Sapard wnioski – zestawienie

Sapard to program pomocy finansowej i strukturalnej dla rolnictwa państw kandydujących do UE. Jego celem jest pomoc w dostosowaniu ich sektora rolnego i obszarów wiejskich do poziomu państw Unii Europejskiej.

OGÓLNE ZASADY FUNKCJONOWANIA PROGRAMU

Program Sapard jest pierwszym programem pomocowym UE dla krajów kandydujących, w którym obowiązują zasady stosowane w funduszach strukturalnych, które przysługują wyłącznie państwom członkowskim. Z tego względu często jest nazywany ćwiczeniem dla kandydatów przed uzyskaniem członkostwa w UE.

Współfinansowanie w ramach Sapardu polega na zwróceniu części kosztów inwestycji, ale dopiero po wykonaniu projektu, czyli najpierw w całość trzeba samemu zainwestować. Na ogół pomoc nie przekracza 50%, w jednym przypadku tylko może być do 75% (tereny poradzieckie, czyli bardzo biedne).

Zwrotowi w ramach Sapardu podlegają koszty kwalifikowane czyli nie obejmujące np. podatku VAT, leasingu maszyn, czy gruntów, zakupu gruntów, dzierżawy.

Opracowanie dokumentacji technicznej, plany przedsięwzięć, usługi architektów, inżynierów, konsultantów, opłaty sądowe, nabycie patentów i licencji mogą być traktowane jako koszty kwalifikowane i podlegające współfinansowaniu, ale tylko wtedy gdy nie przekraczają 12% kosztów całej inwestycji.

Środków z Sapard nie można łączyć z kredytami preferencyjnymi ani z innymi programami pomocowymi UE, Europejskiego Banku Inwestycyjnego, ani Banku  Światowego.

Wnioski o pomoc w ramach SAPARD składa się w oddziałach regionalnych ARiMR osobiście, listem poleconym lub pocztą kurierską.

DZIAŁANIE 1: Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych i rybnych. Pomoc w zakresie mogą uzyskać jedynie przedsiębiorstwa bądź grupy przedsiębiorstw. W ramach Działania 1 istnieją dwa schematy:
Schemat 1.1 Poprawa przetwórstwa i marketingu mięsa i ryb.
Pomoc może objąć:

• modernizację budynków zakładów przetwórczych i ich wyposażenie
• modernizację lub wymianę linii produkcyjnych
• inwestycje obniżające zużycie energii i wody w procesie produkcyjnym, obniżające szkodliwość emitowanych ścieków, gazów i pyłów.

Poziom pomocy: Dofinansowanie wynosi 30 – 40%, w zależności od rodzaju produktu (ryby, mięso czy mleko). Pomoc nie może jednak (w zależności od rodzaju produktu) być wyższa niż 125.000 zł  – 6.000.000 zł. Dodatkowo można uzyskać 1.100.000 zł, jeżli o pomoc ubiega się grupa producentów.
Schemat 1.2 Restrukturyzacja przetwórstwa i poprawa marketingu owoców i warzyw.
Pomoc obejmuje:

• modernizację budynków zakładów przetwórczych i ich wyposażenie
• wdrożenie systemów bezpieczeństwa produkcji żywności (HACCP)
• modernizację lub wymianę linii produkcyjnych
• inwestycje obniżające zużycie energii i wody, obniżające szkodliwość emitowanych ścieków, gazów i pyłów
• poprawę zaplecza do przechowywania, pakowania łącznie z sortowaniem, myciem, ważeniem.

Poziom pomocy:
Dofinansowanie może wynosić maksymalnie 30% wysokości kosztów kwalifikowanych, ale nie więcej niż 125.000 zł do 1.100.000 zł, dodatkowo od 125.000 zł do 2.200.000 zł na inwestycje na rzecz grup producentów.

DZIAŁANIE 2: Pomoc na inwestycje w gospodarstwach rolnych, czyli dla rolników indywidualnych
Ogólne warunki uzyskania pomocy:

• wiek poniżej 50 lat, w chwili składania wniosku
• kwalifikacje zawodowe:
  1. wykształcenie średnie lub wyższe rolnicze
  2. wykształcenie zasadnicze rolnicze + 3 lata samodzielnej pracy w rolnictwie
  3. wykształcenie średnie lub wyższe nierolnicze + 5 lat pracy w rolnictwie
  4. wykształcenie zasadnicze nierolnicze + 10 lat pracy w rolnictwie

Działenie 2 obejmuje trzy schematy:
Schemat 2.1 Produkcja mleka
Pomoc może być przeznaczona na:

• budowę, rozbudowę, modernizację obór wraz z wyposażeniem i infrastrukturą
• zakup i instalację urządzeń do pozyskiwania i przechowywania mleka
• zakup urządzeń do produkcji i przechowywania pasz
• zakup sprzętu służących prawidłowej gospodarce odchodami zwierzęcymi
• urządzanie i wyposażanie pastwisk
• zakup maszyn (tylko nowy sprzęt).

Poziom pomocy:
Maksymalnie można dostać do 50% kosztów kwalifikowanych, ale nie więcej niż 85.000 zł, stawka zwiększa się do 1.100.000 zł, gdy w ramach inwestycji przewiduje się kupno i instalację sprzętu do przechowywania gnojowicy.
Aby uzydkać wsparcie UE należy spełnić następujące warunki:

• poziom produkcji mleka przed inwestycją nie może być mniejszy niż 20.000 litrów rocznie, ale nie więcej niż 350.000,
• docelowo produkcja mleka powinna natomiast wynosić minimalnie 80.000, a maksymalnie 350.000,
• powinna być podpisana wstępna umowa z zakładem mleczarskim na zbyt
• w gospodarstwie nie może się znajdować więcej niż 1,5 DJP na 1 ha (Duża Jednostka Przeliczeniowa
• norma UE, każde zwierzę ma swoją wagę, sumuje się to razem, np. 1 DJP to ok.500 kg)
• gospodarstwo musi spełniać higieniczne wymogi UE

Schemat 2.2 Zwierzęta rzeźne (podzielony na trzy grupy)
2.2.1 bydło mięsne (wołowina)
Warunki do spełnienia:

• w gospodarstwie musi być od 20 do 100 krów mamek (hodowane tylko na mleko dla młodych, a nie na sprzedaż)
• docelowo 1,5 DJP na 1 ha
• w zasobach ziemi musi być powyżej 30% trwałych użytków zielonych np. pastwiska, łąki
• wstępna umowa na sprzedaż
• zakup zwierząt może tylko do 50% projektu

Poziom pomocy:
Maksymalnie można uzyskać 50% wsparcia, ale nie więcej niż 50.000 zł, chyba, że planowna jest budowa urządzeń do zagospodarowania gnojówki  – wtedy można uzyskać 70.000 zł.
2.2.2 owczarstwo
Warunki do spełnienia:

• gospodarstwo planuje prowadzić produkcję owiec w oparciu o stado podstawowe maciorek min. 10  – max 100 sztuk
• trwałe użytki zielone stanowią 30% zasobów gruntów w gospodarstwie – umowa na zbyt
• docelowa obsada zwierząt max. 1,5 DJP na 1 ha

Poziom pomocy:
Maksymalnie do 50%, ale nie więcej niż 50.000 zł.
2.2.3 trzoda chlewna
Warunki do spełnienia:

• bojlery kurze i kacze ogólna pow. 2000  – 3000 m2
• dla indyków 1000  – 4000 m2
• gęsi 500  – 2000 m2
• gospodarstwo posiada stanowiska dla 100 – 250 tuczników, lub 10 – 25 macior
• pomoc tylko na inwestycje, które poprawiają warunki hodowli, ale jej nie zwiększają

Poziom pomocy:
Maksymalnie  – 50%, ale nie więcej niż 65.000 zł dla inwestycji w sektorze trzody chlewnej i 50.000 zł  – dla drobiu.
Schemat 2.3 zwiększenie różnorodności produkcji gospodarstw rolnych
Pomoc może objąć:

• budowa lub modernizacja budynków wraz z wyposażeniem i infrastrukturę
• zakup maszyn i wyposażenia do produkcji rolnej, przechowalnictwa, podstawowego przetwórstwa
• zakup stada (bez bydła, owiec, trzody chlewnej, drobiu)
• przygotowanie bazy produkcyjnej do działów specjalnych produkcji rolnej inwestycje związane ze szkoleniami
• podjęcie produkcji w działach innej produkcji roślinnej np. zioła, wiklina-przygotowanie do sprzedaży

Poziom pomocy:
Maksymalnie  – 50%, ale nie więcej niż  – 50.000 zł.

DZIAŁANIE 3: Rozwój i poprawa infrastruktury na obszarach wiejskich
Z Działania 3 mogą korzystać gminy, związki międzygminne, a w przypadku Schematu 3.4 mogą to być również powiaty. Liczba mieszkańców starającego się o dotację, miasta lub wsi nie może być większa niż 7 tys.
Przy przydzielaniu pomocy najbardziej preferowane są:

• gminy o niskich dochodach w przeliczeniu na mieszkańca, o znacznym przyroście naturalnym w latach 1989 – 1999, z dużym bezrobociem,
• inwestycje w jak największym stopieniu finansowane z funduszy własnych gminy,
• o niskim koszcie na potencjalnego użytkownika,
• o dużych korzyściach, docierające do wielu odbiorców i
• realizowane przez związki gmin,
• zgodne ze strategią województwa,
• wpływające na uatrakcyjnienie terenu i stwarzające dodatkowe miejsca pracy,
• zlokalizowane w gminie, na obszarze której znajdują się obszary chronione (preferowane będą gminy, w których granicach znajdują się obszary parków narodowych i krajobrazowych oraz rezerwaty przyrody)

Działenie 3 podzielone jest na pięć schematów.
Schemat 3.1 Zaopatrzenie gospodarstw wiejskich w wodę wraz z uzdatnianiem
Pomoc obejmuje:

• tworzenie ujęć wody z rurociągami doprowadzającymi wodę z ujęcia do stacji uzdatniania wody z siecią wodociągową i przyłączami oraz innych obiektów z tym związanych
• sieci wodociągowej z przyłączami pod warunkiem istnienia funkcjonującego źródła zaopatrzenia w wodę tego wodociągu
• ujęcie wody z rurociągami doprowadzającymi wodę z ujęcia do stacji uzdatniania wody pod warunkiem istnienia sieci wodociągowej z przyłączami.

Poziom pomocy:
Minimalny poziom pomocy finansowej nie może być niższy niż 25% kosztów inwestycji, a maksymalnie może wynosić 50%. Dla gmin (zniszczonych przez stacjonujące tu wojska b. ZSRR, czyli bardzo biedne) minimalny poziom pomocy finansowej nie może być niższy niż 40%, a maksymalny nie może przekroczyć 75%.
Maksymalna kwota dofinansowania to 840.000 zł dla pojedynczej gminy, a dla związku gmin, suma 840.000 zł jest mnożona przez liczbę gmin uczestniczących w projekcie.
Schemat 3.2 Odprowadzanie i oczyszczanie ścieków komunalnych
Pomoc obejmuje:

• wspieranie inwestycji związanych z odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków komunalnych
• inwestycje w zakresie zbiorowego oczyszczania i odprowadzania ścieków komunalnych
• budowę lub rozbudowę oczyszczalni ścieków
• budowę indywidualnych systemów oczyszczania i odprowadzania ścieków, np. budowę zagrodowych oczyszczalni ścieków.

Poziom pomocy:
Minimalny poziom pomocy finansowej nie może być niższy niż 25%, a maksymalny nie może przekroczyć 50%. Dla gmin poradzieckich minimalny poziom pomocy to 40%, a maksymalny  – 75%. Przy inwestycjach z zakresu zagrodowych oczyszczalni ścieków i systemów kanalizacyjnych, wymagany jest wkład własny mieszkańców, u których inwestycje te będą realizowane. Wynosi on od 10% do 50% całkowitych zakwalifikowanych kosztów realizacji projektu. Po zakończeniu inwestycji właściciel posesji na której zlokalizowano inwestycję zobowiązany jest do ponoszenia całości kosztów utrzymania i eksploatacji.
Maksymalna pomoc w tym Schemacie wynosi 1.700.000 zł dla jednej gminy, dla związku gmin 1.700.000 zł razy liczba gmin.
Schemat 3.3 Gospodarka odpadami stałymi
Pomocą mogą być objęte:

• inwestycji związane z zagospodarowaniem odpadów stałych
• budowa, modernizacja i rekultywacja składowisk odpadów stałych,
• budowa specjalnych miejsc utylizacji opakowań i nie zużytych środków ochrony roślin.

Poziom pomocy:
Minimalny poziom pomocy finansowej nie może być niższy niż 25%, a maksymalny nie może przekroczyć  – 50%. Dla gmin poradzieckich minimalny poziom pomocy finansowej to 40%, a maksymalny  –75%. Maksymalnie jedna gmina może uzyskać 1.300.000 zł, związek gmin 1.300.000 zł razy liczba gmin.
Schemat 3.4 Drogi gminne i powiatowe na obszarach wiejskich
Pomocą mogą być objęte:

• budowa i modernizacja dróg gminnych i powiatowych, o nawierzchniach twardych ulepszonych (asfaltobetonowych, betonowych, z kostki, klinkieru i płyt betonowych),
• budowa dróg dojazdowych do gruntów rolnych o nawierzchni gruntowej i twardej nie ulepszonej (tłuczniowej i brukowej).

Z pomocy mogą korzystać gminy w odniesieniu do dróg gminnych i dojazdowych do gruntów rolnych oraz powiaty w odniesieniu do dróg powiatowych.
Dotacją może być objęty odcinek drogi nie krótszy niż 500 m, której szerokość jezdni nie będzie większa niż 6 m, w przypadku dróg dojazdowych do gruntów rolnych minimalnie 4 gospodarstwa, do których prowadzi droga.
Poziom pomocy:
Minimalny poziom pomocy finansowej nie może być niższy jak 25%, a maksymalny nie może przekroczyć 50%. Dla gmin poradzieckich minimum pomocy to 30%, a maksimum  – 75%. Maksymalna pomoc nie może być jednak wyższy niż 630.000 zł na całą inwestycję.
Schemat 3.5 Zaopatrzenie w energię
Pomoc może objąć:

• budowa sieci energetycznej;
• wykorzystanie lokalnych odnawialnych źródeł energii, takich jak np. energia wiatrowa, wodna, geotermalna, słoneczna i uzyskiwana z wykorzystania biomasy, w tym: ze spalania słomy, drewna odpadowego oraz biogazu.

Poziom pomocy:
Minimalny poziom pomocy finansowej nie może być niższy jak 25%, a maksymalny to 50%. Dla gmin poradzieckich minimalny poziom pomocy wynosi 40%, a maksymalny 75%. Maksymalnie pomoc nie może być wyższa niż 420.000 zł, dla zwi?zku gmin suma 420.000 zł razy liczba gmin.

INFORMACJE NA TEMAT LICZBY ZŁOŻONYCH WNIOSKÓW O POMOC FINANSOWĄ Z PROGRAMU SAPARD – Dane na dzień 4.02.2003 r. (narastająco od momentu uruchomienia programu SAPARD) – wg OR ARiMR.