Wiadomość

A

Agencja Płatnicza – akredytowana przez Ministra właściwego do spraw finansów publicznych jednostka odpowiedzialna za wydatkowanie środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej

D

dobra kultura rolna – definicja w Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dn. 7 kwietnia 2004r. (Dz.U. Nr 65, poz. 600)

działka ewidencyjna – działkę ewidencyjną w rozumieniu przepisów o ewidencji gruntów i budynków stanowi ciągły obszar gruntu, położony w granicach jednego obrębu, jednorodny pod względem prawnym, wydzielony z otoczenia za pomocą linii granicznych,

działka rolna (uprawa) - działkę rolną stanowi zwarty obszar gruntu rolnego, np. część lub całość jednej/kilku przylegających działek ewidencyjnych, na których prowadzona jest jedna uprawa, o powierzchni  nie mniejszej niż 0,1 ha i wchodząca w skład pojedynczego gospodarstwa rolnego.

Działka rolna może być zatem położona na:

• jednej (całej) działce ewidencyjnej,

• części działki ewidencyjnej,

• dwóch lub więcej przylegających działkach ewidencyjnych.

Uwaga: Działka rolna zadeklarowana jako jedna działka na nie przylegających do siebie działkach ewidencyjnych będzie traktowana jako błędna i podlegać będzie postępowaniu wyjaśniającemu prowadzonemu przez Biura powiatowe ARiMR.

Dopłaty obszarowe - system wsparcia bezpośredniego rolników, finansowanego z  budżetu wspólnotowego wprowadzony na szerszą skalę w 1993 r. w ramach reformy WPR, który początkowo miał na celu zrekompensowanie producentom rolnym obniżek cen gwarantowanych. Przez pierwsze 3 lata w Polsce obowiązywać będzie system dopłat uproszczonych, z możliwością przedłużenia do 2008 r. włącznie.Rodzaje dopłat bezpośrednich do gruntów rolnych:
* jednolita płatność obszarowa do gruntów rolnych w gospodarstwie rolnym, utrzymywanych w dobrej kulturze rolnej: grunty orne, pastwiska, łąki, sady i uprawy wieloletnie, a w 2005 r. także plantacje wierzby (Salix sp.) i róży bezkolcowej (Rosa multiphlora var.) uprawianej na cele energetyczne
* płatności uzupełniające do powierzchni upraw utrzymywanych w dobrej kulturze rolnej w kierunkach produkcji wspieranych w Unii Europejskiej płatnościami bezpośrednimi. (nie przysługują np. do powierzchni przeznaczonej pod uprawę buraków cukrowych i ziemniaków, poza skrobiowymi. Na sfinansowanie płatności uzupełniających będzie wykorzystana część środków z PROW, a także środki budżetu krajowego).Stawki płatności za 2005 rok
* Jednolita Płatność Obszarowa - 225,00 zł/ha (zwiększenie o 14,47 zł w stosunku do 2004 r.).
* Uzupełniająca Płatność Obszarowa do uprawy chmielu - 870,02 zł/ha (zmniejszenie o 143,79 zł w stosunku do 2004 r.).
* Uzupełniająca Płatność Obszarowa do innych roślin - 282,35 zł/ha (zmniejszenie o 10,43 zł w stosunku do 2004 r.).

E

EAGGF - Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji w Rolnictwie (ang.European Agriculture Guidance and Guarantee Fund) - część budżetu ogólnego Unii Europejskiej służąca finansowaniu WPR. Składa się z sekcji gwarancji finansujące interwencje na rynku artykułów rolnych podlegających wspólnej organizacji i Program Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Sekcji Orientacji finansującej przemiany strukturalne w rolnictwie (w tym Sektorowy Program Operacyjny).

EGiB – rejestr publiczny w rozumieniu przepisów z zakresu geodezji i kartografii, jednolity dla kraju, systematycznie aktualizowany zbiór informacji o gruntach, budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz o innych osobach fizycznych lub prawnych władających tymi gruntami, budynkami i lokalami,

G

gospodarstwo rolne – wszystkie nieruchomości rolne będące w posiadaniu tego samego podmiotu

J

Jednolita Płatność Obszarowa (JPO) - System jednolitej płatności obszarowej (ang. - Single Area Payment Scheme - SAPS) polega na podzieleniu podstawowej rocznej koperty finansowej (ang. annual financial envelope) przez kwalifikującą się do płatności referencyjną powierzchnię gruntów wykorzystywanych rolniczo (ang. utilised agricultural area - UAA) i wypłaceniu uzyskanej z podzielenia (ewentualnie zmniejszonej – zob. dalej) stawki płatności podstawowej, przysługującej na każdy hektar powierzchni wnioskowanych do płatności w danym roku.

Podstawowa roczna koperta finansowa jest sumą płatności bezpośrednich wymienionych w Załączniku do Rozporządzenia Rady (WE) Nr 1259/1999, przysługujących Państwu Członkowskiemu na podstawie przyznanych w danym roku limitów produkcji (w tym między innymi: kwoty produkcji, plon referencyjny, powierzchnia bazowa, pułapy praw do premii zwierzęcych, kwoty płatności dodatkowych) oraz wysokości stosowanych w danym roku stawek płatności bezpośrednich. Stawki płatności bezpośrednich dla nowych Państw Członkowskich stanowią, zgodnie z przyjęta zasadą stopniowego dochodzenia do pełnych płatności (ang. „phasing in”), określoną część wynegocjowanych stawek płatności bezpośrednich.

Referencyjna powierzchnia gruntów wykorzystywanych rolniczo to suma powierzchni istniejących w danym kraju w dniu 30 czerwca 2003r. gruntów ornych (ang. arable land), uprawy wieloletnie (ang. permanent crops), trwałych użytków zielonych (ang. permanent grassland) oraz ogrodów przydomowych (ang. kitchen gardens) i użytkowanych przez posiadaczy spełniających kryterium minimalnej powierzchni kwalifikującej do płatności. Grunty składające się na referencyjną powierzchnię gruntów wykorzystywanych rolniczo muszą znajdować się w dobrej kulturze rolnej (ang. good agricultural condition). Do gruntów w dobrej kulturze rolnej nie zalicza się gruntów odłogowanych w rozumieniu przepisów normy PrPN-R-04151 „Gospodarka ziemią w rolnictwie” z dnia 24.12.1997r. Przy rozstrzyganiu czy grunty wchodzące w skład gospodarstw rolnych zaliczać do odłogów winno się każdorazowo ustalać z posiadaczem takich gruntów czy tego typu ich charakter jest wynikiem działania czynników ekonomicznych i czy grunty te zamierza on jeszcze włączyć w system uprawowy (płodozmianowy). Pierwszą datą, na którą należałoby dokonać tych ustaleń powinna być 30 czerwca 2003r. Grunty w dobrej kulturze rolnej są to grunty rolne, na których w roku wnioskowania o płatność jest prowadzona uprawa roślin uprawnych zgodnie z zasadami prawidłowej agrotechniki.

Wnioski o płatności bezpośrednie w ramach systemu jednolitej płatności obszarowej mogą być składane na powierzchnie spełniające kryteria określone wyżej dla referencyjnej powierzchni gruntów wykorzystywanych rolniczo. Jeśli jednak w danym roku, w wyniku zgłoszenia większej powierzchni, niż powierzchnia referencyjna, suma wypłat wynikająca ze złożonych wniosków miałaby przekroczyć roczną kopertę finansową, wówczas, proporcjonalnie do skali przekroczenia – poprzez zastosowanie współczynnika redukcji (ang. reduction coefficient), zostanie zmniejszona stawka płatności podstawowej przysługującej na hektar.

Wnioskowana powierzchnia kwalifikująca się do płatności nie może być mniejsza niż 1 ha. Minimalna powierzchnia pojedynczej działki rolnej w ramach złożonego wniosku wynosi 0,1 ha powierzchni gruntów wykorzystywanych rolniczo.

O

ogródek przydomowy - to powierzchnia przeznaczona pod uprawę płodów rolnych z zamiarem ich zużytkowania przez posiadacza gospodarstwa rolnego. Ogródki przydomowe są oddzielone od reszty gruntów rolnych. Mogą składać się zarówno z gruntu ornego oraz upraw wieloletnich.

ortofotomapa – metryczny obraz powierzchni ziemi (na ortofotomapie można prowadzić pomiar powierzchni tak, jak na mapie) uzyskany ze zdjęć lotniczych lub satelitarnych. Treść ortofotomapy pozwala rozpoznać elementy krajobrazu w tym: powierzchnie użytkowane rolniczo, lasy, tereny zabudowane, drogi, wody,

P

pola zagospodarowania – obszary o określonym sposobie użytkowania gruntu. Pola zagospodarowania reprezentują zarówno obszary kwalifikujące się do dopłat jak i obszary wyłączone z produkcji rolniczej,

producent rolny – osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, będąca posiadaczem gospodarstwa rolnego lub posiadaczem zwierzęcia

S

System Identyfikacji Działek Rolnych - SIDR ang. Land Parcel Identification System – LPIS
Koncepcja utworzenia Systemu Identyfikacji Działek Rolnych (SIDR, ang Land Parcel Identification System – LPIS) w Polsce zakłada wykorzystanie istniejącego w naszym kraju rejestru urzędowego – ewidencji gruntów i budynków. W pierwszym etapie budowy LPIS jako działka referencyjna wykorzystana będzie działka ewidencyjna (katastralna), która jest podstawą rejestrów urzędowych.

Pierwszym etapem budowy Systemu Identyfikacji Działek Rolnych (LPIS) jest transfer danych z ewidencji gruntów i budynków do ZSZiK oraz ich przetworzenie na potrzeby tego Systemu. Transfer danych w kolejnych latach będzie miał miejsce przed 30 kwietnia każdego roku, tuż przed rozpoczęciem składania wniosków przez rolników– beneficjentów ZSZiK. Należy podkreślić, że w pierwszym roku dane mogą być transferowane, z braku standardów wymiany danych ewidencyjnych (SWDE) z różnych środowisk informatycznych służących do prowadzenia zasobu ewidencji gruntów i budynków (zarówno w części opisowej jak i geometrycznej). Stąd realizacja transferu odbywać się będzie zgodnie z poniższą sekwencją:

    *
      import danych z różnych środowisk informatycznych do prowadzenia zasobu ewidencji gruntów i budynków
    *
      kontrola kompletności i poprawności danych ewidencyjnych
    *
      kontrola topologii danych geometrycznych z ewentualną korekcją
    *
      transformacja danych geometrycznych do układu odniesienia stosowanego w LPIS
    *
      eksport danych do baz danych ZSZiK

Taka metodyka może zostać zastosowana również w kolejnych latach, w przypadku gdyby służba geodezyjna i kartograficzna nie wprowadziła w ogóle lub wprowadziła tylko częściowo (np. dla danych opisowych) standardy wymiany danych ewidencyjnych.

Docelowo LPIS będzie funkcjonował w pełnej wersji wektorowej (GIS) jako zintegrowana baza danych, tzn:

    *
      zostaną określone (zwektoryzowane) na podstawie zdjęć obszary nieobjęte płatnościami
    *
      zostaną pozyskane wektorowe granice działek ewidencyjnych
    *
      zostanie opracowana cyfrowa ortofotomapa
    *
      bazy graficzne zostaną zintegrowane z bazą opisową.

W latach 2002-2005 Państwowa Służba Geodezyjna oraz ARiMR planuje doprowadzić do pełnego pokrycia kraju wektorowymi mapami ewidencji gruntów i budynków oraz zapewnić integrację danych graficznych z danymi opisowymi ww. ewidencji oraz danymi pochodzącymi z wniosków rolników.

Proces budowy Systemu Identyfikacji Działek Rolnych (LPIS) jest uzależniony od wykonania ortofotomapy dla całego obszaru użytków rolnych. Podstawą wykonania ortofotomapy są zdjęcia lotnicze (lub satelitarne) oraz w przypadkach terenów przygranicznych, gdzie wykonanie zdjęć lotniczych może stwarzać pewne trudności, wysokorozdzielcze zdjęcia satelitarne.

Końcowym etapem budowy LPIS w Polsce będzie wektoryzacja pól zagospodarowania metodami fotogrametrycznymi. W trakcie wektoryzacji pola zagospodarowania zostaną sklasyfikowane jako kwalifikujące się (ang. eligible) i nie kwalifikujące się (ang. non eligible) do otrzymania płatności (są to obszary nie wykorzystywane do produkcji rolniczej objętej płatnościami bezpośrednimi - między innymi tereny zabudowane, tereny komunikacyjne, jeziora). Niektóre tereny odwzorowane w LPIS (np. lasy) będą stanowić obszary niewykorzystywane do kalkulacji płatności bezpośrednich, natomiast mogą być wykorzystane podczas kalkulowania dopłat dla programów w ramach środków towarzyszących np. dopłat zalesieniowych.

Na podstawie tak pozyskanych wektorowych danych obszarów nieuprawnionych do dopłat i wektorowych granic działek ewidencyjnych (katastralnych) obliczone powierzchnie odniesienia (maksymalna powierzchnia uprawniona do dopłat w granicach działki ewidencyjnej. Klasyfikacja pól zagospodarowania pozwoli na wykorzystanie ich do obliczania innych dopłat w ramach środków

U

Uzupełniające Krajowe Płatności Bezpośrenie (ang. Complementary National Direct Payments - CNDP)
Część środków finansowych z II filaru WPR (środki na rozwój obszarów wiejskich finansowane z Sekcji Gwarancji EAGGF) zostanie wykorzystana do uzupełnienia płatności bezpośrednich. Uzupełniające środki II filaru traktuje się jak dodatkową pomoc krajową. Środki te będą dostępne w latach 2004-2006. Przyjęto zasadę, że kwota środków z II filaru WPR na uzupełnienie płatności bezpośrednich (ang. „complements to direct payments”) nie przekroczy 25%, 20% i 15% ogólnej rocznej alokacji II filaru, odpowiednio, w latach w latach 2004, 2005 i 2006. Możliwe jest też rozwiązanie, że kwota środków na uzupełnienie płatności z II-go filaru w żadnym z lat 2004-2006 nie przekroczyła 20% rocznej ogólnej alokacji II filaru.

Suma wsparcia, którą otrzyma sektor w nowym Państwie Członkowskim w ramach systemu jednolitej płatności obszarowej i uzupełniającej płatności obszarowej z II filaru WPR, nie może przekroczyć w żadnym z lat 2004-2006 40% poziomu płatności bezpośrednich stosowanych w tym samym roku w UE-15.

Środki z II filaru WPR i ewentualne środki uzupełniające z budżetu krajowego muszą zostać rozdzielone jedynie na te działalności produkcyjne, które są wspierane w UE-15 w ramach wspólnych organizacji rynku. Listę płatności bezpośrednich, które mogą być uzupełniająco finansowane ze środków narodowych (II filar plus budżet krajowy) zawiera Załącznik do Rozporządzenia Rady (WE) Nr 1259/1999

Ustalono granicę uzupełnienia płatności bezpośrednich przez środki krajowe (w tym do 2006r. również przez środki z części zobowiązań II filaru). Środki rocznej koperty finansowej (wydatkowane w ramach SAPS) wraz z uzupełnieniem krajowym (CNDP) nie mogą przekroczyć odpowiednio w:

    *
      2004r. – 55%,
    *
      2005r. – 60%,
    *
      2006r. – 65%

pełnych wynegocjowanych płatności. W latach następnych, to znaczy od 2007r., uzupełnienie płatności bezpośrednich ze środków krajowych nie może przekroczyć o więcej niż 30 punktów procentowych sumy płatności bezpośrednich, wynikającej ze schematu dochodzenia do pełnych płatności wspólnotowych (to jest 40% w 2007r., 50% w 2008r. itd.).

Kwota uzupełniających krajowych płatności bezpośrednich – uzupełniająca roczna koperta finansowa, jest sumą poszczególnych sektorowych kopert finansowych (ang. specific financial envelope per sector). Sektorowa koperta finansowa nie może przekroczyć różnicy między:

    *
      dopuszczalną w określonym roku sumą wsparcia bezpośredniego danego sektora według wcześniej przedstawionego schematu (55% w 2004r. itd.)
    *
      sumą bezpośredniego wsparcia, którą sektor w tym samym roku otrzyma przy zastosowaniu systemu jednolitej płatności obszarowej (25% w 2004r. itd.)


Ostateczna forma wypłaty uzupełniających krajowych płatności bezpośrednich należy do decyzji nowego Państwa Członkowskiego, musi jednak uzyskać akceptację ze strony Komisji Europejskiej.

W żadnym razie, w okresie dochodzenia do pełnych płatności, łączny poziom wsparcia (środki wspólnotowe i uzupełniające środki narodowe) udzielanego sektorowi nie może przekroczyć wysokości wsparcia, które sektor ten uzyskałby w ramach wspólnotowego schematu wsparcia stosowanego w tym samym czasie w obecnych Państwach Członkowskich.

Uzupełniające krajowe płatności (w tym przejściowo środki na płatności bezpośrednie z II filaru WPR) nie mogą mieć zastosowania w odniesieniu do produktów objętych wspólną organizacją rynku, o ile nie są one bezpośrednio wspierane w ramach schematu wsparcia określonego w Załączniku do Rozporządzenia Rady (WE) Nr 1259/99.

 W

wniosek spersonalizowany – wstępnie wypełniony przez ARiMR na podstawie danych z poprzedniego roku formularz wniosku o przyznanie płatności bezpośrednich do gruntów rolnych,