Ochrona roślin przed chorobami i szkodnikami w sadzie ekologicznym

W sadzie ekologicznym raczej zapobiega się występowaniu chorób i szkodników aniżeli się je zwalcza. Ekologiczne metody ochrony roślin opierają się głównie na wykorzystaniu związków pochodzenia mineralnego i roślinnego. Środki te są mniej efektywne niż związki syntetyczne, działają prawie wyłącznie powierzchniowo i kontaktowo. Dlatego ekologiczna uprawa nie daje gwarancji uzyskania dużej ilości plonu o zadowalającej jakości.
Do zapobiegania chorobom i szkodnikom w ekologicznej produkcji owoców stosuje się metody: agrotechniczne, mechaniczne i biologiczne, w tym: odpowiednie cięcie drzew i krzewów (szerokie kąty rozwidleń, luźne korony), koszenie liści truskawki po zbiorach, usuwanie pędów maliny, jesienne stosowanie przekompostowanego obornika w uprawie truskawek, ściółkowanie plantacji truskawek, mechaniczne wycinanie pędów porażonych przez choroby i szkodniki (np. mszyce), usuwanie opadłych liści, usuwanie porażonych owoców (np. mumii), wycinanie porażonych liści, niszczenie dziko rosnących roślin żywicielskich, zbieranie i niszczenie uszkodzonych organów roślin wraz z żerującymi na nich szkodnikami (np. przeziernikami, zwójkówkami). Z biologicznych metod walki ze szkodnikami zaleca się stosowanie preparatów olejowych oraz Madexu i Carpovirusine przeciw owocówkom (wg. Żurawicza 2004). Z uwagi na ograniczone możliwości stosowania gotowych środków do ochrony roślin sadowniczych przed chorobami, w uprawach ekologicznych wykorzystuje się różne substancje roślinne w formie wyciągów pochodzących z czosnku, cebuli, rumianku, skrzypu, pokrzywy, krwawnika, liści orzecha włoskiego, traw itp. mające na celu zwiększenie odporności roślin na niekorzystne czynniki chorobotwórcze.
Chwasty w sadzie ekologicznym niszczymy mechaniczne (ręcznie lub maszynowo). Maszyny do niszczenia chwastów powinny pracować w glebie na głębokości nie większej niż 2-5 cm, aby nie uszkadzać korzeni drzew, zwłaszcza w młodych sadach i jagodnikach. Zamiast zwalczać chwasty można powstrzymywać ich rozwój przez stosowanie różnych ściółek pokrywających glebę, które poza ograniczeniem wzrostu chwastów, utrzymują także lepsze uwilgotnienie gleby, a niektóre zasilają glebę w składniki pokarmowe. Materiałem na ściółkę może być rozdrobniona słoma zbóż, siano, kompost, torf, kora drzewna, trociny, rozdrobniony papier, przekompostowane resztki roślinne lub odpadki organiczne. Aby ściółka spełniała swoje zadanie grubość warstwy powinna wynosić od 8 do 15 cm w zależności od zwięzłości użytego materiału. Wybór rodzaju ściółki jest bardzo istotny. Trzeba pamiętać, że niektóre ściółki mogą stać się doskonałym siedliskiem dla gryzoni. Warto wiedzieć, że wyniki badań prowadzone w Ekologicznym Sadzie Doświadczalnym Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa pokazały, że wysiew aksamitki w rzędach drzew zapobiega szkodom wyrządzanym przez nornice i inne gryzonie.