Ile cukru w dżemie?

Unijne dyrektywy określają wielkość jabłek, bananów, brzoskwiń i ogórków, ilość cukru w dżemie, kakao w czekoladzie, a nawet wyjaśniają, co to jest mleko. Specjalni inspektorzy badają, czy truskawki są dość owalne, ogórki wystarczająco zielone, a jabłka mają właściwy smak.

Banany sprzedawane w krajach Unii Europejskiej powinny mieć 14 cm długości, 2,5 cm szerokości i odpowiednie zakrzywienie. Nas to śmieszy – mówi Marzena Wódka z Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych – ale pomysł tych norm, który powstał w europejskiej komisji gospodarczej przy ONZ, obecnie funkcjonuje w krajach Unii Europejskiej. Dzięki temu ustala się różne klasy, kategorie dla rożnych produktów.

W przypadku ogórków unijne parametry odnoszą się do wagi (w zależności od tego czy ogórki rosły na polu czy w szklarni powinny ważyć co najmniej 250 g lub 180 g), mieć wystarczająco zielony kolor i być świeże. Oddzielne zarządzenia dotyczą: jabłek (np. "deserowe" to takie, które mają co najmniej 55 mm średnicy), truskawek, brzoskwiń, marchewek i cytryn (ich wielkość jest klasyfikowana w ośmiu kategoriach, a jakość w dodatkowych czterech).

Także w Polsce mamy rozmaite normy w klasyfikacji owoców – mówi Marzena Wódka – ale spełnianie tych norm nie jest już obligatoryjne, bo po wstąpieniu do Unii Europejskiej obligatoryjne będą obowiązywać normy unijne. A tych jest mnóstwo.

I tak słodko-cierpki spór o to, co w Unii Europejskiej można nazywać dżemem i marmoladą toczył się parę lat. Belgowie, Francuzi, Włosi i Hiszpanie uznawali tylko dżemy słodkie, a Skandynawowie – że mogą też być i cierpkie – takie, jak oni dodają do mięs. Po trzech latach badań i debat ustalono, że "normalny" dżem powinien zawierać co najmniej 60 proc. cukru, ale Skandynawie mogą robić swój dżem, z mniejszą niż "normalna" ilością cukru.

Dyskusje o czekoladzie trwały... blisko trzy dekady. W końcu ustalono, że – według unijnych standardów – czekolada powinna zawierać co najmniej 35 proc. kakao. Natomiast "czekolada mleczna" to taka, która ma co najmniej 25 proc. kakao i nie mniej niż 14 proc. mleka w proszku. Zawartość tłuszczów innych niż masło kakaowe nie może przekraczać 5 proc. masy produktu.

I chociaż wszystko ustalono Włosi i Hiszpanie uznali, że to oni mają monopol na prawdziwą czekoladę, a Irlandczycy i Brytyjczycy produkują jedynie "substytut". I tak w końcu sprawa trafiła do Trybunału Europejskiego. Trybunał uznał, że brytyjska czekolada to też czekolada, ale Włosi i Hiszpanie nadal nie są o tym do końca przekonani.

Unia Europejska ustaliła też, co to jest mleko i uznała, że mleko sojowe nie jest mlekiem tylko napojem. Niedawno podjęto decyzję w sprawie dokładnego oznakowania jajek i podawania na opakowaniu sposobu ich produkcji.