Samorządy same ustalają co to znaczy nieskazitelny charakter ławnika

W gminach trwają wybory ławników. Kandydat do pełnienia tej funkcji musi mieć nieskazitelny charakter. Problem w tym, że przepisy nie precyzują, co to znaczy. Samorządy same więc ustalają kryteria.

Łódzcy radni w tajnym głosowaniu zdecydowali, że ławnikiem może zostać osoba, która została ukarana za wykroczenie mandatem karnym. Ale tylko jednym. Jeśli mandatów było więcej, kandydat do składu sędziowskiego nie ma już nieskazitelnego charakteru, więc nie może zostać ławnikiem.
– Kwestia nieskazitelnego charakteru powinna być pozostawiona swobodnej ocenie radnych, ponieważ jest niedookreślona – uważa Ministerstwo Sprawiedliwości.
Zdaniem resortu każdą kandydaturę na ławnika należy rozpatrywać jednostkowo. Ministerstwo zwraca uwagę, że właśnie po to rady gminy powołują zespoły opiniujące.
– Bez szczegółowej analizy czasu i okoliczności popełnienia konkretnego wykroczenia nie da się ocenić, czy dana osoba spełnia ustawowe kryterium nieskazitelności – podkreśla Joanna Dębek z Ministerstwa Sprawiedliwości.
Dodaje, że gminy powinny zwracać szczególną uwagę na to, czy popełnione przez kandydata wykroczenie było jednorazowym błędem czy też powtarza się kilkakrotnie. Jeśli dana osoba popełniła więcej niż jedno wykroczenie, należy zbadać, czy między tymi czynami zachodziły związek i bliskość czasowa.
Sędzia Waldemar Żurek z Sądu Okręgowego w Krakowie uważa, że trudno oceniać, czy ktoś ma nieskazitelny charakter na podstawie tego, ile dostał mandatów.
– Osoba ukarana np. za nieumyślne spowodowanie wypadku także złamała prawo, ale trudno mówić, że to rzutuje na ocenę nieskazitelności jej charakteru – mówi sędzia.
Odmienny pogląd prezentuje sędzia Marek Celej z Sądu Okręgowego w Warszawie. Jego zdaniem każde wykroczenie popełnione przez kandydata na ławnika w pewnym stopniu go dyskwalifikuje.
– Możemy zastanawiać się, czy to rzutuje na sprawowanie przez ławnika jego funkcji, ale nie możemy już mówić, że ma nieskazitelny charakter – wyjaśnia.
Jego zdaniem, rozstrzygając tę kwestię, należy mieć na uwadze przede wszystkim rolę, jaką odgrywają ławnicy w polskim systemie sądowniczym. Ponieważ orzekają na równi z sędziami, tak samo jak oni powinni spełniać wysokie kryteria moralne.
Na rozstrzygnięcie wątpliwości radnym pozostało niewiele czasu. Wyboru ławników powinni dokonać do końca października.