Głównym celem zakończonego 22 września br. w Taormina (Włochy) spotkania była ocena rezultatów Konferencji Ministerialnej w Cancun w kontekście współpracy Unii Europejskiej z krajami rozwijającymi się. Przyczyną tego spotkania było fiasko szczytu WTO w Cancun.
W spotkaniu udział wzięli ministrowie ds. rolnictwa Unii Europejskiej, 10 krajów przystępujących do UE w 2004 roku oraz Bułgarii, Rumuni i Turcji. Na obrady zaproszeni zostali także ministrowie rolnictwa Indonezji i Brazylii oraz przedstawiciele Dyrektora Generalnego FAO.
W oparciu o dokument przygotowany przez Prezydencję włoską poszukiwano wspólnych celów w zakresie polityki rolnej, bezpieczeństwa żywności oraz rozwoju obszarów wiejskich. Szczegółowo przedyskutowano kwestie różnych form wsparcia rolnictwa poczynając od subsydiów eksportowych i wsparcia najbardziej zakłócających handel żywnością, aż do wsparcia nie związanego z produkcją ( kategorie od „amber”, poprzez „blue”, i skończywszy na green box” ). Wystąpienie przewodniczącego polskiej delegacji zawierało pozytywną ocenę zarówno samej idei budowania takiego sojuszu jak i dokumentu roboczego Prezydencji włoskiej. Zawarta w dokumencie ocena problemu jest zbieżna z naszymi poglądami. Wystąpienie polskiej delegacji nawiązywało również do najważniejszych elementów naszego dotychczasowego stanowiska prezentowanego w WTO.
Proces negocjacji rolnych w WTO jest jednym z najtrudniejszych elementów obecnej rundy. Odbywa się on na mocy Deklaracji Ministerialnej z Doha i znajduje się w krytycznym momencie ustalania reguł, według których budowane będą nowe koncesje.
Bezpośrednio przed Konferencją Ministerialną w Cancun UE i USA wystąpiły ze wspólną ramową propozycją, która miała przełamać impas w negocjacjach.
W ślad za nią pojawiła się jednak nowa, przeciwstawna propozycja przygotowana
pod przewodnictwem Indii i Brazylii, w której zawarte były daleko idące żądania
kierowane pod adresem krajów rozwiniętych. Charakteryzował ją również duży
zakres odstępstw od proponowanych reguł, przewidzianych dla krajów rozwijających
się. Propozycję poparły te wśród krajów rozwijających się, które są eksporterami
produktów rolnych.
Brak możliwości osiągnięcia kompromisu w
Cancun nie oznacza wstrzymania prac nad reformą międzynarodowego systemy handlu
produktami rolnymi. Oznacza jednak konieczność szukania nowych rozwiązań i
konieczność budowy szerszej koalicji wokół projektu, który mógłby zapewnić
egzystencję europejskiego modelu rolnictwa.
Należy podkreślić, że sytuacja krajów rozwijających się jest bardzo zróżnicowana i nie prezentują one jednolitego stanowiska w negocjacjach WTO.
W tej sytuacji proponowana dyskusja na temat możliwych wspólnych celów krajów europejskich i krajów rozwijających się może przyczynić się do wypracowania właściwych kierunków wyjścia z impasu w negocjacjach.
Polska jest aktywnym uczestnikiem negocjacji rolnych w WTO, jako jedyny kraj z nowych członków UE, złożyła w WTO pełną propozycję zasad tworzenia przyszłych list koncesji. Polska była również członkiem nieformalnej grupy promującej ideę uznania względów poza handlowych jako ważnego elementu negocjacji. Nasze stanowisko negocjacyjne, jest generalnie zbieżne ze stanowiskiem UE. Należy jednak podkreślić, że pozycja negocjacyjna Komisji jest zawsze kompromisem pomiędzy zróżnicowanymi stanowiskami poszczególnych krajów członkowskich.
Poza spotkaniem Rady, polska delegacja wykorzystała możliwość kontaktów nieformalnych zarówno na szczeblu ministrów, jak i z przedstawicielami Komisji Europejskiej dla zaprezentowania polskiego punktu widzenia w istotnych sprawach związanych z realizacją Traktatu Akcesyjnego, w tym projektu rozporządzenia Komisji Europejskiej o opodatkowaniu nadmiernych zapasów.
Wartym odnotowania elementem towarzyszącym spotkaniu Ministrów Rolnictwa była
promocja produktów regionalnych prowadzona przez „Slow food”. Ze szczególnym
uznaniem prezentowany był polski Oscypek co wzbudziło olbrzymie zainteresowanie
uczestników.
Poniżej przedstawiamy tekst wystąpienia
ministra rolnictwa i rozwoju wsi Wojciecha Olejniczaka na nieformalnym spotkaniu
ministrów rolnictwa Unii Europejskiej.
Chciałbym na
wstępie podziękować Prezydencji włoskiej a w szczególności Panu Ministrowi
Giovanni Alemanno za organizację tego spotkania i za przygotowany dokument
roboczy, który w mojej opinii stanowi dobrą podstawę do naszej dyskusji.
Polska przywiązuje szczególną wagę do toczących się obecnie negocjacji WTO dotyczących reformy międzynarodowego systemu handlu produktami rolnymi. Jesteśmy aktywną stroną tego procesu. W pierwszej fazie negocjacji złożyliśmy w WTO całościową propozycję dotyczącą zasad budowy przyszłych zobowiązań a obecnie staramy się wnosić swój wkład w wysiłek negocjacyjny UE.
Negocjacje znajdują się obecnie w szczególnym, niezmiernie ważnym momencie. Brak możliwości osiągnięcia kompromisu w czasie Konferencji Ministerialnej w Cancun oznacza poważne zakłócenie procesu, ale stanowi jednocześnie sygnał, że należy zwiększyć wysiłki w celu szukania wzajemnego zrozumienia stanowisk i akceptacji dla prawa do kształtowania polityki rolnej dostosowanej do indywidualnych potrzeb poszczególnych krajów. Jest to niezbędny warunek dla uzyskania takich wyników negocjacji, które byłyby zrównoważone i możliwe do zaakceptowania przez wszystkich Członków WTO.
Wynik, do którego dążymy, powinien zapewnić wspólną egzystencję różnych istniejących na świecie typów rolnictwa.
Z naszego punktu widzenia, szczególne znaczenie ma zagwarantowanie możliwości
dalszego rozwoju europejskiego modelu rolnictwa, wraz z jego podstawowymi
funkcjami, takimi jak:
- Podnoszenie i wyrównywanie poziomu życia na
wsi,
- Wspieranie rodzinnych gospodarstw,
- Rozwój obszarów
wiejskich,
- Zapewnienie bezpieczeństwa wyżywienia,
-
Konserwacja zasobów naturalnych i ochrona środowiska.
W czasie tych negocjacji Polska wielokrotnie opowiadała się za rozwiązaniami opartymi na formule Rundy Urugwajskiej, które mogłyby uwzględnić specyficzne potrzeby różnych Członków WTO i jednocześnie zapewnić kontynuację reformy wielostronnego systemu handlu produktami rolnymi.
Opowiadaliśmy się również za zachowaniem, zgodnie z Deklaracją Ministerialną Doha, względów poza handlowych jako istotnego elementu negocjacji.
Identyfikacja i rozbudowa wspólnych celów krajów europejskich i krajów rozwijających się jest bardzo ważnym elementem procesu budowy podstaw dla konsensusu i przełamania obecnego impasu.
Podzielamy w pełni, przedstawioną w dokumencie roboczym Prezydencji włoskiej, ocenę wspólnych wartości, przywiązywanych w naszych społeczeństwach do sektora rolnego.
Widzimy również konieczność tworzenia „środków towarzyszących”, które zapewniłyby równą dystrybucję korzyści i złagodziłyby ewentualne negatywne skutki procesu liberalizacji.
W czasie dzisiejszego spotkania główny nacisk położony jest na dyskusję nad możliwymi rozwiązaniami w obszarze wsparcia wewnętrznego za pomocą środków niezwiązanych z produkcją. Należy jednak podkreślić, że środki z tej kategorii mają ograniczone zastosowanie i mogą okazać się niewystarczające, szczególnie w sytuacji likwidacji marginesów preferencji w dostępie do rynku.
Z tego względu uważamy, że poszukiwanie wspólnego stanowiska krajów europejskich i krajów rozwijających się powinno mieć szerszy zakres i uwzględniać również obszar dostępu do rynku.
.png)
Zaloguj przez Facebook
