Unia Europejska wytwarza ok. 12% światowej produkcji mięsa drobiowego (ponad 9 min ton). Po rozszerzeniu proporcja ta zwiększyła się o 2,5%.
W sektorze drobiarskim wyróżnia się dwa główne kierunki produkcji: nieśny i mięsny. Kierunek mięsny dostarcza na rynek żywiec rzeźny pochodzący z chowu, a także z selekcji stad produkcyjnych mięsnych i nieśnych. Unia Europejska wytwarza ok. 12% światowej produkcji mięsa drobiowego (ponad 9 min ton). Po rozszerzeniu proporcja ta zwiększyła się o 2,5%. W produkcji drobiu w Unii Europejskiej największy i jednocześnie najbardziej stabilny udział zajmują kurczęta brojlery. Stanowią one ok. 70% w ogólnej produkcji mięsa drobiowego we Wspólnocie. Drugą pozycję zajmują indyki. Ich udział w ogólnej produkcji drobiu wynosi obecnie 21%. Kaczki stanowią ok. 4% w unijnej produkcji drobiu. Największymi producentami mięsa drobiowego w Unii Europejskiej są:
W Polsce produkcja fermowa żywca rzeźnego prowadzona jest w ok. 6 tys. kurników. Podstawową jednostką produkcyjną jest kurnik o powierzchni ok. 1 tys. m2. W ciągu roku uzyskuje się z niego ok. 180 ton żywca kurcząt brojlerów. W 2003 r. ogólna wielkość fermowej produkcji żywca drobiowego wyniosła ok. 1,17 min ton i była o 13,5% większa niż przed rokiem. Produkcja jaj dzieli się na produkcję jaj w celach reprodukcyjnych i hodowlanych oraz na produkcję jaj konsumpcyjnych. Unia Europejska dostarcza ok. 11% światowej produkcji jaj. Do największych producentów jaj spożywczych w Unii Europejskiej należą: Francja (1003 tys. ton 18%), Niemcy (870 tys. ton 16%), Włochy (820 tys. ton 15%). Produkcja 10 krajów rozszerzających Wspólnotę stanowi ok. 18% produkcji Unii Europejskiej (UE-15).
Przedmiotem obrotu handlowego jajami konsumpcyjnymi w Polsce są jaja kurze oraz w niewielkich ilościach przepiórcze i od niedawna strusie. Podstawowymi podmiotami, które działają na rynku jaj są fermy i zakłady wylęgowe szczebla reprodukcyjnego, fermy i zakłady wylęgowe piskląt towarowych, fermy produkcji jaj konsumpcyjnych, przetwórnie jaj i podmioty obrotu towarowego krajowego i zagranicznego. Według wyników Powszechnego Spisu Rolnego GUS w 2002 r., w Polsce chowem kur niosek zajmowało się prawie 1 mln gospodarstw rolnych. 99% tych gospodarstw utrzymywało niewielkie stada - do 100 sztuk. Produkcja fermowa całej podaży jaj stanowi prawie 3/4 ogólnej produkcji. Według danych Głównego Inspektoratu Weterynarii produkcję jaj spożywczych prowadzi obecnie w Polsce 780 ferm przemysłowych. Przeciętnie na jedną fermę przypadają ok. trzy kurniki o różnej skali produkcji. W 2003 r. wyprodukowano w Polsce ok. 9,2 mld sztuk jaj, tj. o ok. 3% więcej niż w roku poprzednim.
REGULACJA RYNKU DROBIU I JAJ
Obecnie obowiązujący system organizacji rynku drobiu i jaj w UE funkcjonuje od 1975 r. Regulacje stosowane na rynku wewnętrznym Unii Europejskiej nie przewidują interwencji na rynku produktów drobiarskich, ani gwarancji cenowych dla producentów żywca drobiowego i jaj. Ceny rynkowe drobiu i jaj w krajach członkowskich Unii kształtują się na podstawie relacji podaży i popytu. Cechą charakterystyczną tego rynku jest duża zależność od cen zbóż paszowych, a przez to od interwencji na rynku zbóż. Instytucją zajmującą się tworzeniem i koordynacją polityki na rynku mięsa drobiowego i jaj, na szczeblu unijnym, jest Komitet Zarządzający Rynkiem Drobiu i Jaj. Zasiadają w nim przedstawiciele wszystkich krajów członkowskich. Na ceny wewnętrzne Unia oddziałuje głównie poprzez protekcję zewnętrzną i standardy jakościowe. Określają one nie tylko poziom jakości samego produktu, ale także zasady obrotu handlowego, tj. wymogi dotyczące pakowania, magazynowania, warunków transportu, etykietowania i całej tzw. prezentacji handlowej, a także kontroli na wszystkich etapach procesu produkcyjnego i obrotu.
W przypadku rynku drobiu regulacjom podlegają:
W odniesieniu do rynku jaj regulacje dotyczą:
Mięso drobiowe, które jest wprowadzane do obrotu na rynku UE w skali przemysłowej, musi odpowiadać obowiązującym normom handlowym, z wyjątkiem mięsa pochodzącego od producentów, którzy utrzymują rocznie mniej niż 10 tys. ptaków i przeznaczonego do bezpośredniej konsumpcji lub do sprzedaży na lokalnym rynku detalicznym. Ponadto wyłączeniu takiemu podlega także drób poddawany specjalnej obróbce. Pełną odpowiedzialność za zachowanie odpowiednich warunków higieniczno-sanitarnych i przydatność do spożycia mięsa drobiowego ponoszą producenci. Służby weterynaryjne zostały zobowiązane do nadzoru i kontrolowania tych warunków. Standardy jakościowe obowiązują na obszarze całej Wspólnoty, tzn. obejmują również towar, który znajduje się w obrocie handlowym pomiędzy krajami UE, a także pochodzący z importu z krajów trzecich. Na rynku jaj podstawowe przepisy obejmują przede wszystkim normy handlowe oraz określają wymogi odnośnie produkcji jaj, zakładów pakowania i transportu jaj. Przepisy te mają na celu zagwarantowanie bezpieczeństwa zdrowotnego konsumentom. Zadaniem norm handlowych w Unii Europejskiej jest ujednolicenie jakości jaj kurzych przeznaczonych do konsumpcji oraz wyeliminowanie wylewek i jaj inkubowanych z obrotu na cele spożywcze. Nie dopuszcza się możliwości wprowadzenia do bezpośredniej konsumpcji jaj różnych gatunków drobiu i mieszania ich z jajami kurzymi. Sortowanie jaj według klas jakościowych i wagowych może odbywać się wyłącznie w odpowiednio wyposażonych centrach pakowania, dopuszczonych i zarejestrowanych przez upoważnione władze w państwie członkowskim. Zbiornice i zakłady pakowania jaj muszą spełniać odpowiednie warunki określone w przepisach, aby były dopuszczone do obrotu jajami na wspólnym rynku. Pozwolenia na zbiór i sortowanie jaj udzielane są tylko zakładom, które dysponują odpowiednim wyposażeniem technicznym i gwarantują prawidłowe ich przygotowanie. Poszczególne zakłady pakowania jaj powinny posiadać numer rejestracyjny nadany przez odpowiednie władze według jednolitego systemu. Produkcja mięsa drobiowego i eksport na obszar UE jest uzależniona od spełnienia szeregu warunków, tj.: dopuszczanie żywca do uboju w wyniku badania przedubojowego, pochodzenie towaru z zatwierdzonego zakładu, w którym funkcjonuje system samokontroli producenta zgodny z wymogami Wspólnoty, zachowanie wymogów higienicznych na wszystkich szczeblach produkcji i obrotu, stosowanie opakowań produkowanych z dopuszczonych do tego celu materiałów, zachowanie określonych przepisami warunków transportu, zaopatrzenie we właściwe świadectwa zdrowia wydane przez urzędowego lekarza weterynarii, prowadzenie urzędowego nadzoru weterynaryjnego w fermach dostarczających żywiec do uboju.
Na producentów jaj w UE nałożono wiele obowiązków. Należą do nich:
oznaczanie jaj:
Minimalne kryteria chowu drobiu w produkcji jaj spożywczych Od 1 stycznia 2002 r. obowiązuje Dyrektywa Rady 1999/74/ EC z 19 lipca 1999 r. ustalająca minimalne standardy służące ochronie kur niosek. Wyznacza ona standardy dla ferm utrzymujących więcej niż 350 kur nieśnych. Od 1 stycznia 2002 r. państwa członkowskie mają obowiązek zapewniać określone warunki chowu kur nieśnych w systemach alternatywnych, a od 1 stycznia 2003 r. obowiązują nowe standardy dla systemów klatkowych. Od tego dnia wszystkie klatki używane w nieudoskonalonych systemach klatkowych muszą spełniać poniższe wymagania:
Tak wyposażone klatki będą mogły być użytkowane do końca 2011 r. Od 1 stycznia 2003 r. klatki takie nie mogą być budowane lub wprowadzone po raz pierwszy. Po 1 stycznia 2012 r. wszystkie klatki muszą zapewniać większy komfort kurom nioskom, ponieważ będą musiały spełniać następujące warunki:
Pomiędzy bateriami klatek musi istnieć przejście o szerokości przynajmniej 90 cm, a przestrzeń między podłogą budynku a dolnym dnem baterii klatek nie może być mniejsza niż 35 cm. Postanowienia powyższej Dyrektywy uzupełnia Dyrektywa 2002/4/EC z 30 stycznia 2002 r., która dotyczy ustanowienia systemu rejestracji ferm niosek i obowiązuje na terenie UE od 1 czerwca 2003 r. Dyrektywa 1999/74/ EC wprowadza od 1 stycznia 2002 r. obowiązek zmian w wyposażeniu systemów alternatywnych chowu niosek (chów podłogowy, chów wolnowybiegowy):
Minimalne wymagania będą stosowane w krajach Unii Europejskiej od 1 stycznia 2007 r.
Podstawowe akty prawne dotyczące rynku drobiu i jaj w UE:
Podstawowe akty prawne dotyczące rynku drobiu i jaj w Polsce:
.png)
Zaloguj przez Facebook
