Problem emisji z hodowli zwierząt

Rolnictwo to źródło niemal jednej piątej całkowitej światowej emisji gazów cieplarnianych, przy czym większość pochodzi z hodowli zwierząt gospodarskich. W ciągu ostatnich dziesięcioleci Europa poczyniła duże postępy pod względem redukcji emisji, ograniczając wykorzystanie nawozów, ulepszając gospodarowanie gruntami i technikę rolniczą, a także zmniejszając pogłowia bydła i owiec.
Oczekuje się dalszej poprawy, jednak trwałe rozwiązanie problemu emisji z hodowli wymagać będzie kompleksowego podejścia do wykorzystania gruntów i hodowli.
18% światowej emisji gazów cieplarnianych (mierzonej jako równoważnik CO2) pochodzi z hodowli i jest to ilość większa nawet od wytwarzanej przez transport. Te dane pochodzą z opublikowanego w 2006 r. raportu Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa, z którego wynika również, że zwierzęta hodowlane, takie jak krowy, owce, świnie i drób mogą być przyczyną poważnej degradacji gleb i wód.
Sektor ten jest głównym producentem żywności dla szybko rosnącej populacji światowej. Przewiduje się, że w pierwszej połowie obecnego stulecia globalne spożycie mięsa i mleka ulegnie podwojeniu, a zatem problem emisji stanie się jeszcze bardziej palący.
Głównymi gazami cieplarnianymi związanymi z hodowlą są metan i podtlenek azotu. Metan jest przede wszystkim efektem procesów trawiennych zwierząt: szacunki są różne, ale jedna krowa, aby dać 25 litrów mleka wytwarza od 100 do 500 litrów metanu dziennie. Podtlenek azotu uwalniany jest z gleby i zasadniczo związany jest z nawożeniem. Oba gazy przyczyniają się do globalnego ocieplenia w stopniu większym niż dwutlenek węgla.
Rolnictwo i globalne ocieplenie
W działaniach zmierzających do powstrzymania zmian klimatycznych zwraca się obecnie większą uwagę na rolnictwo. Według obliczeń Europejskiej Agencji Środowiska sektor ten odpowiada tylko za niewiele ponad 9% całości emisji gazów cieplarnianych w UE. Rolnictwo nie jest objęte unijnym systemem handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, zatem państwa członkowskie mają swobodę decydowania o włączeniu go lub nie do swoich programów kontroli emisji.
,,Trwale rozwiązanie problemu emisji z hodowli wymagać będzie kompleksowego podejścia do gospodarki"
Do redukcji emisji z rolnictwa przyczyniło się kilka polityk wdrożonych na poziomie UE. Na przykład dyrektywa z 1991 r. dotycząca ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego doprowadziła do poważnego zmniejszenia zużycia nieorganicznego fosforu i azotu. Po osiągnięciu najwyższego poziomu pod koniec lat 80. ich zużycie zmniejszyło się o jedną trzecią i oczekuje się, że tendencja ta się utrzyma. Nie bez znaczenia jest też lepsze gospodarowanie nawozami naturalnymi, związane przede wszystkim z lepszymi technikami ich przechowywania i rozrzucania, a także zmniejszenie zawartości białek w paszy. Środki te miały pierwotnie na celu poprawę ochrony wód, okazało się jednak, że przy okazji ograniczyły emisję gazów cieplarnianych. Podobnie nieoczekiwaną korzyść przyniosła Wspólna Polityka Rolna (WPR): od 1984 r. unijny system kwot mlecznych spowodował bardzo istotne zmniejszenie pogłowia krów mlecznych. System ten jednak zostanie wycofany w 2015 r., istnieje więc niebezpieczeństwo ponownego wzrostu emisji.
Działaniom w sektorze rolnictwa, mającym na celu ograniczenie skali zmian klimatycznych i adaptację do nich, poświęca się obecnie dużo uwagi w ramach jednego z filarów WPR, obejmującego rozwój obszarów wiejskich.
Zostały one na przykład uwzględnione jako jedno z wyzwań w niedawnym porozumieniu dotyczącym oceny funkcjonowania reformy WPR (tzw. health check).
Część ekosystemu
Zwierzęta hodowlane, w szczególności wypasane zwierzęta gospodarskie, mogą stanowić cenną część składową ekosystemu i często są kluczowym czynnikiem zwiększającym różnorodność biologiczną. Wiele terenów tradycyjnego wypasu zwierząt cechuje się wysoką zawartością węgla w glebie i mniejszą erozją, a także jest domem (siedliskiem) dla licznych rodzimych gatunków roślin i zwierząt. Ponadto trwałe użytki zielone odgrywają istotną rolę w zakresie zatrzymywania i filtrowania wody. Dalsze działania zmierzające do ograniczenia emisji z hodowli będą zatem musiały uwzględniać również te dodatkowe funkcje, jakie spełnia wypasanie zwierząt gospodarskich.
Źródło: Komisja Europejska/www.ec.europa.eu[w]ChrońmyKlimat.pl-