Jak wynika z najnowszych danych średnia cena transakcyjna nieruchomości rolnych z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa w I kwartale br. wyniosła 11 767 zł za 1 ha i była wyższa od analogicznej ceny w IV kwartale 2007 r. o 678 zł (tj. o niewiele ponad 6 %) Natomiast w porównaniu z I kwartałem 2007 r. cena 1 ha gruntów rolnych wzrosła o 2 790 zł (z 8 977 zł), czyli o 31 %.
W I kwartale 2008 r. Agencja najdrożej sprzedawała grunty rolne w województwach: wielkopolskim (prawie 20 tys. zł/ha), kujawsko-pomorskim (ponad 15 tys. zł), małopolskim (prawie 15 tys zł). Natomiast mniej niż za 9 tys. zł za 1 ha można było kupić nieruchomości rolne z Zasobu WRSP tylko w województwach lubuskim i lubelskim.
Dynamika wzrostu cen na początku bieżącego roku jest niższa niż w roku ubiegłym w tym samym czasie.
W 2007 roku Agencja sprzedała ponad 103 tys. ha gruntów z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa (w 2006 roku – 107 tys. ha). Najwięcej w województwach: zachodniopomorskim (21 746 ha), warmińsko-mazurskim (21 684 ha), lubuskim (9 640 ha), dolnośląskim (9 023 ha). W Zasobie do rozdysponowania pozostało około 345 tys. ha, natomiast w dzierżawie jest prawie 1 mln 840 tys. ha.
Najwięcej gruntów do rozdysponowania znajduje się na terenach województw: zachodniopomorskiego (ponad 60 tys. ha), warmińsko-mazurskiego (prawie 50 tys. ha), lubuskiego (ponad 37 tys. ha), dolnośląskiego (prawie 36 tys. ha). Z kolei najmniej gruntów Agencja posiada w województwach: małopolskim (nieco ponad 5 129 ha), podlaskim i kujawsko-pomorskim (po ok. 7 000 ha).
Na wzrost cen gruntów rolnych poza znanymi przyczynami, jak dopłaty bezpośrednie, mała podaż ze strony rynku prywatnego, ma wpływ także wzrost cen produktów rolno-spożywczych na świecie i oczywiście w Polsce. Nic dziwnego, że rolnicy są zainteresowani zwiększaniem swoich gospodarstw rodzinnych, a osoby nie związane z rolnictwem lokatą kapitału w grunty rolne.
Agencja sprzedaje grunty na przetargach nieograniczonych, do których może przystąpić każdy. Na tych przetargach można kupić od Agencji nie więcej niż 500 ha. Na przetargach ograniczonych tylko dla rolników, do 300 ha oraz w trybie bezprzetargowym dla dotychczasowych dzierżawców, też nie więcej niż 500 ha.
Do czynników utrudniających intensyfikację sprzedaży zaliczyć można wygaśnięcie z końcem 2003 r. planów zagospodarowania przestrzennego w wielu gminach, niektóre z nich nie posiadają nawet studiów uwarunkowań kierunków zagospodarowania przestrzennego. Niewielki postęp prac nad opracowaniem planów i niepewność co do przyszłej funkcji nieruchomości i związane z tym ryzyko sprzedaży nieruchomości za cenę nie odzwierciedlającą jej faktycznej wartości, w wielu przypadkach uniemożliwiały przeznaczanie nieruchomości Zasobu do sprzedaży (pozostawały one najczęściej w dzierżawie). Również uchwalane obecnie plany i studia, z uwagi na występujące niekiedy niejednoznaczne i niejasne zapisy (np. alternatywane przeznaczenie nieruchomości: rolne i nierolne, co oczywiście jest korzytne dla potencjalnych inwestorów) - mogą stanowić barierę trwałego zagospodarowania nieruchomości Skarbu Państwa.
Kolejnym problemem są roszczenia reprywatyzacyjne zgłoszone do Agencji. Jak wynika z rozpoznania roszczenia te dotyczą areału ok. 500 tys. ha gruntów Zasobu WRSP. Do Agencji wpłynęły w tej sprawie 2 634 wnioski. Są województwa gdzie udział roszczeń w stanie posiadania Zasobu jest bardzo wysoki i wynosi ponad 65%, np. woj. wielkopolskie, kujawsko-pomorskie.
Źródło: ANR
Średnie ceny sprzedaży gruntów rolnych z ZWRSP
w I kw. 2008 r. (zł/ha)
9135949
1