Fundusz przeznaczony na lata 2008-2009 jest odpowiedzią na gwałtowny wzrost cen w krajach rozwijających się. Pieniądze te stanowiłyby uzupełnienie istniejących środków na rozwój i pochodziłyby z niewykorzystanych zasobów budżetowych Unii Europejskiej przeznaczonych dla rolnictwa. Zostałyby one rozdysponowane wśród najbardziej potrzebujących krajów rozwijających się na podstawie zestawu obiektywnych kryteriów.
Wsparcie byłoby wypłacane za pośrednictwem organizacji międzynarodowych, w tym organizacji działających na szczeblu regionalnym. Do rolników docierałoby w postaci środków produkcji, takich jak nawozy czy materiał siewny.
Zaproponowany przez Komisję mechanizm ma ustabilizować sytuację i zwiększyć produkcję rolną w tych krajach. To z kolei zminimalizować ma skutki rosnących cen żywności oraz zmniejszyć odsetek ludności niedożywionej.
Wysokie ceny produktów rolnych przyczyniły się do zmniejszenia wydatków na wspieranie rynku w budżecie UE na rok 2008 oraz do obniżenia prognozowanych wydatków z budżetu na rok 2009 w pozycji 2 ram finansowych. Jest to według Komisji wyjątkowa okazja, aby udostępnić krajom rozwijającym się tymczasowy mechanizm, który pomoże pobudzić rolnictwo w tych krajach.
Chociaż wszystkie kraje rozwijające się potencjalnie kwalifikują się do otrzymania pomocy, zostanie ona przyznana krajom najpoważniej dotkniętym kryzysem cen żywności pod względem społeczno-gospodarczym i politycznym oraz takim, które wymagają podjęcia działań a same nie dysponują środkami bądź zapleczem, żeby działać samodzielnie.