Ustawa dla rolników, czy oszustów

Do szczecińskiego oddziału Agencji Nieruchomości Rolnej notariusze przysłali już prawie 200 dokumentów, ponieważ stwierdzili, że sprzedaż ziemi nastąpiła z naruszeniem zapisów ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego.

Ustawa obowiązuje dopiero kilka tygodni, ale już spotkała się z krytyką, a nawet oskarżeniami o korupcjogenność. Ustawa daje Agencji Nieruchomości Rolnej wpływ na obrót ziemią. Zapewnia jej prawo pierwokupu, co w rezultacie może doprowadzić do unieważnienia transakcji handlu ziemią.

Możemy ingerować w transakcje, jeżeli nie służą poprawie struktury gospodarstw rolnych, prowadzą do nadmiernej koncentracji nieruchomości rolnych lub w ich wyniku ziemia mogłaby trafić w ręce osób bez kwalifikacji - wyjaśnia rolę ustawy Tadeusz Olech, wicedyrektor Agencji Nieruchomości Rolnych w Szczecinie.

Do 300 hektarów

Nowe przepisy nie ograniczają obrotu ziemią w przypadku, gdy kupuje ją rolnik, a jego gospodarstwo po kupnie gruntu nie przekroczy 300 ha. Są to bowiem gospodarstwa preferowane i chronione przez ustawę. Takie akty notarialne w ogóle nie trafiają do ANR. Jednak do szczecińskiego oddziału Agencji notariusze przysłali już prawie 200 dokumentów, ponieważ stwierdzili, że sprzedaż nieruchomości rolnych nastąpiła z naruszeniem ustawy. Mamy miesiąc na ustosunkowanie się do nich - mówi Alicja Łacińska ze szczecińskiej ANR. Przypuszczalnie Agencja nie skorzysta z prawa wykupu i nieruchomości trafią w ręce kupców.

Gminne zaświadczenia

Ziemię kupić może rolnik zamieszkały w gminie, na terenie której znajduje się grunt i posiadający odpowiednie kwalifikacje - liczy się zasadnicze wykształcenie rolnicze lub każde inne - średnie lub wyższe. Brak wykształcenia rolniczego można zastąpić zaświadczeniem z gminy, że kandydat do kupna co najmniej 5 lat pracował na roli.

Jeśliby ktoś próbowałby nas podejść, nie będzie mu łatwo - mówi Teresa Działoszewska, burmistrz Ińska. - My się tutaj doskonale znamy i nikt nie odważy się na oszustwo.

W Pyrzycach, gdzie zainteresowanie nieruchomościami rolnymi zawsze było duże, urząd miasta i gminy wydał 10 takich zaświadczeń.
Nieuczciwi kupcy mają tu pole do działania. Wystarczy np. zameldować się w gminie kilka tygodni wcześniej, by obejść ten wymóg.

Agencja zapłaci

Wiele wątpliwości budzi też procedura wykupu ziemi przez Agencję. Wystarczy, że sprzedający i kupujący ustalą wysoką cenę i jeżeli Agencja zechce nieruchomości wykupić, będzie można sporo zarobić.

Tylko teoretycznie - zastrzega Tadeusz Olech. - Jeżeli cena wyda się nam wysoka, możemy odwołać się do sądu, który ustali cenę. My nie jesteśmy jednak zainteresowani wykupem wszystkiego. Kupimy tylko te nieruchomości, na które będą chętni wśród rolników.

Do Agencji trafiły np. akty notarialne kupna ziemi rolnej w Rewalu, gdzie kupujący nabyli kilkusetmetrowe działki. Na pewno nie wykorzystają ich w celach rolniczych. Niczego na nich wybudować nie będą mogli, ponieważ to ziemia rolna, a Agencja z wykupu nie skorzysta.

Niepotrzebne opóźnienia

Wielu sprzedających i kupujących jest zaskoczonych nowymi przepisami w obrocie ziemią. Protesty dochodzą m.in. z biur nieruchomości.
Agencja Nieruchomości Rolnych ma miesiąc na zajęcie stanowiska wobec aktu notarialnego, który do niej trafi - mówi pracownik biura nieruchomości. - To niepotrzebnie wydłuża czas oczekiwania na sfinalizowanie transakcji.

Czy nowa ustawa wpłynęła na obrót ziemią?
Zainteresowanie kupnem i sprzedażą ziemi utrzymuje się na takim samym poziomie - mówi Edyta Mazurek z biura "Market” w Goleniowie. Nie obserwuje się także zmian w cenach ziemi. W Zachodniopomorskiem wynoszą one średnio od 3 do 4 tys. zł za ha.

Rolnicy są za

Na nową ustawę nie narzekają zachodniopomorscy rolnicy. Uważają, że jej zapisy idą w dobrą stronę. Wprowadzają kontrolę nad obrotem ziemią, chronią gospodarstwa rodzinne. Z takimi opiniami stykam się coraz częściej - mówi Edward Sadłowski, prezes Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej.