Prostszy i bardziej efektywny

Parlament Europejski przyjął sprawozdanie w sprawie projektu rozporządzenia, które uprości warunki, jakie muszą spełniać rolnicy, aby otrzymać dopłaty w ramach wspólnej polityki rolnej UE. Posłowie poparli propozycję Komisji Europejskiej i wezwali do większej tolerancji wobec drobnych uchybień, zniesienia zbędnych warunków i zawiadamiania o niektórych inspekcjach.
 
Od czasu reformy wspólnej polityki rolnej przeprowadzonej w 2003 r. uzyskanie wsparcia publicznego przez rolników zostało uwarunkowane tzw. zasadą współzależności. Rolnicy są zobowiązania do spełnienia warunków, które określone zostały w ponad 20 rozporządzeniach, a które zobowiązują beneficjentów do stosowania się do przepisów prawa wspólnotowego w dziedzinie ochrony środowiska, bezpieczeństwa żywności, zdrowia publicznego, zdrowia zwierząt i roślin oraz dobrostanu zwierząt. Większość z nich jest bardzo restrykcyjna w porównaniu ze standardami obowiązującymi w innych rejonach świata.
 
System okazał się jednak bardzo skomplikowany, zwłaszcza dla rolników prowadzących niewielkie gospodarstwa i dla władz lokalnych. KE zaproponowała więc pakiet rozwiązań uproszczających wymagania stawiane wnioskodawcom, wprowadzających większą tolerancję wobec drobnych uchybień i rezygnację z obowiązku utrzymania działek w dyspozycji przez co najmniej 10 miesięcy.
 
Komisja proponuje na przykład, aby wobec rolników, którzy dopuścili się drobnych uchybień względem wymagań dotyczących znakowania zwierząt hodowlanych nie egzekwować zmniejszeń pomocy w przypadku kwot do 50 euro. Posłowie zaproponowali podniesienie tego progu do 100 euro i dodatkowo wprowadzili zasadę unikania podwójnego karania (redukcja dopłat ze środków UE i kary przewidziane  przez przepisy krajowe).
 
Posłowie z zadowoleniem przyjęli pomysł rezygnacji z obowiązku utrzymania przez rolników działek odpowiadających kwalifikującemu się hektarowi w swojej dyspozycji przez co najmniej 10 miesięcy. Jednak posłowie uważają,, że propozycja KE, która ma ją zastąpić - utrzymywane działek w swojej dyspozycji w dniu 15 czerwca roku złożenia wniosku o pomoc - może przyczynić się do wzrostu biurokracji. Z tego powodu posłowie zaproponowali, aby państwa członkowskie ustalały datę, kiedy rolnicy powinni wykazać się posiadaniem ziemi, jeśli chcą ubiegać się o wsparcie ze środków publicznych.
 
Posłowie chcą również, aby powiadamiano rolników o planowanych inspekcjach, z wyjątkiem sytuacji, gdy informacja taka mogłaby wpłynąć na wynik kontroli.
 
Parlament wydłużył do 2013 roku okres, w którym nowe państwa członkowskie, które przystąpiły do UE w 2004 roku będą musiały przejść od obecnie funkcjonującego systemu płatności bezpośrednich w formie systemu jednolitych płatności obszarowych (SAPS) do modelu jednolitych płatności (SPS).
 
Na czym polega zasada współzależności?
 
Rolnik korzysta z płatności bezpośrednich pod warunkiem przestrzegania niektórych norm w zakresie zdrowia publicznego, zdrowia zwierząt i roślin, norm środowiskowych i dobrostanu zwierząt oraz utrzymania gruntów w dobrej kulturze rolnej zgodnej z ochroną środowiska. W przypadku gdy rolnik nie przestrzega tych warunków, płatności bezpośrednie, o które może się on ubiegać, zostaną zmniejszone lub całkowicie zniesione w odniesieniu do roku, podczas którego wystąpiła niezgodność. Państwa członkowskie muszą także zapewnić, że nie nastąpi żadne znaczące zmniejszenie odsetek trwałych użytków zielonych na łącznej powierzchni użytków rolnych.