Przed raportem Brukseli o Polsce

Polska podgoniła ostatnio zaległości na drodze do członkostwa w Unii – stwierdził w czwartek podsekretarz stanu w UKIE Jarosław Pietras po rozmowach w Brukseli

Pietras był po rozmowach z nowym dyrektorem ds. rozszerzania w Komisji w Brukseli Włochem Fabrizio Barbaso wyraźnie zadowolony.

Gdzie ruszyliśmy z kopyta 

Nadrobiliśmy zwłaszcza opóźnienia w dziedzinach trudnych, np. w sprawach weterynaryjnych. Nawet Komisja była zaskoczona naszym dużym postępem – mówił. Przedstawił Komisji tzw. tablice zgodności naszego prawa z unijnym (z pięciu ramowych ustaw jedna już jest przyjęta, kolejne jest w parlamencie, a następne "nie później niż w październiku będą przyjęte przez rząd"). Z Przedakcesyjnego Programu Ekonomicznego przesłanego do Brukseli wynika, że całość przepisów weterynaryjnych zobowiązujemy się przyjąć do 31 grudnia br., a 1 maja 2004 r., czyli w dniu wejścia do Unii, ma działać kontrola weterynaryjna na dziewięciu przejściach granicznych (fitosanitarna na 14). Pietras podkreślił, że przyspieszenie prawne było możliwe dzięki powołaniu 1 września nowej wiceminister rolnictwa Darii Oleszczuk (przeszła z rządowego Centrum Legislacyjnego), której zadaniem jest właśnie nadrobienie tych zaległości w dostosowaniach do UE.

Jeśłi chodzi o rzecz natrudniejszą - system komputerowy IACS, od którego zależy wypłata dotacji dla rolników, to kontrakt z firmą Helwett-Packard na stworzenie tzw. systemu obszarowego (dotacje mają być płacone od hektara) jest już wynegocjowany i ma być wkrótce podpisany. - 1 maja za rok IACS musi zacząć działać. W przyjętym harmonogramie nie ma luzów czasowych, wszystkie terminy są napięte - przyznał Pietras.

Zdaniem wiceministra jest też postęp z komputeryzacją administracji celnej (od 1 września funkcjonuje wreszcie system CELINA, a pozostały systemy celne "są wdrażane" - wynika z przedstawionej dziennikarzom informacji UKIE). W rybołówstwie utworzono rejestr statków rybackich i uruchomiono system satelitarnego ich monitorowania, ale są problemy z inspektorami (postawiono tak wysokie wymagania, że nie można ich znaleźć).

Opóźnieni z pomocą publiczną 

Zdaniem wiceszefa UKIE ryzyko niepełnej gotowości Polski do członkostwa wciąż jednak istnieje, bo "wystarczy, że jakaś ustawa przyjęta przez rząd w Sejmie zostanie zmieniona lub opóźniona". Największy kłopot może być z ustawą o zamówieniach publicznych, od przyjęcia której zależy nowy model kontroli pieniędzy wydawanych przez Polskę z przedakcesyjnych programów PHARE i ISPA. Dopiero niemal 100-proc. wykorzystanie pieniędzy z tej puli (blisko miliard euro) oraz choćby przyzwoite z tzw. funduszy strukturalnych zapewni, że Polska nie stanie się w Unii płatnikiem netto (w 2004 r. mamy wpłacić do kasy w Brukseli 1,35 mld euro składek). Pietras podkreśla, że ta ustawa na pewno nie może wejść w życie tuż przed 1 maja 2004 r., bo fundusze strukturalne mogą zacząć płynąć do nas już teoretycznie od Nowego Roku. Rząd ma przyjąć ustawę o zamówieniach publicznych w ciągu dwóch tygodni.

Kolejną ustawą, którą mamy wkrótce przyjąć, będzie okrojona do wyłącznie części europejskiej prawo medialne, która została zablokowana w związku z aferą Rywina. Rząd podzielił ją na dwie części i część "unijna" być przyjęta "wkrótce", bo nie budzi kotrowersji. 10 listopada - jak mówił Pietras - z ministerstwa kultury ma spłynąć nowy projekt drugiej ustawy medialnej - w zapisami które budzą spory. 

Raport do przełknięcia 

Zdaniem wiceszefa UKIE raport, który 5 listopada Komisja ma wydać na nasz temat, nie powinien zawierać wniosku o ukaranie Polski klauzulami ochronnymi odcinającymi nas od jakiejś części wspólnego rynku. Nie mamy dziś takich sygnałów – mówił. Pietras przyznał jednak, że jeśli podejmowanych zobowiązań nie wypełnimy, to Bruksela ma inny sposób na ukaranie nas - po prostu nie zwróci nam części wydanych pieniędzy. To byłaby katastrofa dla budżetu, którego 5-proc. deficyt w 2004 r. już niepokoi Brukselę w kontekście naszego dochodzenia do euro. - Komisję interesują konkretne reformy, jakie wydatki będziemy cięli w budżecie teraz i później- mówił nam Pietras. - W 2003 r. finanse państwa są na pewno pod kontrolą.

Zapytany wprost Pietras nie był w stanie powiedzieć, czy choć w jednej z ośmiu dziedzin, w których Komisja w czerwcu br. wytknęła nam zaległości, już je nadrobiliśmy w pełni. My przedstawiamy nasze stanowisko, a urzędnicy w Brukseli napiszą to co uważają, gdy ich nie przekonamy – mówił. Jego zdaniem na pewno problem korupcji i sprawności sądów budzić będzie nadal poważne zaniepokojenie Komisji.

Pietras nie wyklucza kolejnej oceny Polski wiosną 2004 r.