Tak popularne dotąd fundowanie pracownikom bonów towarowych będzie od 10 listopada sprzeczne z prawem i traktowane jako czyn nieuczciwej konkurencji, wymuszający zakup towaru lub usługi u określonego przedsiębiorcy.
Jednym z czynów nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym
przedsiębiorcom dostępu do rynku. Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu
nieuczciwej konkurencji (Dz.U. nr 47, poz. 211) nie zawiera zamkniętego katalogu
tego rodzaju działań, wymieniając jedynie, na czym takie utrudnianie dostępu do
rynku może „w szczególności” polegać.
Nowelizacja ustawy dokonana 5 lipca
b.r. (Dz.U. nr 126, poz. 1071) dodała, iż utrudnianie innym przedsiębiorcom
dostępu do rynku może następować także przez działanie mające na celu wymuszenie
na klientach wyboru jako kontrahenta określonego przedsiębiorcy lub stwarzanie
warunków umożliwiających podmiotom trzecim wymuszanie zakupu towaru lub usługi u
określonego przedsiębiorcy.
Czy taka sytuacja dotyczy również wydawania
bonów towarowych, które pracodawcy fundują przy różnych okazjach pracownikom i
które, jak dotąd, były dosyć powszechną formą gratyfikacji? Tak – bon jest
bowiem tzw. znakiem legitymacyjnym, a nowelizacja przewidziała, że wymuszanie na
klientach wyboru określonego kontrahenta może polegać także na emisji,
oferowaniu oraz realizacji znaków legitymacyjnych podlegających wymianie na
towary lub usługi oferowane przez jednego lub grupę przedsiębiorców
pozostających w związku gospodarczym (czyli np. sieć hipermarketów X). Na takim
stanowisku stoi również Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Taki bon
można zwykle zrealizować wyłącznie u jednego wskazanego przedsiębiorcy, bez
możliwości wyboru innego. Czy jednak w sytuacji, kiedy pracodawca, który chce
zafundować pracownikom bony, zorganizuje swoisty przetarg – np. zwróci się do
kilku sieci hipermarketów o przesłanie ofert dotyczących wykupu bonów
towarowych, a następnie wybierze ofertę najkorzystniejszą – jego działanie
będzie mogło być rozpatrywane w kategoriach czynu nieuczciwej konkurencji? Albo
zapewni pracownikom możliwość wyboru pomiędzy dwiema sieciami? – patrz
interpretacja UOKiK.
Przypomnijmy, że nowelizacja wchodzi w życie 10
listopada b.r. – wydawanie bonów do tego czasu będzie więc zgodne z prawem. Jaka
data będzie jednak wiążąca – zawarcia umowy, wydania bonów pracownikom czy
maksymalnego terminu realizacji bonu?
Wątpliwe, aby przepis ten zadziałał
w praktyce – nie zdarzyło się dotąd, aby zostało udowodnione, że przedsiębiorcy
utrudnia się dostęp do rynku.