z dnia 19 października 1991 r.
(Dz.U. z 1995 r. Nr 57, poz. 299)
tekst ujednolicony z uwzględnieniem zmian ogłoszonych w Dz.U. z 1995 r. Nr 95,
poz 101, poz. 504 i Dz.U. z 1996 r. Nr 59, poz. 268, Nr 106, poz. 496, Nr 156,
poz. 775 i Dz.U. z 1997 r. Nr 79, poz. 484, Nr 54, poz. 349 i Dz.U. z 1998 r. Nr
106,. poz. 668 i Dz.U. z 1999 r. Nr 49, poz. 484
1. Przepisy ogólne
2. AWRSP
3. Zasób Własności
Rolnej Skarbu Państwa
4. Gospodarka finansowa Agencji
5. Gospodarowanie Zasobem Własności Rolnej
Skarbu Państwa
6. Sprzedaż i nabywanie
nieruchomości
7. Trwały zarząd
8. Dzierżawa i najem
9. Gospodarka mieszkaniowa i
socjalna
10. Przepisy końcowe i przejściowe
Art. 1. Ustawa reguluje zasady gospodarowania mieniem Skarbu Państwa w odniesieniu
do:
1. nieruchomości rolnych w rozumieniu Kodeksu cywilnego położonych na obszarach
przeznaczonych w planach zagospodarowania przestrzennego na cele gospodarki
rolnej, z wyłączeniem gruntów znajdujących się w zarządzie Lasów Państwowych
i parków narodowych,
2. innych nieruchomości i składników mienia pozostałych po likwidacji państwowych
przedsiębiorstw gospodarki rolnej oraz ich zjednoczeń i zrzeszeń,
3. lasów nie wydzielonych geodezyjnie z nieruchomości, określonych w pkt 1 i
2.
Art. 2. 1. Zasady gospodarowania obejmują mienie, o którym mowa w art. 1, znajdujące
się:
1. w zarządzie państwowych jednostek organizacyjnych,
2. w użytkowaniu wieczystym osób fizycznych i prawnych,
3. w użytkowaniu lub faktycznym władaniu osób fizycznych, osób prawnych oraz
innych jednostek organizacyjnych,
4. w Państwowym Funduszu Ziemi.
2. Zasady gospodarowania obejmują także nieruchomości rolne przejmowane na własność
Skarbu Państwa na podstawie decyzji administracyjnych lub z innych tytułów.
Art. 2a. Ilekroć w ustawie jest mowa o "państwowych przedsiębiorstwach
gospodarki rolnej", rozumie się przez to przedsiębiorstwa państwowe:
1. których podstawowym przedmiotem działalności - zgodnie z aktem o utworzeniu
- jest produkcja roślinna i zwierzęca, w tym również produkcja materiału siewnego,
szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza gruntowa,
szklarniowa i pod folią, produkcja roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadownicza,
hodowla i produkcja materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych,
produkcja zwierzęca typu przemysłowego, fermowego oraz chów i hodowla ryb, a
także świadczenie usług w zakresie rozrodu koni,
2. utworzone po dniu 31 grudnia 1989 r. w wyniku podziału przedsiębiorstw państwowych,
określonych w pkt 1, jeżeli na podstawie wydanej przez Główny Urząd Statystyczny
klasyfikacji rodzaju działalności zaliczone zostały do przedsiębiorstw prowadzących
działalność w dziale rolnictwo.
Art. 3. 1. Tworzy się Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa, zwaną dalej
"Agencją". Agencja jest państwową osobą prawną.
2. Zwierzchni nadzór nad Agencją sprawuje Minister Skarbu Państwa.
Art. 4. Siedzibą Agencji jest miasto stołeczne Warszawa.
Art. 5. 1. Skarb Państwa powierza Agencji wykonywanie prawa własności i innych
praw rzeczowych na jego rzecz w stosunku do mienia, o którym mowa w art. 1 i
2.
2. Agencja, obejmując we władanie składniki mienia Skarbu Państwa, wstępuje
w prawa i obowiązki z nimi związane w stosunku do Skarbu Państwa oraz osób trzecich.
3. Agencja wstępuje w prawa i obowiązki po zlikwidowanym państwowym przedsiębiorstwie
gospodarki rolnej, w tym również wynikające z decyzji administracyjnych.
4. Mienie nabyte przez Agencję w celu zapewnienia funkcjonowania Biura Prezesa
i oddziałów terenowych Agencji stanowi jej własność.
Art. 6. Agencja realizuje zadania wynikające z polityki państwa, w szczególności
w zakresie:
1. tworzenia warunków sprzyjających racjonalnemu wykorzystaniu potencjału produkcyjnego
Zasobu Skarbu Państwa,
2. restrukturyzacji oraz prywatyzacji mienia Skarbu Państwa użytkowanego na
cele rolnicze,
3. obrotu nieruchomościami i innymi składnikami majątku Skarbu Państwa użytkowanego
na cele rolne,
4. administrowania zasobami majątkowymi Skarbu Państwa przeznaczonymi na cele
rolne,
5. tworzenia gospodarstw rolnych oraz powiększania już istniejących gospodarstw
rodzinnych,
6. zabezpieczenia majątku Skarbu Państwa,
7. prowadzenia prac urządzeniowo-rolnych na gruntach Skarbu Państwa oraz popierania
organizowania na gruntach Skarbu Państwa prywatnych gospodarstw rolnych,
8. tworzenia miejsc pracy w związku z restrukturyzacją państwowej gospodarki
rolnej.
9. wspierania działań mających na celu udzielanie pomocy byłym pracownikom państwowych
przedsiębiorstw gospodarki rolnej i członkom ich rodzin w przezwyciężaniu trudnych
sytuacji życiowych.
Art. 7. 1. Agencja działa na podstawie niniejszej ustawy oraz statutu nadawanego,
w drodze rozporządzenia, przez Prezesa Rady Ministrów.
2. Statut Agencji reguluje w szczególności: organizację Biura Prezesa Agencji,
tworzenie oddziałów terenowych, zasady udzielania pełnomocnictw, system kontroli
wewnętrznej oraz zasady gospodarki finansowej Agencji.
Art. 8. Organami Agencji są:
10. Prezes,
11. Rada Nadzorcza.
Art. 9. 1. Prezes Agencji jest powoływany i odwoływany przez Prezesa Rady Ministrów
na wniosek Ministra Skarbu Państwa, zgłoszony w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa
i Gospodarki Żywnościowej.
2. Agencją kieruje Prezes i reprezentuje ją na zewnątrz.
3. Minister Skarbu Państwa składa Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej roczny raport
z działalności Agencji.
Art. 10. 1.Rada Nadzorcza składa się z przewodniczącego i jedenastu członków,
w tym:
12. trzech przedstawicieli Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej,
13. trzech przedstawicieli Ministra Skarbu Państwa,
14. po jednym przedstawicielu Ministra Finansów oraz Ministra Gospodarki,
15. a jednego przedstawiciela Krajowej Rady Izb Rolniczych,
16. trzech przedstawicieli powoływanych spośród kandydatów zgłoszonych przez
związki zawodowe rolników, organizacje społeczno-zawodowe rolników, związki
zawodowe pracowników rolnictwa, rolnicze związki spółdzielcze, związki dzierżawców,
administratorów i właścicieli nieruchomości rolnych oraz organizacje pracodawców
rolnych - o zasięgu krajowym,
2. Związki i organizacje, o których mowa w ust. 1 pkt 4, zgłaszają po jednym
kandydacie, w terminie 14 dni od dnia otrzymania wystąpienia Ministra Rolnictwa
i Gospodarki Żywnościowej.
3. Kadencja Rady Nadzorczej trwa trzy lata.
4. Przewodniczącego Rady oraz jej członków powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów,
na wniosek Ministra Skarbu Państwa, zgłoszony, z zastrzeżeniem ust. 5, w porozumieniu
z Ministrem Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.
5. Powołanie czterech członków, o których mowa w ust. 1 pkt 4, następuje po
ich wyłonieniu na zebraniu kandydatów. Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej
zwołuje zebranie kandydatów i ustala regulamin wyłonienia tych kandydatów na
członków Rady.
6. Brak w składzie Rady Nadzorczej członków, o których mowa w ust. 1 pkt 4,
nie pozbawia tego organu zdolności do podejmowania uchwał.
7. Członek Rady może być odwołany na wniosek organu lub związku albo organizacji,
której jest reprezentantem.
8. W przypadku odwołania członka Rady reprezentującego związki i organizacje,
o których mowa w ust. 1 pkt 4, wyboru nowego członka dokonuje się w trybie określonym
w ust. 2, 4 i 5.
9. Rada wybiera spośród swoich członków wiceprzewodniczącego.
10. Rada Nadzorcza wykonuje stały nadzór we wszystkich dziedzinach działalności
Agencji, a w szczególności:
17. ocenia efektywność i zgodność gospodarowania mieniem Skarbu Państwa z zadaniami
wynikającymi z polityki państwa, w szczególności w zakresie określonym w art.
6,
18. opiniuje roczne plany finansowe, o których mowa w art. 21,
19. bada i ocenia raporty z działalności Agencji oraz jej sprawozdania finansowe,
20. może żądać od Prezesa i pracowników informacji i wyjaśnień oraz przeglądać
dokumenty,
21. podejmuje uchwały w sprawie zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego
i udzielenia pokwitowania Prezesowi Agencji z wykonywania obowiązków w poprzednim
roku.
11. Rada Nadzorcza wykonuje swoje czynności zbiorowo; może jednak delegować
członków do indywidualnego wykonywania czynności nadzorczych.
12. Rada przedstawia swoje opinie Ministrowi Skarbu Państwa i Ministrowi Rolnictwa
i Gospodarki Żywnościowej.
13. Szczegółowy zakres i tryb działania Rady Nadzorczej określa statut, o którym
mowa w art. 7 ust. 1.
Art. 11. Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w porozumieniu z Ministrem Finansów zapewni środki finansowe na podjęcie działalności Agencji.
Art. 12. 1. Mienie Skarbu Państwa, o którym mowa w art. 1 i 2, przejęte w trybie
niniejszej ustawy tworzy Zasób Własności Rolnej Skarbu Państwa, zwany dalej
"Zasobem".
2. Zasób tworzy także mienie nabyte przez Agencję, z zastrzeżeniem art. 5 ust.
4.
3. Zasobem dysponuje Agencja na zasadach określonych w ustawie.
4-6 (skreślone).
Art. 13. Przejęcie przez Agencję praw i obowiązków wynikających z wykonania
prawa własności w stosunku do mienia, o którym mowa w art. 1 i 2, nastąpi nie
później niż do dnia 31 grudnia 2000 r.
Art. 14. 1. W odniesieniu do państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej
wykreślenie przedsiębiorstwa z rejestru przedsiębiorstw państwowych następuje
z dniem podjęcia przez organ założycielski decyzji o likwidacji przedsiębiorstwa.
2. Z chwilą wykreślenia z rejestru wygasa zarząd ustanowiony na państwowych
nieruchomościach rolnych i innych nieruchomościach oraz składnikach mienia określonych
w art. 1 pkt 2, a także ustaje obowiązek wpłaty dywidendy. Agencja wyznacza
tymczasowego zarządcę majątku po zlikwidowanym przedsiębiorstwie.
3. Organ założycielski przekazuje Agencji mienie oraz wierzytelności i zobowiązania
po zlikwidowanym przedsiębiorstwie - według stanu na dzień wykreślenia przedsiębiorstwa
z rejestru, z wyjątkiem zobowiązań przedsiębiorstwa wobec Skarbu Państwa, które
wygasają z dniem podjęcia decyzji o likwidacji.
3a. Egzekucja należności, przypadających od Agencji z tytułu przyjętego zobowiązania,
może być prowadzona tylko z mienia i pożytków z niego uzyskiwanych, przekazanego
Agencji po tym zlikwidowanym przedsiębiorstwie, które zaciągnęło zobowiązanie.
3b. W braku odmiennej umowy stron dłużnik nie może dokonać potrącenia swego
długu z wierzytelności, jaka mu przysługuje wobec Agencji, jeżeli dług powstał
z tytułu zakupu, dzierżawy lub najmu mienia przejętego przez Agencję po innym
zlikwidowanym przedsiębiorstwie niż to, które zaciągnęło zobowiązanie stanowiące
podstawę wierzytelności dłużnika.
4. Przekazanie, o którym mowa w ust. 3, następuje w trybie określonym w art.
19.
5. Mieniem Skarbu Państwa przejętym w trybie ust. 3 Agencja gospodaruje na zasadach
określonych w rozdziale 5.
6. Do likwidacji określonej w ust. 1-4 nie stosuje się art. 63 ustawy z dnia
25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. z 1991 r. Nr 18,
poz. 80, Nr 75, poz. 329, Nr 101, poz. 444 i Nr 107, poz. 464, z 1993 r. Nr
18, poz. 82 i Nr 60, poz. 280, z 1994 r. Nr 1, poz. 3, Nr 80, poz. 368 i Nr
113, poz. 547 oraz z 1995 r. Nr 1, poz. 2).
Art. 15. 1. Decyzję o likwidacji przedsiębiorstwa państwowego w celu przekazania
Agencji majątku przedsiębiorstwa podejmuje organ założycielski:
22. z własnej inicjatywy,
23. na wspólny wniosek dyrektora przedsiębiorstwa i rady pracowniczej,
24. na wniosek Agencji.
2. Likwidacja na wniosek Agencji jest obligatoryjna.
3. Decyzja, o której mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, jest podejmowana za zgodą Agencji.
4. Decyzja, o której mowa w ust. 1 pkt 1 i 3, jest podejmowana po wyrażeniu
opinii przez radę pracowniczą.
Art. 16. 1. Nieruchomości rolne Skarbu Państwa znajdujące się w użytkowaniu
spółdzielni, osób fizycznych, a także innych niepaństwowych jednostek organizacyjnych,
pozostają nadal w ich władaniu na dotychczasowych warunkach do chwili zawarcia
z Agencją nowych umów, o których mowa w rozdziałach 6 i 8.
2. Jeżeli zmiana warunków dotychczasowego użytkowania nieruchomości nie nastąpi
w terminie określonym w art. 13 ust. 1, wygasa dotychczasowe użytkowanie ustanowione
na podstawie umowy lub decyzji administracyjnej.
3. Stwierdzenie wygaśnięcia dotychczasowych decyzji oraz przekazanie mienia
do Zasobu następuje w drodze decyzji właściwego ze względu na położenie nieruchomości
starosty wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej.
4. Za części składowe nieruchomości oraz nie pobrane pożytki, które zostaną
przejęte wraz z nieruchomością, przysługuje dotychczasowemu użytkownikowi odszkodowanie
ustalone odpowiednio na zasadach art. 30.
Art. 17. 1. Nieruchomości, określone w art. 1 i 2, nie stanowiące składników
majątku państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej, podlegają przekazaniu
Agencji w drodze decyzji wojewody właściwego ze względu na położenie nieruchomości,
z zastrzeżeniem art. 16, art. 18 i art. 33.
2. O wydaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, zawiadamia się niezwłocznie osoby
i jednostki organizacyjne, władające nieruchomościami.
Art. 17a. 1. Z zastrzeżeniem art. 16, mienie Skarbu Państwa, które w dniu przejęcia
przez Agencję znajduje się na podstawie umów lub decyzji administracyjnych we
władaniu osób fizycznych i prawnych, pozostaje nadal w ich władaniu na dotychczasowych
warunkach do chwili zawarcia z Agencją umów, o których mowa w rozdziale 6 albo
8 ustawy.
2. Jeżeli zmiana warunków dotychczasowego władania nie nastąpi w terminie roku
od dnia przejęcia mienia przez Agencję, umowy i decyzje, o których mowa w ust.
1, wygasają, nie wcześniej jednak niż z dniem 31 grudnia 1994 r.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się również do zarządu nieruchomościami rolnymi
Skarbu Państwa wykonywanego przez państwowe osoby prawne, inne niż określone
w art. 14.
4. Nieruchomości rolne, pozostające w dniu przejęcia przez Agencję w zarządzie
państwowych jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej,
pozostają nadal w ich zarządzie. Do zarządu tego stosuje się przepisy art. 35
ust. 2, 3 i 5 i art. 36 oraz przepisy wydane na podstawie art. 37.
5. Przepisy ust. 1 i 2 nie dotyczą prawa wieczystego użytkowania oraz prawa
służebności i użytkowania, określonych w przepisach o ubezpieczeniu społecznym
rolników.
Art. 17b. 1. Do użytkowania wieczystego nieruchomości przejętych przez Agencję
stosuje się odpowiednio art. 35 ust. 3 i 5 oraz przepisy wydane na podstawie
art. 37, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Polska Akademia Nauk, szkoły wyższe oraz jednostki badawczo-rozwojowe wnoszą
z tytułu użytkowania wieczystego opłaty roczne równe cenie 20 kg żyta z hektara
przeliczeniowego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym.
3. Za zgodą Prezesa Agencji użytkownik wieczysty nieruchomości może zrzec się
swego prawa przez złożenie Agencji oświadczenia w formie aktu notarialnego.
W takim przypadku użytkowanie wieczyste wygasa. Oświadczenie stanowi podstawę
do wykreślenia w księdze wieczystej prawa wieczystego użytkowania.
4. Nieruchomość będąca przedmiotem użytkowania wieczystego może być sprzedana
jej użytkownikowi wieczystemu po cenie ustalonej w sposób określony w ustawie.
Na poczet ceny zalicza się kwotę równą wartości prawa użytkowania wieczystego
określoną w sposób przewidziany w przepisach o gospodarce nieruchomościami według
stanu na dzień sprzedaży nieruchomości.
5. Zbywca prawa użytkowania wieczystego ustanowionego na jego rzecz w drodze
ustawy jest obowiązany w terminie 14 dni od dnia jego zbycia uiścić Agencji
opłatę w wysokości 25% wartości nieruchomości, ustalonej w sposób określony
w art. 30 ust. 1.
Art. 18. W odniesieniu do nieruchomości rolnych przejmowanych na rzecz Skarbu Państwa na podstawie przepisów szczególnych ich przekazanie Agencji następuje w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia lub decyzji o ich przejęciu przez państwo.
Art. 19. 1. Z przekazania mienia, o którym mowa w art. 14 ust. 3, art. 16,
art. 17, 17a, 17b i art. 18, podmiot przekazujący i Agencja sporządzają protokół
zdawczo-odbiorczy.
2. Protokół zdawczo-odbiorczy zawiera spis z natury przejmowanych składników
majątku. Spisu z natury dokonuje się według zasad prowadzenia rachunkowości.
Art. 20. 1. Agencja prowadzi samodzielną gospodarkę finansową, przeznaczając
środki finansowe na realizację zadań określonych w ustawie oraz na funkcjonowanie
Agencji.
2. W zakresie działalności Agencji innej niż wykonywana na podstawie umowy,
o której mowa w art. 25:
1) przychodami są:
a) wpływy z tytułu sprzedaży mienia Skarbu Państwa,
b) wpływy z opłat z tytułu trwałego zarządu, użytkowania, użytkowania wieczystego,
czynszu dzierżawnego oraz z tytułu najmu lub innej umowy o podobnym charakterze,
c) wpływy z tytułu udziału w zyskach z działalności gospodarczej, o której mowa
w art. 24 ust. 1 pkt 4,
d) inne wpływy,
2) kosztami są:
a) wydatki poniesione na realizację zadań określonych w ustawie,
b) wydatki poniesione na funkcjonowanie Agencji.
Art. 20a. 1. Agencja jest obowiązana wpłacić w ratach, zwanych dalej "wpłatami",
na rachunek budżetu państwa równowartość części sumy kwot odsetek i rat kapitałowych
obligacji restrukturyzacyjnych, wyemitowanych przez Ministra Finansów na podstawie
ustawy budżetowej na rok 1996 w celu zwiększenia funduszy własnych i rezerw
Banku Gospodarki Żywnościowej Spółka Akcyjna, zwanego dalej "BGŻ SA",
z przeznaczeniem na restrukturyzację zadłużenia Agencji.
2. Coroczna wielkość wpłat wynosi 30% wpływów pieniężnych Agencji, z tytułów
określonych w art. 20 ust. 2 pkt 1, uzyskiwanych w poszczególnych latach.
3. Wpłaty dokonywane są począwszy od szóstego roku licząc od końca roku, w którym
wyemitowano obligacje restrukturyzacyjne, z zastrzeżeniem ust. 4.
4. Przed upływem pięcioletniego okresu, o którym mowa w ust. 3, coroczna nadwyżka
środków finansowych Agencji, w części przekraczającej wielkość tej nadwyżki
finansowej ustalanej w rocznych planach finansowych w trybie przepisów określonych
w art. 21, podlega przekazaniu na rachunek budżetu państwa na poczet wpłat.
5. Nadwyżkę określoną w ust. 4 Agencja przekazuje do dnia 30 czerwca roku następującego
po roku, w którym nadwyżka powstała.
6. Minister Finansów, w drodze rozporządzenia, określi wysokość zobowiązania
Agencji z tytułów, o których mowa w ust. 1, terminy wpłat, o których mowa w
ust. 2, oraz organ właściwy do ich poboru.
7. Do zobowiązań Agencji, o których mowa w ust. 2 i 4, mają zastosowanie przepisy
ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz.
926 i Nr 160, poz. 1083, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 oraz z 1999 r. Nr 11, poz.
95).
Art. 20b. Agencja tworzy następujące fundusze:
25. fundusz Zasobu, odzwierciedlający wartość mienia Zasobu pomniejszoną o zobowiązania
związane z tym mieniem, fundusz Agencji, odzwierciedlający wartość mienia, o
którym mowa w art. 5 ust. 4,
26. fundusz rezerwowy,
27. fundusze, których utworzenie przewidują odrębne ustawy,
28. fundusz na wspieranie nowych miejsc pracy dla byłych pracowników państwowych
przedsiębiorstw gospodarki rolnej i członków ich rodzin.
Art. 20c. Agencja prowadzi rachunkowość na zasadach określonych w odrębnych
przepisach, z uwzględnieniem szczególnych zasad rachunkowości dotyczących:
29. tworzenia i funkcjonowania funduszy, o których mowa w art. 20b pkt 1-3 i
5,
30. ustalania przychodów i kosztów oraz wyniku finansowego,
31. rozliczania wyników finansowych działalności gospodarczej, o której mowa
w art. 24 ust. 1 pkt 4,
32. wyceny bilansowej majątku trwałego Zasobu,
33. tworzenia rezerw na zdarzenia dotyczące działalności statutowej,
34. sporządzania sprawozdań finansowych
- określonych w rozporządzeniu przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
Art. 21. Roczny plan finansowy Agencji i kierunki rozdysponowania środków finansowych
ustala Prezes Agencji w porozumieniu z Ministrem Skarbu Państwa oraz Ministrem
Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.
Art. 22. 1. Dla pełnego pokrycia wydatków Agencja może zaciągać kredyty.
2. (skreślony).
3. Agencja może dokonywać za zgodą Ministra Finansów emisji obligacji.
Art. 22a. Przy ustalaniu, określonych w ustawie - Prawo bankowe, granic koncentracji
kredytów i innych zobowiązań Agencji wobec Banku Gospodarki Żywnościowej nie
uwzględnia się zobowiązań przejmowanych na podstawie art. 14 ust. 3.
Art. 23. Agencja może udzielać poręczeń i gwarancji kredytowych, w tym dewizowych, do wysokości określonej w planie finansowym.
Art. 24. 1. Agencja gospodaruje Zasobem w drodze:
35. sprzedaży mienia w całości lub jego części na zasadach określonych w rozdziale
6,
36. oddania na czas oznaczony do odpłatnego korzystania osobom prawnym lub fizycznym
na zasadach określonych w rozdziale 8,
37. wniesienia mienia lub jego części do spółki,
38. oddania na czas oznaczony administratorowi całości lub części mienia w celu
gospodarowania, na zasadach określonych w art. 25,
39. przekazania w zarząd,
40. zamiany nieruchomości.
2. Mienie, które nie zostało zagospodarowane w trybie określonym w ust. 1, Agencja
zabezpiecza lub przeznacza na inne cele w trybie określonym w statucie Agencji.
3. Grunty rolne wchodzące w skład Zasobu mogą być w uzasadnionych gospodarczo
przypadkach odłogowane.
4. Na wniosek Agencji, właściwy ze względu na miejsce położenia nieruchomości
starosta wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej przekazuje nieodpłatnie,
w drodze decyzji, Lasom Państwowym wydzielone geodezyjnie grunty wchodzące w
skład Zasobu, przeznaczone do zalesienia w miejscowym planie zagospodarowania
przestrzennego albo w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
Art. 19 stosuje się odpowiednio.
4a Agencja może nieodpłatnie przekazywać Lasom Państwowym wydzielone geodezyjnie
lasy, a także grunty nadające się do zalesienia, inne niż określone w ust. 4.
Przekazanie następuje w drodze umowy zawartej między Prezesem Agencji a Dyrektorem
Generalnym Lasów Państwowych.
5. Nieruchomości wchodzące w skład Zasobu Agencja może w drodze umowy nieodpłatnie
przekazać na własność:
41. jednostce samorządu terytorialnego - na cele związane z inwestycjami infrastrukturalnymi
służącymi wykonywaniu zadań własnych,
42. Polskiej Akademii Nauk, izbie rolniczej, Krajowej Radzie Izb Rolniczych,
państwowej szkole wyższej lub państwowej jednostce badawczo-rozwojowej - na
cele służące wykonywaniu ich zadań statutowych.
W razie zbycia lub przeznaczenia przez nabywcę nieruchomości na inne cele niż
określone w umowie przed upływem 10 lat, licząc od dnia jej nabycia, Agencja
może żądać zwrotu aktualnej wartości pieniężnej tej nieruchomości, ustalonej
według zasad określonych w art. 30 ust. 1.
6. Z zastrzeżeniem art. 44 ust. 1, urządzenia, obiekty i sieci: energetyczne,
wodnokanalizacyjne, ciepłownicze oraz telekomunikacyjne Agencja może w drodze
umowy przekazać, wraz z niezbędnymi gruntami, na własność jednostkom prowadzącym
działalność w tym zakresie. Przekazanie na rzecz jednostek państwowych i komunalnych
może nastąpić nieodpłatnie.
7. Agencja, w drodze umowy, przekaże nieodpłatnie w użytkowanie Agencji Budowy
i Eksploatacji Autostrad grunty wchodzące w skład Zasobu na pasy drogowe autostrad.
Ustanowienie użytkowania stanowi podstawę do przekazania gruntów do Zasobu nieruchomości
Skarbu Państwa w rozumieniu przepisów o gospodarce nieruchomościami.
8. Minister właściwy do spraw Skarbu Państwa w porozumieniu z ministrem właściwym
do spraw rozwoju wsi określi, w drodze rozporządzenia, warunki i tryb dokonywania
zamiany, o której mowa w ust. 1 pkt 6.B 9. W rozporządzeniu, o którym mowa w
ust. 8, należy określić:
43. warunki i procedurę dokonywania zamiany,
44. warunki, w których zamianę uznaje się za ekwiwalentną, z tym że grunt rolny
stanowiący własność osoby podlegającej przepisom o ubezpieczeniu społecznym
rolników może być zamieniany na grunt rolny Zasobu o większej powierzchni, nie
większej jednak niż dziesięciokrotnie licząc w hektarach przeliczeniowych,
45. warunki i tryb dokonywania rozliczeń w przypadku nieekwiwalentnej zamiany
gruntu.
Art. 25. 1. Administrowanie polega na gospodarowaniu wydzieloną częścią mienia
Zasobu, w imieniu Agencji, na podstawie umowy, za wynagrodzeniem przez czas
oznaczony.
2. Administratorem może być osoba prawna lub fizyczna. Umowa między administratorem
a Agencją powinna być zawarta na piśmie i określać w szczególności:
46. składniki mienia stanowiące przedmiot gospodarowania,
47. zasady wynagradzania administratora, w tym jego prawo do pobierania pożytków
lub udziału w zyskach,
48. obowiązki administratora,
49. kryteria oceny efektywności administrowania,
50. zakres odpowiedzialności za powierzone mienie,
51. okres, na który umowa została zawarta.
Art. 26. 1. Minister Przekształceń Własnościowych może, w terminie określonym
w art. 13 ust. 1, przekształcić państwowe przedsiębiorstwo gospodarki rolnej
w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa na wniosek Agencji lub wniosek dyrektora
i rady pracowniczej, po zasięgnięciu opinii Ministra Rolnictwa i Gospodarki
Żywnościowej.
2. Prawa Skarbu Państwa wobec spółek, o których mowa w ust. 1, reprezentuje
Agencja.
3. Do spółek, o których mowa w ust. 1, stosuje się przepisy ustawy z dnia 13
lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. Nr 51, poz.
298, z 1991 r. Nr 60, poz. 253 i Nr 111, poz. 480 oraz z 1994 r. Nr 121, poz.
591 i Nr 133, poz. 685), z tym że udostępnianie osobom trzecim akcji tych spółek
lub zbywanie udziałów w tych spółkach nie jest dopuszczalne.
Art. 26a. 1. Nie pobiera się opłaty skarbowej od czynności cywilnoprawnych,
których stroną jest Agencja.
2. Do czynności notarialnych związanych z utworzeniem jednoosobowych spółek
Agencji stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące czynności notarialnych związanych
z przekształceniem przedsiębiorstwa państwowego w spółkę.
3. Agencja nie ma obowiązku uiszczania opłat w sprawach cywilnych dotyczących
mienia stanowiącego Zasób Własności Rolnej Skarbu Państwa.
Art. 27. Sprzedaż i nabywanie nieruchomości, z zastrzeżeniem art. 33, prowadzi
Agencja lub upoważniony przez nią w drodze umowy zlecenia inny podmiot, w tym
gmina.
Art. 28. 1. Dla nieruchomości będących przedmiotem sprzedaży Agencja sporządza
wykaz, ogłoszony w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości na okres
14 dni przed dniem ogłoszenia przetargu.
2. Wykaz, o którym mowa w ust. 1, zawiera:
52. oznaczenie i powierzchnię nieruchomości według danych z ewidencji gruntów,
53. rodzaj użytków i ich klasy,
54. oznaczenie księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości,
55. opis budynków i innych składników majątkowych przeznaczonych do sprzedaży.
3. Informację o zamiarze sprzedaży nieruchomości, której wartość szacunkowa
przekracza równowartość dziesięciu tysięcy kwintali żyta, ustaloną stosownie
do przepisów o podatku rolnym, Agencja ogłasza w prasie o zasięgu co najmniej
wojewódzkim.
Art. 29. 1. Pierwszeństwo w nabyciu nieruchomości po cenie ustalonej w sposób
określony w ustawie, z zastrzeżeniem art. 17a ust. 1, art. 17b ust. 4 i art.
42, przysługuje:
56. byłemu właścicielowi zbywanej nieruchomości lub jego spadkobiercom, jeżeli
nieruchomość została przejęta na rzecz Skarbu Państwa przed dniem 1 stycznia
1992 r.,
57. spółdzielni produkcji rolnej władającej faktycznie zbywaną nieruchomością,
do której użytkowanie ustanowione na rzecz tej spółdzielni wygasło na podstawie
art. 16 ust. 2 z dniem 31 grudnia 1993 r.,
58. dzierżawcy zbywanej nieruchomości, jeżeli dzierżawa trwała faktycznie przez
okres co najmniej trzech lat.
1a. Przepisu ust. 1 pkt 1 nie stosuje się do nieruchomości, o których mowa w:
59. ustawie z dnia 6 maja 1945 r. o wyłączeniu ze społeczeństwa polskiego wrogich
elementów (Dz. U. Nr 17, poz. 96, Nr 34, poz. 203 i Nr 55, poz. 307 oraz z 1946
r. Nr 11, poz. 73),
60. art. 38 w związku z art. 2 ustawy z dnia 6 maja 1945 r. o majątkach opuszczonych
i porzuconych (Dz. U. Nr 17, poz. 97, Nr 24, poz. 144 i Nr 30, poz. 179),
61. art. 2 ustawy z dnia 3 stycznia 1946 r. o przejęciu na własność Państwa
podstawowych gałęzi gospodarki narodowej (Dz. U. Nr 3, poz. 17, Nr 71, poz.
389 i Nr 72, poz. 394, z 1947 r. Nr 2, poz. 7, z 1956 r. Nr 58, poz. 270, z
1958 r. Nr 45, poz. 224 oraz z 1969 r. Nr 13, poz. 95),
62. art. 2 dekretu z dnia 8 marca 1946 r. o majątkach opuszczonych i poniemieckich
(Dz. U. Nr 13, poz. 87, Nr 49, poz. 279, Nr 71, poz. 389 i Nr 72, poz. 395,
z 1947 r. Nr 19, poz. 77 i Nr 66, poz. 402, z 1948 r. Nr 57, poz. 454 oraz z
1969 r. Nr 13, poz. 95),
63. art. 1 dekretu z dnia 5 września 1947 r. o przejęciu na własność Państwa
mienia pozostałego po osobach przesiedlonych do ZSRR (Dz. U. Nr 59, poz. 318,
z 1949 r. Nr 53, poz. 404 i z 1969 r. Nr 13, poz. 95).
1b. Nabycie nieruchomości, o których mowa w ust. 1, następuje po cenie ustalonej
zgodnie z art. 30.
1c.O przeznaczeniu do sprzedaży nieruchomości, do której nabycia przysługuje
pierwszeństwo osobie wymienionej w ust. 1, Agencja zawiadamia na piśmie tę osobę,
podając cenę nieruchomości oraz termin złożenia wniosku o nabycie na warunkach
podanych w zawiadomieniu, z tym że termin nie może być krótszy niż 21 dni od
dnia otrzymania zawiadomienia.
1d. Osoby, o których mowa w ust. 1, korzystają z pierwszeństwa w nabyciu nieruchomości,
jeżeli złożą oświadczenie, że wyrażają zgodę na jej nabycie po cenie określonej
w zawiadomieniu.
1e. Przy doręczaniu zawiadomień stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.
1f. W razie zbiegu uprawnień do pierwszeństwa w nabyciu nieruchomości stosuje
się kolejność wymienioną w ust. 1.
1g. W zakresie uregulowanym w ust. 1 nie stosuje się art. 596-602 i art. 695
§ 2 Kodeksu cywilnego.
2. Nieruchomości, które nie zostały sprzedane na zasadach określonych w przepisach
ust. 1, art. 17a i art. 42 albo co do których przepisy te nie mają zastosowania,
podlegają sprzedaży w trybie publicznego przetargu ustnego (licytacja), z zastrzeżeniem
ust. 3.
3. W przypadkach uzasadnionych względami gospodarczymi można ustalić osobę nabywcy
na podstawie przetargu ofert pisemnych (konkurs ofert). W razie zgłoszenia kilku
równorzędnych ofert, pierwszeństwo ma osoba podlegająca przepisom o ubezpieczeniu
społecznym rolników oraz pracownik i spółka pracowników zlikwidowanego państwowego
przedsiębiorstwa gospodarki rolnej, nabywający nieruchomość rolną w celu powiększenia
albo utworzenia gospodarstwa rolnego. Jeżeli więcej niż jednemu z oferentów
przysługuje pierwszeństwo, nabywcę ustala się dokonując wyboru tego spośród
oferentów, który daje najlepszą gwarancję należytego prowadzenia gospodarstwa,
z zastrzeżeniem ust. 3c.
3a. W przypadku nierozstrzygnięcia przetargu, Agencja, ogłaszając kolejne przetargi,
może ustalić niższą cenę wywoławczą, nie niższą jednak niż połowa ceny ustalonej
według zasad określonych w art. 30. Jeżeli kolejny przetarg nie doprowadzi do
wyłonienia osoby nabywcy, Agencja może sprzedać nieruchomość bez przetargu za
cenę nie niższą niż cena wywoławcza ostatniego przetargu.
3b. Agencja może zastrzec, że w przetargu mogą uczestniczyć wyłącznie:
1. rolnicy w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników zamierzający
powiększyć gospodarstwo rolne do powierzchni nie przekraczającej stu hektarów
przeliczeniowych w rozumieniu przepisów o podatku rolnym lub
2. pracownicy zlikwidowanych państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej zamierzający
utworzyć gospodarstwo rolne o powierzchni nie większej niż określona w pkt 1,
lub
3. spółki utworzone przez pracowników zlikwidowanych państwowych przedsiębiorstw
gospodarki rolnej, lub
4. osoby spełniające warunki do objęcia programem osadnictwa rolniczego, lub
5. repatrianci w rozumieniu przepisów o obywatelstwie polskim przybyli do Rzeczypospolitej
Polskiej nie wcześniej niż 6 lat przed dniem przetargu, lub
6. rolnicy, którzy po dniu 31 grudnia 1991 r. sprzedali Skarbowi Państwa nieruchomości
niezbędne na cele publiczne, lub
7. członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych postawionych w stan likwidacji
lub upadłości zamierzający utworzyć własne gospodarstwo rolne o powierzchni
nie większej niż określona w pkt 1.
3c.Jeżeli z nieruchomością będącą przedmiotem przetargu związane są miejsca
pracy na terenie gminy uznanej na podstawie przepisów o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu
bezrobociu za zagrożoną szczególnie wysokim bezrobociem strukturalnym, w razie
zgłoszenia równorzędnych ofert, nabywcę ustala się, dokonując wyboru tego spośród
oferentów, który gwarantuje zorganizowanie największej liczby miejsc pracy i
utrzymanie ich przez okres co najmniej pięciu lat.
4. Agencji przysługuje prawo pierwokupu przy odsprzedaży nieruchomości przez
nabywcę w okresie 5 lat od nabycia tej nieruchomości od Agencji.
Art. 30. 1. Cenę nieruchomości ustala się w wysokości nie niższej niż wartość
tej nieruchomości określona przy zastosowaniu sposobów jej ustalania przewidzianych
w przepisach o gospodarce nieruchomościami.
2. Cenę nieruchomości rolnej można również ustalić w wysokości nie niższej niż
suma wartości gruntu określonej z uwzględnieniem stawek szacunkowych jednego
hektara oraz ceny 100 kg żyta, ustalonej stosownie do przepisów o podatku rolnym,
i wartości części składowych tego gruntu, określonej stosownie do ust. 1.
3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do nieruchomości przeznaczonej w planie zagospodarowania
przestrzennego na cele nie związane z prowadzeniem gospodarki rolnej lub leśnej.
4. Cenę sprzedaży nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków obniża się nie
więcej jednak niż o 50%.
5. Ustalenie ceny gruntu w sposób określony w ust. 2 może nastąpić bez udziału
rzeczoznawcy majątkowego.
Art. 31. 1. Agencja może rozłożyć spłatę należności na raty z zastosowaniem
oprocentowania. Jeżeli należność pieniężna została ustalona w umowie według
innego miernika wartości niż pieniądz, Agencja nie stosuje oprocentowania.
2. Agencja może nie stosować oprocentowania w razie rozłożenia na raty należności
z tytułu sprzedaży mienia lub niektórych składników tego mienia położonego na
terenie gminy uznanej na podstawie przepisów o zatrudnieniu i bezrobociu za
zagrożoną szczególnie wysokim bezrobociem strukturalnym.
3. (skreślony).
4. Minister właściwy do spraw Skarbu Państwa w porozumieniu z ministrem właściwym
do spraw rozwoju wsi, po zasięgnięciu opinii Prezesa Agencji, ustali w drodze
rozporządzenia:
8. wysokość oprocentowania należności, której spłata została odroczona lub rozłożona
na raty, z tym że oprocentowanie może być zróżnicowane w zależności od rodzaju
sprzedawanego mienia lub sposobu zapłaty i nie może być w stosunku rocznym niższe
niż 4% i wyższe niż dwukrotność stopy redyskontowej weksli przyjmowanych od
banków przez Narodowy Bank Polski do redyskonta, ustalanej przez Prezesa Narodowego
Banku Polskiego na podstawie odrębnych przepisów,
9. inne niż pieniądz mierniki wartości należności pieniężnej,
10. szczegółowe kryteria niestosowania oprocentowania w wypadku, o którym mowa
w ust. 2.
Art. 32. Minister Skarbu Państwa w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa i Gospodarki
Żywnościowej, w drodze rozporządzenia, określi szczegółowy tryb sprzedaży nieruchomości
i ich części składowych, warunki rozkładania ceny sprzedaży na raty oraz stawki
szacunkowe, o których mowa w art. 30 ust. 2.
Art. 32a. 1. Agencja może nabywać nieruchomości, jeżeli wymaga tego realizacja
zadań określonych w ustawie, w tym zwłaszcza zadań w zakresie powiększania już
istniejących gospodarstw rodzinnych.
2. Nabycie nieruchomości następować może po cenie określonej zgodnie z art.
30, pomniejszonej o kwotę równą wartości obciążeń nieruchomości.
Art. 33. 1. Państwowe jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej
mogą nabywać nieruchomości rolne na własność Skarbu Państwa, jeżeli wymaga tego
realizacja zadań statutowych tych jednostek.
2. Nieruchomości nabyte w drodze umowy przez państwowe jednostki organizacyjne
nie posiadające osobowości prawnej pozostają w ich zarządzie na czas nieokreślony.
3. Państwowe jednostki organizacyjne, o których mowa w ust. 1, powiadamiają
Agencję w terminie jednego miesiąca o nabyciu nieruchomości rolnych na własność
Skarbu Państwa.
Art. 34. Nieruchomości wchodzące w skład Zasobu mogą być przekazane państwowym
jednostkom organizacyjnym nie posiadającym osobowości prawnej w trwały zarząd,
zwany dalej zarządem.
Art. 35. 1. Przekazanie w zarząd nieruchomości następuje na czas oznaczony
lub nieoznaczony, w drodze decyzji Prezesa Agencji.
2. Przekazanie w zarząd nieruchomości może nastąpić również na podstawie umowy,
zawartej za zgodą Prezesa Agencji, między jednostkami, o których mowa w art.
34. Jednostce przekazującej przysługuje od jednostki przejmującej zwrot nakładów
poniesionych na budynki i inne części składowe nieruchomości. Wartość nakładów
ustala się na zasadach określonych w art. 30.
3. Jednostki, o których mowa w art. 34, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią
inaczej, ponoszą z tytułu wykonywania zarządu opłaty roczne w wysokości ustalonej
zgodnie z przepisami o gospodarce nieruchomościami, z tym że cenę gruntu rolnego
stanowiącą podstawę obliczenia opłaty można także ustalić w sposób określony
w art. 30 ust. 2.
3a. Jednostki utrzymujące urządzenia melioracji wodnych podstawowych ponoszą
opłaty z tytułu wykonywania zarządu nieruchomościami rolnymi w części wykorzystywanej
do prowadzenia działalności gospodarczej.
4. (skreślony).
5. Opłaty, o których mowa w ust. 3, za dany rok uiszcza się w terminie do 15
lutego następnego roku.
6. Nie pobiera się opłat z tytułu zarządu nieruchomościami objętymi ochroną
przyrody na podstawie art. 13 ust. 1 pkt 2 i 6 ustawy z dnia 16 października
1991 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 114, poz. 492, z 1992 r. Nr 54, poz.
254, z 1994 r. Nr 89, poz. 415 i z 1995 r. Nr 147, poz. 713) oraz z tytułu zarządu
nieruchomościami znajdującymi się pod drogami publicznymi i między wałami przeciwpowodziowymi
a korytem rzeki
7. Prezes Agencji może, na wniosek właściwego organu administracji rządowej,
zwolnić od opłat z tytułu wykonywania zarządu jednostki wykorzystujące nieruchomości
rolne dla celów ochrony przyrody, innych niż określone w ust. 6, oraz dla celów
kultury fizycznej i wypoczynku, naukowo-badawczych, dydaktycznych i doświadczalnych.
8. Nieruchomość przekazana w zarząd może być za zgodą Prezesa Agencji wynajęta,
wydzierżawiona albo użyczona w drodze umowy zawartej na okres nie dłuższy niż
czas, na który został ustanowiony zarząd.
Art. 36. 1. Wygaśnięcie zarządu następuje w drodze decyzji Prezesa Agencji:
11. w razie upływu czasu, na jaki zarząd został ustanowiony,
12. jeżeli nieruchomość lub jej część stała się zbędna dotychczasowemu zarządcy,
13. w przypadku wykonywania zarządu niezgodnie z zasadami prawidłowej gospodarki,
14. jeżeli ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego uniemożliwiają
wykorzystanie nieruchomości zgodnie z jej dotychczasowym przeznaczeniem.
2. Decyzja o wygaśnięciu zarządu przysługującego jednostkom organizacyjnym:
15. resortu obrony narodowej - wymaga zgody Ministra Obrony Narodowej lub upoważnionego
przez niego organu,
16. Policji, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej lub jednostkom wojskowym
podległym Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji - wymaga zgody Ministra
Spraw Wewnętrznych i Administracji,
17. Urzędu Ochrony Państwa - wymaga zgody Szefa Urzędu Ochrony Państwa.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się również do nieruchomości rolnych pozostających
w zarządzie państwowych jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości
prawnej, które nabyły te nieruchomości na własność Skarbu Państwa.
4. Wygaśnięcie zarządu jest równoznaczne z wypowiedzeniem umów dzierżawy, najmu
albo użyczenia, z zachowaniem sześciomiesięcznego okresu wypowiedzenia, jeżeli
nieruchomość lub jej część, w stosunku do której wygasł zarząd, była wydzierżawiona,
wynajęta lub użyczona.
Art. 37. Minister Skarbu Państwa określi, w drodze rozporządzenia, tryb przekazywania mienia w razie ustanowienia lub wygaśnięcia zarządu oraz tryb ustalania i wnoszenia opłat.
Art. 38. 1. Mienie wchodzące w skład Zasobu może być wydzierżawiane lub wynajmowane
osobom fizycznym lub prawnym, na zasadach Kodeksu cywilnego, z zastrzeżeniem
art. 38a.
2. Do nieruchomości będących przedmiotem dzierżawy i najmu art. 28 stosuje się
odpowiednio.
3. Zawieranie z podmiotami zagranicznymi umów dzierżawy nieruchomości rolnych
wchodzących w skład Zasobu nie jest dozwolone w okresie pięciu lat od dnia wejścia
w życie ustawy, z zastrzeżeniem zawartym w ust. 4.
4. W wyjątkowych, szczególnie uzasadnionych przypadkach nieruchomości rolne
wchodzące w skład Zasobu mogą być wydzierżawione podmiotowi zagranicznemu za
zgodą Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.
Art. 38a. 1. Mienie wchodzące w skład Zasobu może być wydzierżawiane lub wynajmowane
osobom fizycznym lub prawnym z zapewnieniem dzierżawcy lub najemcy prawa kupna
przedmiotu dzierżawy lub najmu najpóźniej z upływem okresu, na jaki została
zawarta umowa.
2. W umowie, o której mowa w ust. 1, określa się w szczególności:
18. wartość przedmiotu dzierżawy lub najmu,
19. czynsz roczny w wysokości równej sumie wartości przedmiotu dzierżawy lub
najmu podzielonej przez liczbę lat, na którą została zawarta umowa, i oprocentowania
nie spłaconej części tej wartości.
3. W umowie sprzedaży cenę ustala się jako sumę wartości przedmiotu dzierżawy
lub najmu i oprocentowania należnego za okres do dnia zawarcia tej umowy. Na
poczet ceny zalicza się wpłacony czynsz.
4. Jeżeli wartość przedmiotu dzierżawy lub najmu została ustalona w umowie,
o której mowa w ust. 1, według innego miernika wartości niż pieniądze, Agencja
nie stosuje oprocentowania.
5. W przypadku rozwiązania umowy dzierżawy lub najmu przed upływem okresu, na
jaki została zawarta, wpłacony czynsz nie podlega zwrotowi.
6. Do czynszu i oprocentowania, ustalonego w umowie określonej w ust. 1, stosuje
się art. 31 ust. 2 oraz przepisy wydane na podstawie art. 31 ust. 4.
Art. 39. 1. Umowę dzierżawy zawiera się po przeprowadzeniu przetargu ofert
pisemnych lub publicznego przetargu ustnego. Art. 29 ust. 3-3c stosuje się odpowiednio.
2. Przetargu nie stosuje się, jeżeli:
20. dotychczasowy dzierżawca złożył Agencji oświadczenie o zamiarze dalszego
dzierżawienia nieruchomości na nowych warunkach uzgodnionych z Agencją, z tym
że czynsz nie może być niższy niż dotychczasowy,
21. nieruchomość jest wydzierżawiana jednoosobowej spółce utworzonej przez Agencję,
22. nieruchomość, której użytkowanie wygasło na podstawie art. 16 ust. 2 z dniem
31 grudnia 1993 r., jest wydzierżawiana spółdzielni produkcji rolnej nadal faktycznie
władającej tą nieruchomością,
23. nieruchomość przeznaczona przez Agencję pod ogródek przydomowy jest wydzierżawiana
osobie korzystającej dotychczas z takiego ogródka bez tytułu prawnego w związku
z utratą mocy obowiązującej układu zbiorowego pracy albo zakładowej umowy zbiorowej,
24. nieruchomość będąca dotychczas w administrowaniu lub jej część jest wydzierżawiana
spółce, a łącznie spełnione są następujące warunki:
a) gospodarstwo utworzone w związku z oddaniem mienia do administrowania osiągnęło
łącznie przez ostatnie trzy lata dodatni wynik finansowy,
b) do spółki przystąpiło więcej niż połowa pracowników zatrudnionych w gospodarstwie,
według stanu na dzień zawarcia umowy dzierżawy,
c) dokonane wpłaty pieniężne na kapitał zakładowy albo akcyjny spółki wynoszą
co najmniej 20 % wartości majątku obrotowego i ruchomych środków trwałych, wykazanej
w bilansie gospodarstwa za rok obrotowy poprzedzający rok, w którym ma być zawarta
umowa dzierżawy,
d) co najmniej 20% udziałów lub akcji w spółce zostało objętych przez administratora
albo przez pracownika gospodarstwa lub jedną z tych osób łącznie z inną osobą
nie zatrudnioną w gospodarstwie.
3. W razie wydzierżawiania części nieruchomości będącej dotychczas w administrowaniu,
warunki określone w ust. 2 pkt 5 lit. b) i c) uważa się za spełnione, jeżeli:
§ do spółki przystąpiła więcej niż połowa pracowników zorganizowanej części
gospodarstwa, w skład której wchodzi wydzierżawiana część nieruchomości,
§ dokonane wpłaty pieniężne na kapitał zakładowy albo akcyjny spółki wynoszą
co najmniej 20% wartości bilansowej majątku obrotowego i ruchomych środków trwałych,
wchodzących w skład zorganizowanej części gospodarstwa, o której mowa w pkt
1.
4. W razie:
§ nie złożenia oświadczenia, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, najpóźniej na trzy
miesiące przed zakończeniem dzierżawy i nie uzgodnienia nowych warunków dzierżawy
w terminie miesiąca od złożenia oświadczenia,
§ nie uzgodnienia warunków dzierżawy między Agencją a podmiotami, o których
mowa w ust. 2 pkt 3 i 4, w terminie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia wykazu
nieruchomości przeznaczonych do dzierżawy,
§ nie zawarcia umowy dzierżawy między Agencją a spółką, o której mowa w ust.
2 pkt 5, w terminie sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia wykazu nieruchomości
przeznaczonych do dzierżawy
- wydzierżawienie nieruchomości następuje na zasadach określonych w ust. 1.
5. Agencja może wypowiedzieć umowę dzierżawy, także zawartą na czas oznaczony,
w celu wyłączenia z dzierżawy części lub całości nieruchomości, która w czasie
trwania umowy została przeznaczona w planie zagospodarowania przestrzennego
na cele publiczne w rozumieniu przepisów o gospodarce nieruchomościami. Wypowiedzenie
umowy dzierżawy dotyczące części nieruchomości pociąga za sobą odpowiednie zmniejszenie
czynszu. Art. 704 Kodeksu cywilnego stosuje się odpowiednio.
Art. 39a. 1. Minister Skarbu Państwa w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa i
Gospodarki Żywnościowej, w drodze rozporządzenia, określi tryb przeprowadzania
przetargów na dzierżawę.
2. Czynsz dzierżawny ustala się w umowie jako sumę pieniężną albo jako równowartość
pieniężną odpowiedniej ilości pszenicy. Czynsz ten jest płatny za półrocze roku
kalendarzowego z dołu.
§ Czynsz dzierżawny ustalony w sumie pieniężnej poczynając od drugiego terminu
płatności podlega waloryzacji przy zastosowaniu wskaźników zmian cen skupu podstawowych
produktów rolnych w półroczu roku kalendarzowego poprzedzającym termin płatności.
§ Należność z tytułu czynszu określonego w umowie jako równowartość pieniężna
odpowiedniej ilości pszenicy ustala się na podstawie średniej krajowej ceny
skupu pszenicy w półroczu roku kalendarzowego poprzedzającym termin płatności
czynszu.
§ Za podstawowe produkty rolne, o których mowa w ust. 3, uważa się ziarno pszenicy
i żyta, żywiec rzeźny wołowy, wieprzowy i drobiowy oraz mleko krowie.
§ Strony umowy dzierżawy mogą postanowić jeden raz w ciągu okresu, na jaki umowa
została zawarta, że poczynając od najbliższego terminu płatności czynszu ustalonego
jako równowartość odpowiedniej ilości pszenicy suma pieniężna odpowiadająca
tej równowartości stanowi czynsz, do którego stosuje się wskaźnik określony
na podstawie ust. 3.
§ Wskaźnik zmian cen, o którym mowa w ust. 3, oraz średnią krajową cenę skupu
pszenicy, o której mowa w ust. 4, ustala się na podstawie obwieszczeń Prezesa
Głównego Urzędu Statystycznego, ogłaszanych w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej
Polskiej "Monitor Polski", w terminie 20 dni po upływie każdego półrocza
kalendarzowego.
§ Minister właściwy do spraw Skarbu Państwa w porozumieniu z ministrem właściwym
do spraw rozwoju wsi, po zasięgnięciu opinii Prezesa Agencji, określi, w drodze
rozporządzenia, sposób ustalania wysokości czynszu dzierżawnego w umowach zawieranych
ze spółkami, o których mowa w art. 39 ust. 2 pkt 5 i ust. 3, w zależności od
potencjału produkcyjnego przedmiotu dzierżawy, w szczególności w zależności
od rodzaju i klasy gruntów oraz miejsca ich położenia, wartości księgowej budynków
i budowli, charakteru możliwej do prowadzenia działalności gospodarczej.
Art. 40. 1. Nie pobiera się czynszu za użytki rolne klasy VI.
2. Agencja może zwolnić dzierżawcę z opłat czynszowych na warunkach określonych
w umowie:
§ w okresie pierwszych trzech lat dzierżawy użytków rolnych odłogowanych co
najmniej przez okres jednego roku przed dniem zawarcia umowy dzierżawy,
§ na okres nie dłuższy niż pięć lat, w przypadkach uzasadnionych stanem przedmiotu
dzierżawy lub realizacją inwestycji tworzących nowe miejsca pracy.
Art. 41. (skreślony).
Art. 42. 1. Agencja może przeznaczyć do sprzedaży najemcom domy, lokale mieszkalne
i budynki gospodarcze wraz z niezbędnymi gruntami.
2. Sprzedaż następuje po cenie równej wartości rynkowej określonej przy zastosowaniu
sposobów jej ustalania przewidzianych w przepisach o gospodarce nieruchomościami:
§ pomniejszonej o 4% za każdy rok pracy najemcy w państwowym przedsiębiorstwie
gospodarki rolnej oraz innym państwowym zakładzie pracy, którego podstawowym
przedmiotem działalności jest produkcja wymieniona w art. 2a pkt 1, albo
§ pomniejszonej o 3% za każdy rok najmu mieszkania od zakładów pracy, o których
mowa w pkt 1,
- nie więcej jednak niż o 90%.
3. Do okresu pracy albo najmu, od których zależy pomniejszenie ceny sprzedaży,
wlicza się także odpowiednio okres pracy albo najmu w zlikwidowanym zakładzie
pracy, którego mienie zostało przejęte przez przedsiębiorstwo określone w ust.
2 pkt 1.
4. Na wniosek osoby bliskiej, która pozostała w lokalu po śmierci najemcy, cenę
sprzedaży pomniejsza się, uwzględniając, zamiast okresu własnej pracy albo okresu
najmu, okres pracy najemcy w zakładach pracy, o których mowa w ust. 2 pkt 1.
5. W rozumieniu ust. 4 za osoby bliskie zmarłego najemcy uważa się dzieci własne
i przysposobione, małżonka (wdowę i wdowca), rodziców oraz dzieci własne i przysposobione
tych osób.
6. Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do sprzedaży ogródków przydomowych
położonych na obszarach przeznaczonych na cele rolne i garaży osobom, które
z nich korzystają.
Art. 43. 1. O przeznaczeniu do sprzedaży nieruchomości, określonych w art.
42, Agencja zawiadamia na piśmie najemców i osoby, o których mowa w art. 42
ust. 6, którzy w terminie dwóch miesięcy od dnia zawiadomienia mogą złożyć pisemne
oświadczenie o zamiarze nabycia nieruchomości.
2. W razie niezłożenia oświadczenia w terminie określonym w ust. 1 Agencja może,
w drodze umowy, przekazać nieruchomość nieodpłatnie na własność gminie albo
spółdzielni mieszkaniowej, która zobowiązała się przyjąć najemcę w poczet członków
spółdzielni i dokonać na jego rzecz przydziału zajmowanego lokalu. Do czasu
przystąpienia do spółdzielni najemca zachowuje prawo do najmu tego lokalu na
czas nie oznaczony na zasadach określonych przepisami o najmie lokali mieszkalnych
i dodatkach mieszkaniowych.
3. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, określi tryb sprzedaży domów, lokali
mieszkalnych, budynków gospodarczych, ogródków przydomowych i garaży wraz z
niezbędnymi gruntami.
Art. 44. 1. Grunty zabudowane obiektami infrastruktury technicznej towarzyszącej
budynkom mieszkalnym wraz z innym mieniem niezbędnym do korzystania z tej infrastruktury
Agencja może przekazać, w drodze umowy, nieodpłatnie na własność gminie albo
spółdzielni utworzonej przez nabywców lokali określonych w art. 42 ust. 1 w
celu administrowania budynkami, w których znajdują się te lokale.
2. W przypadku stosowania dotacji państwa do budynków i lokali spółdzielczych,
lokale, o których mowa w ust. 1, traktuje się na równi ze spółdzielczymi zasobami
mieszkaniowymi.
Art. 45. Do należności z tytułu sprzedaży mienia, o którym mowa w art. 42,
stosuje się art. 31 oraz przepisy wydane na jego podstawie, z tym że:
§ należność wraz z oprocentowaniem podlega na wniosek nabywcy umorzeniu, jeżeli
termin jej płatności przypada w okresie, w którym nabywca ma ustalone przez
właściwy organ prawo do świadczeń z pomocy społecznej,
§ oprocentowanie odroczonej lub rozłożonej na raty należności nie może być niższe
w stosunku rocznym niż 3%.
Art. 46. 1. Najemcy domów i lokali mieszkalnych przejętych do Zasobu, z którymi
zawarto umowy najmu przed przejęciem, zachowują prawo do dalszego zamieszkiwania
na czas nie określony. Nie dotyczy to najemców:
§ zajmujących domy i lokale w obiektach wpisanych do rejestru zabytków,
§ zajmujących lokale w budynkach nie służących wyłącznie zaspokajaniu potrzeb
mieszkaniowych oraz domy i lokale funkcjonalnie związane z działalnością gospodarczą.
2. Najemcy, określonemu w ust. 1 pkt 1 i 2, przysługuje pierwszeństwo w najmie
innego mieszkania wchodzącego w skład Zasobu.
Art. 47. Emeryci i renciści, którzy nabyli prawo do bezpłatnego mieszkania
z tytułu pracy w państwowych gospodarstwach rolnych, są zwolnieni z czynszu
najmu lokali mieszkalnych.
Art. 48. 1. Agencja może wydzielić majątek z niezbędnymi gruntami, służący
wykonywaniu innej działalności niż gospodarcza, w celu nieodpłatnego przekazania,
w drodze umowy, na własność gminie. 2. Wraz z przejęciem działalności, o której
mowa w ust. 1, gminy wstępują w dotychczasowe zobowiązania wynikające ze stosunku
pracy z zatrudnionymi pracownikami.
3. Przekazanie majątku określonego w ust. 1 w okresie, o którym mowa w art.
13 ust. 1, do czasu przejęcia przez Agencję, następuje na wniosek gminy na podstawie
decyzji organu założycielskiego wydanej za zgodą Prezesa Agencji. Art. 19 stosuje
się odpowiednio.
Art. 49. (skreślony).
Art. 50. 1. Grunty niezbędne do korzystania z budynków i lokali, o których
mowa w art. 42-44 i art. 48 oraz grunty zabudowane nie służące prowadzeniu działalności
wytwórczej w rolnictwie, uważa się za grunty wyłączone z produkcji rolnej w
rozumieniu przepisów ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych.
2. Grunty określone w ust. 1 podlegają ujawnieniu w miejscowym planie zagospodarowania
przestrzennego jako grunty zabudowane.
Art. 51. (skreślony).
Art. 52. 1. Z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy uprawnienia wynikające
z art. 42 przysługują państwowym przedsiębiorstwom gospodarki rolnej do czasu
przejęcia mienia Skarbu Państwa na podstawie art. 12 ust. 1.
2. Do postępowania w sprawach, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio
przepisy art. 43-47, z tym że środki uzyskane z tytułu sprzedaży mieszkań, wraz
z budynkami gospodarczymi, garażami i przynależnymi do nich gruntami, przekazywane
są na rzecz Agencji.
Art. 53. Postępowania likwidacyjne wszczęte przed dniem wejścia w życie ustawy
na podstawie odrębnych przepisów są prowadzone na ich podstawie, chyba że organ
założycielski przekaże Agencji za jej zgodą majątek likwidowanego przedsiębiorstwa.
Art. 14 ust. 1-4 stosuje się odpowiednio.
Art. 54. W sprawach nie uregulowanych w ustawie stosuje się przepisy Kodeksu
cywilnego, o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej.
Art. 55. 1. Należności za nieruchomości Państwowego Funduszu Ziemi, sprzedane
przed dniem wejścia w życie ustawy, po potrąceniu prowizji należnej bankowi
w wysokości 5%, pobiera bank spółdzielczy. Należności te bank przekazuje na
rachunek Agencji.
2. Należności za sprzedane nieruchomości po dniu wejścia w życie ustawy pobiera
Agencja.
Art. 56. 1. Sprzedaż nieruchomości kandydatowi ustalonemu na nabywcę w myśl
dotychczasowych przepisów następuje na warunkach niniejszej ustawy.
2. Nieruchomość, co do której toczy się postępowanie w związku z zarzutem o
sprzeczne z prawem przejęcie na rzecz Skarbu Państwa, nie może być sprzedana
przed zakończeniem postępowania.
Art. 57. W sprawach wszczętych, dotyczących ustalenia kandydata na nabywcę
nieruchomości Państwowego Funduszu Ziemi oraz przekazywania nieruchomości w
zarząd lub użytkowanie, nie zakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy,
stosuje się przepisy niniejszej ustawy. Postępowanie administracyjne w tych
sprawach umarza się.
Art. 57a. 1. BGŻ SA może, na wniosek Agencji, w terminie do dnia 31 grudnia
1996 r., wszczynać bankowe postępowania ugodowe w trybie przepisów i na zasadach
określonych w ustawie z dnia 3 lutego 1993 r. o restrukturyzacji finansowej
przedsiębiorstw i banków oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 18, poz.
82).
2. Sprzedaż przez BGŻ SA wierzytelności wobec zlikwidowanych i przejętych przez
Agencję państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej może nastąpić tylko za
zgodą Agencji. Brak odpowiedzi ze strony Agencji w ciągu 30 dni od dnia doręczenia
zawiadomienia o zamiarze sprzedaży traktuje się jako wyrażenie zgody.
3. W zakresie uregulowanym w ust. 2 nie stosuje się art. 41 pkt 1 ustawy wymienionej
w ust. 1.
Art. 58 – 66 pominięte
Art. 67. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1992 r., z tym że art. 64
wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.