IACS – płatności bezpośrednie

W ramach realizacji Narodowego Programu Przygotowania do Członkostwa Polska zobowiązała się dostosować do wymagań UE, aby w momencie akcesji rolnictwo polskie objęte zostało płatnościami bezpośrednimi w ramach Wspólnej Polityki Rolnej. Narodowy Program Przygotowania do Członkostwa jest dokumentem, który określa harmonogram działań dostosowawczych Polski w latach 1998-2002, aż do uzyskania pełnego członkostwa w Unii Europejskiej. NPPC został zaakceptowany przez Komitet Integracji Europejskiej 29 kwietnia 1998 oraz przyjęty przez Radę Ministrów 23 czerwca 1998.

Płatności bezpośrednie wypłacane rolnikom w unii stanowią element stabilizacji dochodów rolniczych. Naliczania dokonuje się odpowiednio do powierzchni upraw. Reforma Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) Unii Europejskiej zmieniła sposoby finansowego wspierania rolnictwa. Reformy w tym przypadku oznaczały zmiany polityki rolnej państw członkowskich w kierunku bezpośrednich wypłat kompensacyjnych dla rolników. Zmiany te wymagały odpowiedniej adaptacji systemów administracji rolnej, czyli utworzenia Zintegrowanego Systemu Zarządzania i Kontroli (angielska nazwa systemu brzmi: Integreted Administration Control System).

W skład płatności bezpośrednich wchodzą dopłaty do produkcji roślinnej, zwierzęcej oraz dopłaty z tytułu odłogowania gruntu. Kolejnym elementem wspierającym rolnictwo w ramach WPR są środki towarzyszące, na które składają się dopłaty rolno-środowiskowe, dopłaty z tytułu zalesień, wcześniejsze emerytury, dopłaty do obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania. Środki te pochodzą z UE oraz państw członkowskich.

Włączenie polskiego rolnictwa do systemu Wspólnej Polityki Rolnej wymaga wielu zmian legislacyjnych i instytucjonalnych w organizacji poszczególnych rynków produktów rolnych. W związku z tym Polska musi spełnić cztery warunki:

1. Zorganizować systemu zarządzania i kontroli (IACS), który będzie obejmował administrowanie systemem dopłat wyrównawczych, rejestrowanie i identyfikacje zwierząt.
2. Stworzyć jednolity system rachunkowości rolniczej (FADN).
3. Zreorganizować krajowy system informacji i sytuacji na rynkach rolnych.
4. Przygotować do wprowadzenia w życie mechanizmów rynkowych Wspólnej Polityki Rolnej (WPR).

Polskie rolnictwo będzie mogło skorzystać z dopłat dla rolnictwa, gdy wdrożony zostanie system zapewniający skuteczną realizację płatności wynikających ze Wspólnej Polityki Rolnej, który również skuteczne eliminował będzie nieprawidłowości w zakresie wypłat płatności bezpośrednich.