Sejmowa komisja polityki społecznej i rodziny uważa, że konieczna jest debata plenarna nad sytuacją społeczno-ekonomiczną bezrobotnych w Polsce. Posłowie chcą, aby podczas debaty rząd nie tylko przedstawił informację w tej sprawie, lecz także przedstawił swój program zwalczania bezrobocia.
We wtorek posłowie wysłuchali informacji Ministerstwa Pracy na temat bezrobocia. Przewodnicząca komisji Anna Bańkowska (SLD) stwierdziła po jej wysłuchaniu, że przedstawione zostały tylko dane statystyczne, a "zabrakło oceny sytuacji, tendencji i płynących z tego wniosków". Komisja podzieliła jej zdanie.
Ministerstwo poinformowało, że w latach1999-2001 nastąpił wzrost liczby bezrobotnych o 1,284 mln osób. Stopa bezrobocia pod koniec 2001 r. wynosiła 17,4 proc. (oznacza to wzrost od 1999 r. o 4,3 pkt procentowe). Średni wskaźnik stopy bezrobocia dla UE pod koniec ubr. wynosił ok. 8,4 proc.
Liczba bezrobotnych z prawem do zasiłku w końcu 2001 r. osiągnęła poziom 624,2 tys. osób, co stanowiło 20 proc. ogółu bezrobotnych; w końcu marca 2002 r. w ewidencji urzędów pracy zarejestrowanych było 637,1 tys. osób bezrobotnych z prawem do zasiłku, które stanowiły 19,5 proc. ogółu bezrobotnych. W porównaniu z końcem 1999 r. liczba bezrobotnych z prawem do zasiłku wzrosła o 70,1 tys. osób, ale udział tej grupy w ogólnej liczbie bezrobotnych obniżył się o 3,6 pkt. procentowego (poziomu 23,6 proc. w końcu 1999 r.).
Wiceminister pracy Andrzej Zdebski uważa, że do specyficznych cech polskiego bezrobocia można zaliczyć m.in. duże zróżnicowanie terytorialne bezrobocia. Innym charakterystycznym wyróżnikiem polskiego bezrobocia jest wysoki odsetek osób młodych wśród bezrobotnych. W końcu 2001 r. bezrobotni w wieku do 24 lat stanowili 29,5 proc. ogółu bezrobotnych, a w wieku do 34 lat - 56,4 proc.
Polscy bezrobotni charakteryzują się także - zdaniem Ministerstwa Pracy - niskim poziomem kwalifikacji. 70 proc. z nich to osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym oraz podstawowym. Polscy bezrobotni to w dużej mierze długotrwale bezrobotni. W grudniu 2001 bezrobotni pozostający bez pracy powyżej roku stanowili prawie 49 proc. ogółu bezrobotnych. Z danych resortu pracy wynika także, że ponad połowę bezrobotnych stanowią kobiety i mieszkańcy wsi.
Zdaniem Zdebskiego, na pogorszenie sytuacji na rynku pracy w ostatnich latach w Polsce miały: gasnąca dynamika wzrostu gospodarczego, przyspieszenie procesu restrukturyzacji gospodarki, zwiększony napływ na rynek pracy absolwentów szkół, znaczne ograniczenie działalności produkcyjnej, handlowej i usługowej spowodowane m.in. nadmiernym fiskalizmem, mała elastyczność przepisów prawa pracy, wygaszanie tzw. pakietów socjalnych oraz zmniejszenie stosowania aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu.