencji Rynku Rolnego na program "Szklanka mleka" potrzeba w roku przyszłym nieco ponad 200 mln zł. Tymczasem w ustawie budżetowej resort finansów zaplanował tylko 89 mln zł.

Mleczarze nie czekając na dalszy przebieg zdarzeń w ubiegłym miesiącu przygotowali obszerny raport Europejskiego Trybunału Obrachunkowego. Z  raportu wynika, że kwoty mleczne ograniczyły produkcje surowca i ustalono je na zbyt wysokim poziomie w stosunku do możliwości ich sprzedaży i przetworzenia. Nie zdały egzaminu także programy prywatnego przechowalnictwa masła i serów, dotowania spożycia mleka w szkole, wykorzystanie masła do produkcji ciastek i lodów itp.

Eksperci podpowiadają dalszą liberalizacji sektora mleka, tak aby uniknąć nadprodukcji w przyszłości. W raporcie zalecają takie sterowanie przetwórstwem mleka, aby wytwarzać możliwie najwięcej produktów o wyższej wartości dodanej - możliwych do wyeksportowania na rynki międzynarodowe bez ich subsydiowania.

Dlaczego tak wiele hałasu o mleko? Bo wartość mleka dostarczanego przez milion europejskich rolników ocenia się na ponad 41 mld euro, zaś 400 tys. pracowników sektora przetwórczego generuje obroty branży na poziomie około 120 mld euro. To dużo, to bardzo dużo i o te stawkę idzie cała gra.