UE uruchamia narzędzie do zrównoważonego rozwoju lasów

Unijni naukowcy opracowali narzędzie, aby pomóc rządom i przedsiębiorcom w ustanowieniu
zrównoważonego rozwoju głównym celem unijnego sektora leśnego. ToSIA (Narzędzie do oceny
wpływu na zrównoważenie) pozwala ustawodawcom uwzględnić w równej mierze elementy
ekonomiczne, społeczne i środowiskowego zrównoważonego rozwoju.
Źródłem unijnego wsparcia był projekt EFORWOOD (Narzędzia do oceny wpływu na
zrównoważenie dla łańcucha leśno-drzewnego), w ramach którego prowadzone są jedne z
największych jak do tej pory europejskich badań naukowych w dziedzinie leśnictwa z
budżetem 20 mln EUR, obejmującym wkład o wartości niemal 13 mln EUR z tematu
"Zrównoważony rozwój, zmiany globalne i ekosystemy" Szóstego Programu Ramowego (6PR) UE.
Ogłoszona niedawno wizja 2020 Komisji Europejskiej zdecydowanie umieszcza zrównoważony
rozwój w centrum ustawodawstwa unijnego, a wraz z opracowaniem ToSIA, informatycznego
narzędzia wspomagającego proces decyzyjny, UE zyskuje pewność, że sektor leśny znajdzie
się na czele tej wizji.
Zdaniem naukowców ToSIA dostarcza obiektywnych informacji, pokazując w jaki sposób zmiany
w przemyśle leśnym wpływają na czynniki takie jak zatrudnienie, gospodarka,
bioróżnorodność oraz emisje gazów cieplarnianych.
"To nie jest przyrząd do przewidywania przyszłości ani sposób na określanie, czy coś jest
złe lub dobre" - mówi Kaj Rosén ze Szwedzkiego Instytutu Naukowo-Leśnego, koordynator
programu badań naukowych. "ToSIA pomaga w pozyskaniu obiektywnych odpowiedzi na pytania
typu 'a co jeśli' i wskazuje na konsekwencje różnych wyobrażalnych scenariuszy
przyszłości." Naukowiec podaje przykład potencjalnego wpływu, jaki miałby 25% wzrost
budownictwa drewnianego na emisję gazów cieplarnianych.
Ustawodawcy, którzy podejmą decyzję o skorzystaniu z systemu uzyskają dostęp do zestawu
narzędziowego ToSIA - protokołu gromadzenia danych, który wyjaśnia, gdzie odnaleźć i w
jaki sposób obliczyć wartości wskaźnika niezbędne do oceny wpływu na zrównoważenie,
aplikację klienta danych i bazę danych EFORWOOD, kalkulator ToSIA oraz narzędzia
ewaluacyjne i bazę danych do analizowania strategii.
Dzięki temu zestawowi narzędzi ToSIA bada cały łańcuch wartości w sektorze leśnym - od
lasu po produkt gotowy, od recyklingu po koniec przydatności - za pomocą wskaźników
opisujących aspekty ekonomiczne, środowiskowe i społeczne zrównoważenia oraz ich zmiany w
czasie. Analizy mogą zostać zindywidualizowane, aby spełniać konkretne wymagania. Na
przykład pod względem geograficznym mogą obejmować jedną nieruchomość lub region albo też
zostać zgrupowane na szczeblu unijnym. Podobnie analiza może obejmować cały łańcuch
wartości lub tylko jego część albo ograniczać się do zaledwie jednego lub dwóch
wskaźników zrównoważenia.
Naukowcy przyznają, że interpretacja wyników ToSIA może okazać się skomplikowana, bowiem
w jaki sposób rząd powinien ważyć wzrost zatrudnienia w stosunku do spadku
bioróżnorodności? Z tego względu opracowali różnorodne techniki, które mają pokierować
użytkownika przez te rafy, np. analizy kosztów i zysków oraz analizy wieloczynnikowe. Te
ostatnie umożliwiają użytkownikowi uporządkowanie rozmaitych wskaźników według
priorytetów i łączenie ich w indeks zrównoważenia, co pozwala na porównywanie zmiennych,
które teoretycznie są nieporównywalne.
Projekt EFORWOOD, gromadzący 38 partnerów z 21 państw, został sprawdzony w ramach 4
studiów przypadku: (1) Västerbotten, Północna Szwecja - naukowcy przeprowadzili analizę
wpływu na zrównoważony rozwój w sytuacji, kiedy w tartakach wprowadzono by nowe
technologie takie jak skanowanie surowca drzewnego w celu identyfikacji defektów drewna;
(2) Badenia-Wirtembergia, Południowo-Zachodnie Niemcy - naukowcy przyjrzeli się, co
wydarzyłoby się w sektorze leśnym, jeżeli polityka UE 20-20-20 w zakresie energii z
odnawialnych źródeł energii zostałaby w pełni wprowadzona w życie w regionie; (3) Iberia
- naukowcy zbadali zachowania konsumentów oraz ich wpływ na zużycie produktów leśnych;
(4) a w całej UE przeanalizowali, co stałoby się ze zrównoważeniem europejskiego sektora
leśnego, jeżeli dyrektywa siedliskowa (Natura 2000) zostałaby wdrożona na ambitniejszą
skalę.
Program ToSIA jest bezpłatny, niemniej użytkownikom zaleca się wynajęcie konsultanta z
konsorcjum projektu do przeprowadzenia analizy.
Więcej informacji:
EFORWOOD: 87.192.2.62/eforwood/default.aspx
Informacje o uczestnikach: cordis.europa.eu/fetch?CALLER=FP6_PROJ&ACTION=D&RCN=78752
Źródło: (C) Wspólnoty Europejskie, 2005-2010, CORDIS, fot. www.sxc.hu
cordis.europa.eu; ChrońmyKlimat.pl
Instytut na rzecz Ekorozwoju, www.chronmyklimat.pl