Ekspert: cel nowej ustawy to rybołówstwo zrównoważone i innowacyjne

Promowanie rybołówstwa zrównoważonego środowiskowo, zasobooszczędnego, innowacyjnego, konkurencyjnego i opartego na wiedzy - to cele ustawy wdrażającej Europejski Fundusz Morski i Rybacki na lata 2014-2020, mówi PAP mec. Dariusz Szymankiewicz.

Ustawę wdrażającą Europejski Fundusz Morski i Rybacki (EFMR) na lata 2014-2020 prezydent podpisał 17 sierpnia. W sumie na wsparcie sektora rybackiego Polsce przyznano z EFMR ponad 531 mln euro.

 
Podstawową różnicą w stosunku do okresu programowania 2007-2013 jest rezygnacja z Lokalnych Grup Rybackich. Ich miejsce zajmą Lokalne Grupy Działania, które mają realizować tzw. Lokalne Strategie Rozwoju z wykorzystaniem wsparcia finansowego udzielonego jednocześnie z Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (EFMR) oraz Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW).

 
"Z uzasadnienia projektu ustawy o wspieraniu zrównoważonego rozwoju sektora rybackiego z udziałem Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego wynika, iż wskazany instrument w ramach programu operacyjnego na lata 2014-2020 ma charakteryzować się przede wszystkim podejściem partnerskim, oddolnym, a także terytorialnym. Oznacza to, iż decyzje o wyborze operacji zasadniczo powinny zapadać na poziomie lokalnych grup działania i wspierać rozwój konkretnego, spójnego obszaru" - wyjaśnił mec. Dariusz Szymankiewicz z "Marek Czernis Kancelaria Radcy Prawnego" w Szczecinie oraz Stowarzyszenia Ekspertów Morskich MEA w Szczecinie.

 
"Cele ustawodawcy obrazują skonstruowane w akcie priorytety, które zawarte zostały w art. 3 projektowanej ustawy. Ich brzmienie jest następujące: Promowanie rybołówstwa zrównoważonego środowiskowo, zasobooszczędnego, innowacyjnego, konkurencyjnego i opartego na wiedzy; wspieranie akwakultury zrównoważonej środowiskowo, zasobooszczędnej, innowacyjnej, konkurencyjnej i opartej na wiedzy; wspieranie wdrażania Wspólnej Polityki Rybołówstwa; zwiększenie zatrudnienia i spójności terytorialnej; wspieranie obrotu i przetwarzania; wspieranie wdrażania Zintegrowanej Polityki Morskiej" - dodał ekspert.

 
"Warto wskazać, że zadania lokalnych grup działania, wedle założeń zawartych w regulacjach unijnych, obejmować powinny natomiast: rozwijanie zdolności podmiotów lokalnych do opracowywania i wdrażania operacji, w tym rozwijania ich zdolności zarządzania projektami; opracowanie niedyskryminującej i przejrzystej procedury wyboru oraz obiektywnych kryteriów wyboru operacji, które pozwalają uniknąć konfliktów interesów, gwarantują, że co najmniej 50 proc. głosów w decyzjach dotyczących wyboru pochodzi od partnerów niebędących instytucjami publicznymi i umożliwiają wybór w drodze procedury pisemnej" - wymienił ekspert.

 
Kolejne wskazane przez niego zadania grup to: "zapewnianie spójności ze strategią rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność podczas wyboru operacji poprzez uszeregowanie tych operacji w zależności od ich wkładu w realizację celów i strategii; opracowanie i publikowanie naborów wniosków lub ciągłej procedury składania projektów, w tym określanie kryteriów wyboru; przyjmowanie i dokonywanie oceny wniosków o dofinansowanie; wybór operacji i ustalanie kwoty wsparcia oraz, w stosownych przypadkach, przedkładanie wniosków do podmiotu odpowiedzialnego za ostateczną weryfikację kwalifikowalności przed ich zatwierdzeniem; monitorowanie wdrażania strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność i operacji będących przedmiotem wsparcia oraz przeprowadzanie szczegółowych działań ewaluacyjnych związanych z tą strategią".

 
"W świetle powyższego należy dojść do wniosku, że rozwiązania zaproponowane przez ustawodawcę ściśle korespondują z tymi, które znalazły się w poprzedniej regulacji" - ocenił mec. Szymankiewicz.

 
"Analogicznie jak w przypadku poprzedniego okresu finansowania (2007-2013), także w bieżącym planowaniu gospodarka morska zmierzyć się będzie musiała z wieloma nowymi problemami, natury których nie sposób przewidzieć w treści projektowanej ustawy. Pomijając kwestie rozporządzeń czy innych regulacji uzupełniających ustawę (w tym wypadku: rozporządzenia wykonawcze), warto przede wszystkim skupić się na aktach, które rozwiązywać będą problemy bieżące" - podkreślił Dariusz Szymankiewicz. "W tym kontekście jako przykład posłużyć może choćby odgórny zakaz połowu dorsza statuowany przez jednostki unijne, a powodujący duże straty w polskich LGR-ach. Został on częściowo rozwiązany poprzez wprowadzenie instrumentów finansowych ograniczających straty. Zasadne zatem powinno być wnioskowanie, że omawianemu projektowi ustawy towarzyszyć będą inne regulacje mające na celu poprawę jego działania, jak i spełnienie wszystkich określonych w nim założeń. Warto również pochylić się nad dorobkiem organizacji międzynarodowych ustalających standardy na poziomie globalnym, między innymi IMO, która działa przy ONZ" - podsumował prawnik.