Tylko rolnik jest rolnikiem

Już wkrótce prawo do ubezpieczeń rolniczych będą posiadać tylko domownicy, którzy wspólnie z rolnikiem prowadzą gospodarstwo. Jeśli domownik będzie prowadzić firmę, straci prawo do rolniczego ubezpieczenia społecznego na preferencyjnych warunkach.

Nowelizacja ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (o przebiegu prac informowaliśmy w "GP" nr 89), która po pierwszym czytaniu trafiła do dalszych prac w sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, ogranicza krąg osób mających prawo do ubezpieczenia w KRUS.
Stracą prawo do rolniczego ubezpieczenia domownicy rolnika, którzy na własny rachunek prowadzą działalność gospodarczą. Według projektu domownikiem jest osoba bliska rolnikowi stale pracująca bez wynagrodzenia w jego gospodarstwie, a płatnikiem składki ubezpieczeniowej za domownika jest rolnik, na rzecz którego ten domownik pracuje (art. l pkt 3).

Oznacza to, że osoba bliska rolnikowi pracująca na własny rachunek powinna sama płacić za siebie składki i korzystać z powszechnego systemu ubezpieczeń społecznych. Proponowane jest też uchylenie przepisu przejściowego, który umożliwiał osobom prowadzącym działalność rolniczą równoczesne prowadzenie własnej firmy. Skończy się więc możliwość dokonywania wyboru ubezpieczenia między ZUS i KRUS. Do tej sprawy wkrótce wrócimy.

Równocześnie z ubezpieczenia społecznego rolników zostaną wyłączone osoby pobierające zasiłki lub świadczenia przedemerytalne przyznane na podstawie przepisów o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu. Wykluczenie z prawa do tego ubezpieczenia tej grupy osób jest spowodowane posiadaniem przez nie uprawnień do świadczeń emerytalno-rentowych z ZUS. Obecnie takie osoby w przypadku prowadzenia gospodarstwa rolnego są dodatkowo obciążane składką na ubezpieczenie rolników, mimo że nie uzyskają z tego tytułu już żadnych korzyści.

Zlikwidowane zostanie tzw. podwójne ubezpieczenie, gdyż z obowiązkowego ubezpieczenia społecznego rolników zostaną wyłączone osoby zatrudnione jednocześnie w wymiarze czasu pracy mniejszym od 0,5 etatu. Dotychczas wyłączenie to obejmuje osoby zatrudnione w wymiarze nie niższym niż połowa czasu pracy obowiązującego w danym zawodzie.