Komisja zadowolona z porozumienia w sprawie Owoców w szkole

Komisja Europejska z zadowoleniem przyjęła porozumienie polityczne osiągnięte dzisiaj na forum Rady ds. Rolnictwa w sprawie proponowanego przez nią ustanowienia unijnego programu mającego na celu bezpłatne dostarczanie owoców i warzyw uczniom. Zakup i dystrybucja świeżych owoców i warzyw w szkołach będzie opłacana z europejskich funduszy w wysokości 90 milionów euro rocznie. Kwota ta zostanie uzupełniona funduszami krajowymi i prywatnymi w tych państwach członkowskich, które będą chciały skorzystać z programu.
Program „owoce w szkole” ma na celu zachęcanie młodych ludzi do wyrabiania w sobie dobrych nawyków żywieniowych, które, jak wykazują badania, utrzymują się na ogół w późniejszych latach życia. Oprócz dostarczania owoców i warzyw docelowej grupie uczniów, w ramach programu wymagać się będzie od uczestniczących w nim państw członkowskich opracowania strategii uwzględniających inicjatywy edukacyjne i inicjatywy podnoszące poziom świadomości oraz dzielenie się najlepszymi praktykami. W UE na nadwagę cierpi około 22 miliony dzieci. Ponad 5 milionów z nich cierpi na otyłość, przy czym przewiduje się, że liczba ta będzie rosnąć każdego roku o 400 000. Poprawa sposobu odżywiania może odegrać ważną rolę w zwalczaniu tego problemu. Program rozpocznie się wraz z początkiem roku szkolnego 2009/2010.

„Cieszę się, że Rada udzieliła wsparcia naszym planom w tak szybkim tempie,” powiedziała Mariann Fischer Boel, komisarz do spraw rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich. „Wpojenie dzieciom jak najwcześniej właściwych nawyków żywieniowych jest niezwykle ważne, ponieważ nawyki te utrzymają się w późniejszych latach ich życia. Zbyt wiele dzieci spożywa za mało owoców i warzyw, nie zdając sobie sprawy jak są one smaczne. Wystarczy przejść się którąkolwiek z głównych ulic w Europie, by uświadomić sobie rozmiar problemów, którym musimy stawić czoła w związku z nadwagą dzieci. Teraz możemy podjąć działania, by temu zaradzić.”

Eksperci są zgodni co do tego, że zdrowe odżywianie może odegrać ważną rolę w zmniejszaniu odsetka osób otyłych oraz zmniejszeniu ryzyka wystąpienia na późniejszym etapie życia poważnych problemów zdrowotnych, takich jak choroby układu krążenia oraz cukrzyca typu 2. Spożywanie wystarczającej ilości owoców i warzyw jest kluczem do osiągnięcia tego celu. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca dziennie spożycie minimum 400 gramów netto owoców i warzyw na osobę. Większość Europejczyków nie osiąga tego celu, a tendencja zniżkowa jest szczególnie widoczna u młodych ludzi.

Badania wykazują, że zdrowe nawyki żywieniowe kształtują się w dzieciństwie. Osoby, które jako dzieci jadły dużo owoców i warzyw, pozostają ich dobrymi konsumentami. Osoby jedzące niewiele owoców i warzyw wykazują tendencję do niezmieniania nawyków żywieniowych i przekazują je własnym dzieciom. Badania wykazały również, że rodziny o niższych dochodach wykazują tendencję do spożywania mniejszej ilości owoców i warzyw. Z tego względu, darmowe dostarczanie tych zdrowych produktów do szkół może mieć rzeczywisty wpływ na kształtowanie nawyków żywieniowych, w szczególności na obszarach znajdujących się w najmniej korzystnej sytuacji.

Analizy Komisji dotyczące polityki prowadzonej na poziomie krajowym oraz konsultacje z ekspertami wykazały, że korzyści płynące z programu „owoce w szkole” będą większe jeśli towarzyszyć im będą działania podnoszące świadomość oraz środki edukacyjne uświadamiające dzieciom wagę zdrowych nawyków żywieniowych. Będzie również wspierana współpraca między poszczególnymi organami krajowymi, prowadzącymi z powodzeniem programy „owoce w szkole". Programy takie istnieją już w niektórych krajach UE w wielu różnych formach. Można jednak jeszcze zrobić o wiele więcej, a ten program UE stanowi doskonałą podstawę do inicjowania nowych programów.

Komisja przeznacza kwotę 90 milionów euro rocznie na dostarczanie owoców i warzyw do szkół. Rządy będą mogły zdecydować, czy chcą uczestniczyć w programie. Programy będą współfinansowane zgodnie z podziałem 50/50 lub 75/25 w regionach konwergencji, gdzie poziom PKB na mieszkańca jest najniższy, jak również w regionach najbardziej oddalonych. Państwa członkowskie mogą wymagać obowiązkowego wkładu ze strony rodziców. Środki te nie będą mogły zostać wykorzystane w celu zastąpienia istniejących źródeł finansowania krajowego, lecz w celu wspierania nowych rodzajów działalności, zarówno związanych z istniejącymi programami jak i przyczyniających się do tworzenia całkowicie nowych inicjatyw. Państwa członkowskie będą mogły oczywiście dołożyć dodatkowe środki pieniężne, jeśli taka będzie ich wola. Organy krajowe będą musiały opracować strategię, dostosowaną oczywiście do krajowych preferencji, we współpracy z organami odpowiedzialnymi za opiekę zdrowotną i kształcenie oraz przy zaangażowaniu przedstawicieli branży i grup interesów.